Την καταστροφική πυρκαγιά της ΒΑ Αττικής μέσα από τα μάτια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτυπώνει, σε συνέντευξή της στην «Κ» η διευθύντρια πολιτικής προστασίας της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Επιτροπής, Πία Μπουτσέλα.
Τονίζει τη σημασία της έγκαιρης προειδοποίησης και κινητοποίησης του ευρωπαϊκού μηχανισμού που επιτρέπει την παροχή βοήθειας από την ίδια την Επιτροπή και άλλα κράτη – μέλη, όσο και την ανάγκη μακροπρόθεσμης προετοιμασίας σε κάθε χώρα, στα ίδια τα δάση, από πολύ πριν εμφανισθούν οι πρώτες φλόγες.
– Παρακολουθείτε την κατάσταση στην Ευρώπη καθημερινά. Είχατε κάποια ένδειξη για το τι θα επακολουθούσε;
– Παρακολουθούμε την κατάσταση καθημερινά, με διαρκή «ζωντανή» παρακολούθηση από τις 7 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ ειδικά για τις πυρκαγιές κι έτσι καλύπτουμε όλη την «αντιπυρική ημέρα» για να το θέσουμε έτσι. Εχουμε μάλιστα εισάγει ένα νέο στοιχείο, μια εβδομαδιαία τηλεδιάσκεψη με τα πιο άμεσα ενδιαφερόμενα για τις πυρκαγιές κράτη-μέλη, την Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Στόχος είναι να έχουμε ακριβή εικόνα της κατάστασης και τις προβλέψεις των ερχομένων 48 ωρών, αλλά και για το τι έχει γίνει και τα μέσα που θα μπορούσαν να είναι εκείνη τη στιγμή διαθέσιμα για άλλες χώρες. Αν απαιτηθεί, όπως έγινε με την πυρκαγιά στη ΒΑ Αττική, πραγματοποιούμε την τηλεδιάσκεψη καθημερινά.
– Ποια ακριβώς ήταν η διαδικασία, πώς οργανώθηκε η Ευρωπαϊκή επέμβαση;
– Ηδη από το Σάββατο γνωρίζαμε ότι η κατάσταση επιδεινωνόταν αλλά το σύστημα ενεργοποιείται μόνο κατόπιν αιτήματος της χώρας. Ετσι, το μεσημέρι του Σαββάτου, η γενική γραμματεία πολιτικής προστασίας μάς ενημέρωσε τηλεφωνικά ότι ήδη στο πολιτικό επίπεδο συζητείτο η αποστολή αιτήματος βοήθειας. Το ίδιο βράδυ, ήλθε το επίσημο αίτημα. Αυτό το χρονικό περιθώριο, ανάμεσα στο τηλεφώνημα, το οποίο λάβαμε περίπου στις 13.00 ώρα Βρυξελλών, και το επίσημο αίτημα μας επέτρεψε να συζητήσουμε με τα άλλα κράτη-μέλη να δούμε τι ήταν σε θέση να παράσχουν και να κινητοποιήσουμε τα δύο Καναντέρ της ευρωπαϊκής δύναμης.
Ετσι μόλις λάβαμε το αίτημα, το Σάββατο το βράδυ, μπορέσαμε να στείλουμε δύο ιταλικά και τα δύο «ευρωπαϊκά» καθώς και δύο από τη Γαλλία ενώ στείλαμε και δικό μας αξιωματούχο – σύνδεσμο στο αεροδρόμιο στην Αθήνα. Επιπλέον, η Ισπανία αποφάσισε να στείλει κι εκείνη δύο αεροπλάνα τη Δευτέρα, όμως τελικά δεν απαιτήθηκε η συνδρομή τους. Τα «ευρωπαϊκά» αυτά αεροσκάφη να σημειώσω, τα νοικιάσαμε φέτος έναντι περίπου 3,2 εκατομμυρίων για τρεις μήνες και 300 ώρες πτήσεις εκ των οποίων έχουμε ήδη πραγματοποιήσει τις 200, τις 19 από αυτές στην Αττική, με περίπου 100 – 150 ρίψεις. Βάση τους είναι η Κορσική.
– Από την άλλη πλευρά όμως, αν στο ευρωπαϊκό επίπεδο όλα πήγαν τόσο καλά, στην Ελλάδα υπάρχει η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πήγαν καθόλου καλά. Η καταστροφή ήταν τεράστια.
– Ξέρετε φωτιές έχουμε κάθε χρόνο και βλέπουμε ότι όλες οι χώρες προετοιμάζονται και οργανώνονται αλλά θα συνεργασθούμε με τα κράτη – μέλη για να τα πείσουμε, ας το πούμε έτσι, να βελτιώσουν την πρόληψη, να δουν τα ίδια τα κράτη μέλη που έχουν και την κύρια αρμοδιότητα τι λειτούργησε και τι όχι, τι μπορεί και τι δεν μπορεί να βελτιωθεί.
Ομως η πρόληψη είναι μακροπρόθεσμη προσπάθεια για τη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών και δρόμων ή τη δημιουργία επιτόπιου συστήματος ελέγχου για να υπάρχει ταχύτερη κινητοποίηση, ειδικά για τους εμπρησμούς, ή την εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης και εντοπισμού εστιών φωτιάς (όπως εκείνα που έχει η Γαλλία στα πιο «επικίνδυνα» μέρη) ή ακόμα τη χαρτογράφηση των πιο εκτεθειμένων σε πυρκαγιές περιοχών.
– Από το 2007 υπάρχει βελτίωση; Δεν έχετε την εντύπωση ότι κάτι λείπει;
– Είμαι βέβαιη ότι οι πυρκαγιές του 2007 οδήγησαν σε τεράστια βελτίωση της προετοιμασίας και των μέσων. Σε σχέση με το 2007, η παρέμβαση έδειξε ότι υπήρξε προετοιμασία και είμαι βέβαιη ότι οι αρμόδιοι στην Ελλάδα θα κάνουν τη δική τους αξιολόγηση και θα δουν τι πρέπει να βελτιωθεί.
Εμείς δεν έχουμε τα μέσα και δεν μπορούμε να κάνουμε λεπτομερή εξέταση της κατάστασης στα δάση, πριν από την αντιπυρική περίοδο, να εξετάζουμε κάθε Μάρτιο ή Απρίλιο τις πιο ευαίσθητες περιοχές για να διαπιστώσουμε αν έχουν γίνει όσα έπρεπε να γίνουν. Αυτό είναι κάτι που πιστεύουμε ότι είναι αρμοδιότητα των κρατών – μελών.