Ηδη από τα χρόνια που ήμουν πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου υποστήριζα τη θέση ότι η εκπαίδευση πρέπει να περάσει στο «πολλαπλό» λεγόμενο ή εναλλακτικό βιβλίο. Λέγοντας εναλλακτικό βιβλίο, εννοώ περισσότερα του ενός εγκεκριμένα από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο βιβλία -το πολύ πέντε-, που επιλεγόμενα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως διδακτικά για κάθε μάθημα. Βεβαίως, θα πρέπει να επιλέγεται από κάθε σχολείο και να χορηγείται δωρεάν ένα μόνο από τα εγκεκριμένα εναλλακτικά βιβλία, αλλά θα υπάρχουν στις σχολικές βιβλιοθήκες και θα ενθαρρύνονται δάσκαλοι και μαθητές να ανατρέχουν σε περισσότερα του ενός βιβλία. Το εκπαιδευτικό σύστημα όλων των βαθμίδων στη χώρα μας παράγει «ανθρώπους του ενός βιβλίου» (homines unius libri), από το δημοτικό μέχρι και τις πανεπιστημιακές σπουδές.
Αυτό πρέπει να αλλάξει ριζικά διότι:
1. Προκαλεί αναπόφευκτα μονομερή εξάρτηση από τις απόψεις ενός και μόνο συγκεκριμένου συγγραφέα, αποτρέποντας κάθε έννοια πολλαπλής προσέγγισης των θεμάτων. Αρα αφαιρεί και από τους μαθητές και από τον δάσκαλο τη δυνατότητα να εργαστούν σε διευρυμένο υλικό και με περισσότερες απόψεις.
2. Αντίθετα, με το εναλλακτικό βιβλίο ενισχύεται στην πράξη ο ρόλος του δασκάλου όπως και των μαθητών, αφού δεν επαναλαμβάνεται μια ομοιόμορφη μορφή μαθήματος, αλλά ο μεν δάσκαλος έχει ερείσματα να μιλήσει για περισσότερα πράγματα, τους δε μαθητές μπορεί να ελκύσει η ποικιλία των θεμάτων που θίγoνται με διαφορετική έμφαση.
3. Με τον τρόπο αυτόν ενθαρρύνονται καινοτόμες, πρωτότυπες, ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις, που θα βελτιώσουν την ποιότητα κάθε μαθήματος.
4. Το εναλλακτικό βιβλίο αποτελεί προϋπόθεση κάθε προσπάθειας αναβάθμισης της σχολικής εκπαίδευσης.
Ως προς τα τεχνικά – πρακτικά θέματα που γεννώνται από την εφαρμογή του εναλλακτικού βιβλίου, αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν και να λυθούν.
* Ο κ. Γ. Μπαμπινιώτης είναι πρόεδρος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού.