Τα διαβόητα άρθρα 9 και 10 του ειδικού χωροταξικού σχεδίου για τον τουρισμό, με τα οποία επιτρέπεται η δημιουργία παραθεριστικών χωριών προς πώληση με όρους δόμησης ξενοδοχείων, βρέθηκαν με επεισοδιακό τρόπο στο επίκεντρο της κριτικής του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας. Ενα από τα πιο αμφιλεγόμενα νομοθετήματα των τελευταίων ετών, που παρά τη σημασία του -ή εξαιτίας αυτής- έχει περάσει «στα ψιλά» της πλειονότητας των ΜΜΕ, απορρίφθηκε την Τετάρτη κατά πλειοψηφία από τους επιστημονικούς, κοινωνικούς και τεχνικούς φορείς που το εξέτασαν, χωρίς αυτό βέβαια να δεσμεύει το ΥΠΕΧΩΔΕ για την απόσυρσή του. Η κριτική των φορέων αποτυπώνεται στο κείμενο της γνωμοδότησής τους στο Συμβούλιο, που παρουσιάζει σήμερα η «Κ».
Επεισοδιακή συνεδρίαση
Το σχέδιο του ειδικού χωροταξικού απορρίφθηκε κατά πλειοψηφία (9 κατά, 7 υπέρ, 2… αναποφάσιστοι και 1 απών) στην τελευταία, επεισοδιακή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας, η οποία σημαδεύτηκε από την εκτός κάθε ορίου συμπεριφορά του γενικού γραμματέα Χωροταξίας και Περιβάλλοντος κ. Βαγγέλη Μπαλτά, που έφτασε στο σημείο… να επιτεθεί στην εκπρόσωπο του Τεχνικού Επιμελητηρίου κ. Ράνια Κλουτσινιώτη! Στο κείμενο της γνωμοδότησης οι φορείς εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητα του ειδικού χωροταξικού, αλλά και για επιμέρους διατάξεις. Μεταξύ άλλων:
Β Ως προς τη φιλοσοφία του ειδικού πλαισίου, το Τεχνικό Επιμελητήριο (ΤΕΕ) εκτιμά ότι «δεν κινείται με κατεύθυνση την ορθή χωροταξική οργάνωση, την προστασία του περιβάλλοντος και την εξυγίανση του ήδη προβληματικού αυτού τομέα ούτε απαντά στις υψηλές προσδοκίες όλων μας για την αδήριτη αναγκαιότητα στροφής του τομέα προς την ανάπτυξη του ποιοτικού τουρισμού». Πιο αυστηρός ο ΣΕΠΟΧ (Σύλλογος Πολεοδόμων – Χωροτακτών), που εκτιμά ότι ο λόγος ύπαρξης του ειδικού χωροταξικού «φαίνεται να είναι η εισαγωγή της δυνατότητας μαζικής παραγωγής παραθεριστικής κατοικίας προς πώληση, οργανωμένης σε μεικτής χρήσης τουριστικά συγκροτήματα – υποδοχείς, εντός και εκτός σχεδίου, με άτυπη πολεοδόμηση ευνοϊκότερων όρων από τους ισχύοντες για απλή παραθεριστική κατοικία».
Β Ως προς το προωθούμενο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο (ΞΕΕ) σημειώνει ότι «δεν περιλαμβάνει εκείνες τις επιλογές που οδηγούν στον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος και σε αποθάρρυνση συμβατικών επενδύσεων». Η περιβαλλοντική οργάνωση «Αρκτούρος» παρατηρεί ότι «αντιμετωπίζει τον τουρισμό ως μια δραστηριότητα που σχετίζεται κυρίως με κατασκευές και έργα και ευνοεί τις μεγάλες επενδύσεις».
Β Ως προς το χαρακτήρα και τη νομιμότητα των ρυθμίσεων, η Κεντρική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ), που τελικά υπερψήφισε το σχέδιο, ζητεί το σχέδιο να λάβει σοβαρά υπόψη «τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής, αφού μια καθολική εφαρμογή είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δημιουργήσει αδικίες». Ο ΣΕΠΟΧ και το ΤΕΕ αμφισβητούν τη συνταγματικότητά του, «καθώς περιλαμβάνει ρυθμίσεις που καταστρατηγούν την πολεοδομική νομοθεσία και τη νομοθεσία περί προστασίας ευαίσθητων περιβαλλοντικά περιοχών». Οι περιφερειολόγοι επισημαίνουν ότι δεν είναι συνεπές προς το εθνικό χωροταξικό στην κατεύθυνση περιορισμού της εκτός σχεδίου δόμησης.
Β Ως προς την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαχείριση φυσικών πόρων, το σχέδιο δεν λαμβάνει υπ’ όψιν του τη φέρουσα ικανότητα των περιοχών (ΚΕΔΚΕ, ΣΑΔΑΣ, ΓΣΕΕ, ΞΕΕ, ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ) και δεν αντιμετωπίζει την ανεξέλεγκτη εκτός σχεδίου δόμηση (ΚΕΔΚΕ). Το Εθνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) σημειώνει ότι «η τουριστική ανάπτυξη ή η χωροθέτηση απαιτητικών σε νερό υποδομών, χρήσεων και λειτουργιών πρέπει να αποθαρρύνεται σε περιοχές όπου παρατηρείται ήδη εξάντληση φυσικών πόρων, όπως το νερό».
Β Ως προς τις κατευθύνσεις για τις «σύνθετες και ολοκληρωμένες αναπτύξεις τουριστικών υποδομών σταθερού παραθερισμού», δηλαδή τη δημιουργία παραθεριστικών χωριών προς πώληση, που βρίσκεται και στο επίκεντρο της κριτικής, οι περισσότεροι φορείς εκφράζουν την αντίθεσή τους.
Μετά την απόρριψή του από το Εθνικό Συμβούλιο, το ειδικό χωροταξικό για τον τουρισμό δείχνει πλέον μετέωρο, χωρίς αυτό να δεσμεύει το ΥΠΕΧΩΔΕ στην απόσυρσή του ή σε οποιαδήποτε επί της ουσίας αλλαγή. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το διακύβευμα στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητο…