Η «Μόσχα» βρίσκεται στην οδό Λαγκαδά. Η «Σταλίτσα» (σημαίνει πρωτεύουσα στα Ρωσικά) βρίσκεται στην οδό Αγίου Δημητρίου και το «σούπερ Μπαζάρ» στην οδό Χαλκέων.
Τα τρία αυτά καταστήματα με προϊόντα από την Ρωσία και άλλες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ αποτελούν σημεία ενός νοητού τριγώνου στον χάρτη της πόλης, που οριοθετεί τη «μικρή Μόσχα» που «ανθίζει» στην καρδιά της Θεσσαλονίκης.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, εκατοντάδες οικογένειες (κυρίως) ομογενών από τη Ρωσία, τη Γεωργία και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και οικονομικοί μετανάστες από την Αλβανία την Πολωνία και αλλού, έχουν εγκατασταθεί (λόγω φθηνής στέγης) στην περιοχή της Παλιάς Λαχαναγοράς, στην οδό Κασσάνδρου, την Αγίου Δημητρίου, την Ολύμπου, την Φιλίππου μέχρι την Εγνατία Οδό και την οδό Λαγκαδά, κουβαλώντας μαζί τους στοιχεία από τις χώρες όπου μεγάλωσαν.
Τα παγκάκια της πλατείας Δικαστηρίων, τα παλιά καφενεία στην Ολύμπου, τα καφέ-μπαρ και οι ψησταριές της Αγίου Δημητρίου έγιναν σιγά σιγά χώροι συνάντησής τους για ν’ ανταλλάξουν νέα και να πιουν μια βότκα (δύο, τρεις…) δυνατή… «όσο ήταν στην εποχή του Στάλιν».
«Λίγο καιρό μετά, οι περισσότεροι απ’ αυτούς που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, κυρίως οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, αναζητούσαν τα τρόφιμα και τις γεύσεις με τις οποίες είχαν μεγαλώσει. Αυτή η ζήτηση μας οδήγησε να δημιουργήσουμε ένα κατάστημα ειδικά μ’ αυτά τα προϊόντα», λέει στην «Κ» η κ. Ντανούτα Τριάντη, ιδιοκτήτρια του πρώτου καταστήματος με γεύσεις και αγαθά από χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ.
Το κατάστημα άνοιξε το 1996 έχοντας στα ράφια του τουρσιά, κονσέρβες, βότκα, αλλαντικά, ζυμαρικά, χυμούς, σάλτσες, τυριά, μπισκότα και γλυκίσματα – παντελώς άγνωστες ετικέτες για το ελληνικό κοινό. Σαν τον πρωταγωνιστή της ταινίας «Good Bye Lenin», χιλιάδες καταναλωτές βρήκαν εκεί αυτό που έψαχναν.
Από τη Ρωσία, τα λουκάνικα «σασίσκι» είναι πλέον τα πιο περιζήτητα εδέσματα, δίπλα στο σαλάμι Κρακοβίας, το πολωνικό λουκάνικο «σλόνσκα» ή το σαλάμι «σερβιλάτ». Η μεγάλη ζήτησή τους είχε ως αποτέλεσμα να στηθούν στη Θεσσαλονίκη τρεις μικρές αλλαντοποιίες με παραδοσιακές συνταγές των χωρών προέλευσης. Μπίρες τσεχικές, παστά ψάρια, ψωμί και πίτες έτοιμες για ψήσιμο γεμίζουν ψυγεία και ράφια.
«Αυτή η νοσταλγία των γεύσεων έχει νικήσει τις αρχές του σύγχρονου μάρκετινγκ για τα μοδάτα», λέει στην «Κ» ο ιδιοκτήτης του σούπερ μάρκετ «Μόσχα» στο Βαρδάρη κ. Γ. Σοφιανίδης, δείχνοντας τη μεγάλη γκάμα καραμελών και σοκολατένιων γλυκισμάτων που αγοράζουν συνήθως πελάτες άνω των 35 για να τις λιώσουν στον ουρανίσκο τους, ανακαλώντας παιδικές μνήμες από τις πατρίδες τους.
Τα στοιχεία
Περίπου 700 καταστήματα οι ιδιοκτήτες των οποίων έχουν άλλη υπηκοότητα εκτός της ελληνικής λειτουργούν στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με στοιχεία του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου της πόλης.
Η πλειοψηφία αυτών των επαγγελματιών είναι Αλβανοί (42%) και Βούλγαροι (10%).
Ακολουθούν επαγγελματίες χωρών της πρώην Σοβιετικής Ενωσης και συγκεκριμένα Γεωργιανοί (53 επιχειρήσεις), Ρώσοι (36) και Ουκρανοί (11).