Με διαφορετική στόχευση κινούνται οι γειτονικές μας χώρες στο πεδίο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ορισμένες δίνουν βάρος στην προσέλκυση ξένων φοιτητών με στόχο το φοιτητικό συνάλλαγμα, άλλες ενισχύουν τις συνεργασίες με στόχο την ανάπτυξη των πανεπιστημίων τους. Τα ευρωπαϊκά ιδρύματα έχουν -κατά περίπτωση- παρουσία μέσω των παραρτημάτων τους, ενώ με βάση τα στοιχεία που παραθέτουμε (με τη συνδρομή της Ελληνοαμερικανικής Ενωσης) λειτουργούν παραρτήματα αμερικανικών πανεπιστημίων και ιδρύματα, τα οποία ακολουθούν τις αρχές λειτουργίας των αμερικανικών ιδρυμάτων, αλλά δεν ανήκουν στο αμερικανικό σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (τα λεγόμενα «πανεπιστήμια αμερικανικού τύπου»). Ειδικότερα:
Ρουμανία: Στη χώρα λειτουργούν 56 κρατικά πανεπιστήμια και 47 ιδιωτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το κράτος δίνει ιδιαίτερο βάρος στην ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με αποτέλεσμα να αυξήσει τη χρηματοδότηση από το 5% του ΑΕΠ το 2007 στο 6% του ΑΕΠ φέτος. Ταυτόχρονα, αλλάζει και η κατανομή των κονδυλίων με στόχο την ανάπτυξη των ιδρυμάτων. Ο ιδιωτικός τομέας αφορά κυρίως κάποια παραρτήματα ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, ενώ υπάρχει μόνο ένα πανεπιστήμιο αμερικανικού τύπου (το Romanian – American Univestity), αλλά κανένα παράρτημα αμερικανικού πανεπιστημίου. Κυρίως, η ιδιωτική πρωτοβουλία δίνει βάρος στην προσέλκυση φοιτητών από βαλκανικές χώρες και κράτη της Ασίας.
Βουλγαρία: Συνολικά 51 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης λειτουργούν στη χώρα, εκ των οποίων τα 37 είναι κρατικά και τα 14 ιδιωτικά κολέγια, τα οποία είναι δομές που ανήκουν επισήμως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Γι’ αυτό και έχουν αναπτυχθεί συνεργασίες με ορισμένα παραρτήματα ευρωπαϊκών ιδρυμάτων, αλλά όχι αμερικανικών. Μόνο ένα πανεπιστήμιο αμερικανικού τύπου λειτουργεί στη χώρα, το American University in Bulgaria. Η χώρα έχει δώσει βάρος κυρίως στην προσέλκυση ξένου συναλλάγματος μέσω των ξένων φοιτητών που σπουδάζουν εκεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί Ελληνες επιλέγουν τη Βουλγαρία για να σπουδάσουν ιατρική.
Κύπρος: Στη χώρα λειτουργεί το Πανεπιστήμιο Κύπρου και 14 ιδιωτικά κολέγια. Αυτά έχουν αναπτύξει συνεργασίες κυρίως με βρετανικά πανεπιστήμια, είτε σε προπτυχιακό είτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Σημαντική επιτυχία της Κύπρου είναι η συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ στις 4 Ιουνίου 2004 και άνοιξε νέους ορίζοντες για τα επιστημονικά δρώμενα στην Κύπρο. «Η επιλογή της Κύπρου για τη δημιουργία του ερευνητικού κέντρου του Χάρβαρντ αποτελεί σταθμό για τη χώρα μας. Η Κύπρος, η οποία διαθέτει άρτια εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό και έχει γίνει πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αποτελεί ιδανικό μέρος για τη δημιουργία ενός περιφερειακού ερευνητικού κέντρου αριστείας», είχε δηλώσει στην «Κ» ο διευθυντής του Ινστιτούτου Χάρβαρντ – Κύπρου κ. Φίλιππος Δημοκρίτου.
Τουρκία: Πολυεθνικό χωριό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το ιδιωτικό πανεπιστήμιο Μπίλκεντ στην Αγκυρα. Μεγάλος αριθμός του διδακτικού του προσωπικού κατάγεται από το εξωτερικό -42 χώρες-, ενώ οι φοιτητές είναι από 72 χώρες και αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της εξωστρέφειας των τουρκικών πανεπιστημίων, και ιδίως των ιδιωτικών, όπως το Μπίλκεντ, το Κοτς, το Σαμπάντζι, το Μπιλγκί. Τόσο τα ιδιωτικά όσο και τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας έχουν συνεργασίες με ευρωπαϊκά ιδρύματα μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, όπως το Erasmus, αλλά ταυτόχρονα επιδιώκουν και απευθείας συνεργασίες, κυρίως σε επίπεδο μεταπτυχιακών προγραμμάτων και διδακτορικών. Οι συνεργασίες αποτελούν μέσο ανάπτυξης και βελτίωσης της ποιότητας των ιδρυμάτων καθώς έχουν κατορθώσει να προσελκύσουν πανεπιστημιακούς από το εξωτερικό, μειώνοντας το κύμα φυγής Τούρκων επιστημόνων από τη χώρα. Στην Τουρκία λειτουργεί επίσης, το American University, παράρτημα του Alfred University of New York.