Οι αντιδράσεις, το ΥΠΕΧΩΔΕ και το φρένο από ΣτΕ

Οι αντιδράσεις, το ΥΠΕΧΩΔΕ και το φρένο από ΣτΕ

3' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η είδηση πέρασε στα «ψιλά» των οικονομικών σελίδων των εφημερίδων: το ΥΠΕΧΩΔΕ ανέδειξε μειοδότη στον διαγωνισμό για την ολοκλήρωση της σήραγγας εκτροπής του Αχελώου, το τελευταίο από τα τμήματα του έργου. Την ίδια στιγμή, στην περιοχή της Συκιάς τα έργα προχωρούν και πλέον ετοιμάζεται η θεμελίωση του ομώνυμου φράγματος, του δεύτερου μεγάλου φράγματος της εκτροπής.

Η Πολιτεία επιταχύνει όσο επιτρέπουν οι «σφιχτές» χρηματοδοτήσεις την ολοκλήρωση του έργου, ενδεχομένως για να προλάβει ένα νέο «πάγωμα» του πιο αμφιλεγόμενου μεγάλου έργου που έχει δει ποτέ η χώρα.

Η ιστορία του Αχελώου ξεκίνησε πριν από 25 χρόνια περίπου. Στην πραγματικότητα, το έργο είχε εξαγγελθεί πολλές φορές ήδη από τη δεκαετία του ’60, ωστόσο δημοπρατήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’80.

Ταυτόχρονα

Οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν από το φράγμα της Μεσοχώρας Τρικάλων. Σχεδόν ταυτόχρονα ξεκίνησαν και οι αντιδράσεις: από τους κατοίκους της βυθιζόμενης από το έργο Μεσοχώρας, από τους φορείς της Αιτωλοακαρνανίας, η οποία πλήττεται από την εκτροπή και από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Παράλληλα, ξεκίνησε και ένας μακρύς δικαστικός αγώνας ενάντια στο έργο, η τελευταία σελίδα του οποίου δεν έχει ακόμα γραφτεί.

Στο στόχαστρο όσων αντιτίθενται στο φαραωνικών διαστάσεων έργων βρέθηκαν εξαρχής οι δυσθεώρητες επιπτώσεις που εκτιμάται ότι θα έχει στο περιβάλλον της Αιτωλοακαρνανίας, για αποτέλεσμα αμφισβητούμενης εμβέλειας.

Το έργο συνδέθηκε εξαρχής με την μακροημέρευση της γεωργίας στον εύφορο Θεσσαλικό Κάμπο. Η εντατική μονοκαλλιέργεια βαμβακιού, η αλόγιστη σπατάλη του νερού σε συνδυασμό με την υπερχρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, τα χρήματα των επιδοτήσεων που διοχετεύτηκαν χωρίς προγραμματισμό και ενημέρωση στη Θεσσαλία, μόλυναν τον Πηνειό, «ήπιαν» έως τον πάτο τα υπόγεια νερά, στέρεψαν τις πηγές. Χαρακτηριστικό είναι ότι την τελευταία 30ετία έγιναν περισσότερες από 30.000 (!) γεωτρήσεις στον κάμπο, με αποτέλεσμα οι αγρότες να αντλούν νερό σήμερα από βάθος 350 μέτρων, έναντι 35 μέτρων το 1970.

Προσδοκία…

Την ίδια στιγμή οι κυβερνήσεις συνέχισαν να «χαϊδεύουν» τους αγροτοπατέρες, προσδοκώντας στην πολιτική υποστήριξη που οι τελευταίοι τους παρείχαν.

Η πολιτική ορμή, με την οποία υποστηρίχθηκε το έργο ήταν τέτοια, που μόνο το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας μπορούσε να ανακόψει. Το Συμβούλιο της Επικρατείας (Ε΄ Τμήμα και Ολομέλεια) «πάγωσε» από το 1994 έως σήμερα το φαραωνικό έργο τέσσερις φορές, έπειτα από προσφυγές φορέων και οργανώσεων. Αιτία ήταν η προφανέστατη απουσία σχεδιασμού. Σε όλες τις περιπτώσεις η Πολιτεία νομοθέτησε «φωτογραφικά», ώστε να παρακάμψει τις νομικές αντιδράσεις στο έργο.

Μετά μία μακρά διαμάχη, το ΥΠΕΧΩΔΕ, υπό την ηγεσία του κ. Γιώργου Σουφλιά, επιχείρησε την τελευταία πενταετία να δώσει νέα δυναμική και να ολοκληρώσει το έργο.

Ο Θεσσαλός πολιτικός επιχείρησε να κάμψει τις αντιδράσεις, παρουσιάζοντας το έργο ως… περιβαλλοντικό, ενώ έφθασε στο σημείο να υποστηρίξει ότι το οξύ υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας δεν οφείλεται στην κατασπατάληση του νερού, αλλά στη μείωση των βροχοπτώσεων!

«Το πρώτο και βασικότερο είναι να πάει το νερό στη Λάρισα. Τα υπόλοιπα ας γίνουν σε δεύτερη φάση», δήλωνε τον Απρίλιο ο υπουργός κατά την επίσκεψή του στο έργο, επιβεβαιώνοντας την απουσία δικτύων και σχεδιασμού για τη διαχείριση του νερού, όταν και αν αυτό φθάσει στη Θεσσαλία.

Το 2011 θα είναι το έτος-σταθμός για τον κάμπο καθώς, σύμφωνα με τις υποσχέσεις μιας ολόκληρης γενιάς πολιτικών, θα μετατραπεί σε έναν υδάτινο παράδεισο. Τότε και μόνο θα φανούν οι πραγματικές επιπτώσεις του έργου, ίσως όμως να είναι πλέον πολύ αργά.

Από τα 1.100 στα 600 εκατ. κ.μ.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 έως σήμερα το μόνο που άλλαξε στον σχεδιασμό του έργου είναι η ποσότητα του νερού που θα εκτραπεί από τον Αχελώο. Οι αρχικές μελέτες προέβλεπαν τη μεταφορά 1,1 δισ. κυβικών μέτρων νερού ετησίως από τον Αχελώο στον Πηνειό.

Ωστόσο, στη συνέχεια η πολιτεία αναγκάστηκε να βάλει νερό στο κρασί της. Το 1995, λίγο μετά την πρώτη ψυχρολουσία από το Συμβούλιο της Επικρατείας που «πάγωσε το έργο», το ΥΠΕΧΩΔΕ ανακοίνωσε τη μείωση των εκτρεπόμενων ποσοστήτων σε 600 εκατ. κ. μ. νερού ετησίως. Μάλιστα, για τον λόγο αυτόν τροποποιήθηκε και ο σχεδιασμός της σήραγγας εκτροπής, η διάμετρος της οποίας μειώθηκε από τα 6 μ. στα 4,7 μ. Η αλλαγή αυτή ονομάστηκε «μερική εκτροπή» και έγινε έκτοτε η «σημαία» των υπουργών ΠΕΧΩΔΕ και των υπερμάχων του έργου. Από την πλευρά τους οι περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι τα 600 εκατ. κ. μ. είναι μια εξαιρετικά σημαντική ποσότητα, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι ο ρους του Αχελώου έχει τα τελευταία χρόνια μειωθεί κατά 11%.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή