«Δοκιμαστικές βολές» λίγο πριν από την τελική ευθεία των συζητήσεων για τον χωρισμό Πολιτείας-Εκκλησίας, χαρακτηρίζουν πολλοί ιεράρχες τα τελευταία μέτρα της κυβέρνησης και την εξαγγελία προθέσεων περιορισμού εκκλησιαστικών «προνομίων». Και έτσι ερμηνεύεται το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα η Εκκλησία εγκατέλειψε το «συγκαταβατικό και χαμηλών τόνων προφίλ» που υιοθέτησε μετά την ανάρρηση του κ. Ιερωνύμου στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο των Αθηνών, περνώντας στην αντεπίθεση με όχημα όχι μόνον την… υποβάθμιση των μητροπολιτικών αυτοκινήτων όσον αφορά τον κυβισμό τους. «Το κλίμα έχει βαρύνει σε μεγάλο βαθμό», λένε χαρακτηριστικά ιεράρχες και μάλιστα από τους μετριοπαθείς, και στο κλίμα αυτό συγκαλείται την προσεχή Τρίτη η Διαρκής Ιερά Σύνοδος «για το ζήτημα των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ και του ΕΤΑΚ».
Υστερα από την αιφνιδιαστική (σύμφωνα με την εκκλησιαστική ηγεσία) απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στον τριπλασιασμό του ΕΤΑΚ (Ενιαίο Τέλος Ακινήτων) που καλείται να καταβάλει η Εκκλησία της Ελλάδος για την αξίας 700 εκατ. ευρώ ακίνητη περιουσία της, η στάση της Ιεραρχίας αυτομάτως σκλήρυνε, ο λόγος της έγινε καυστικός. Σήμερα στο επίκεντρο της κλιμακούμενης αντιπαράθεσης Πολιτείας-Εκκλησίας, εκτός από την άρνηση της τελευταίας να καταβάλει επιπλέον φόρους, βρίσκονται και μια σειρά από άλλα ζητήματα, όπως το ενδεχόμενο να γίνονται μέσω ΑΣΕΠ οι προσλήψεις στα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα, οι περιορισμοί που θέτει η πολιτεία για τον κυβισμό των μητροπολιτικών αυτοκινήτων (1.400 κ.ε.), η φημολογούμενη απομάκρυνση θρησκευτικών συμβόλων από σχολεία και δημόσια καταστήματα, αλλά και ο «εξοστρακισμός», όπως είπε ο κ. Ιερώνυμος, της θρησκευτικής παιδείας από την εκπαίδευση.
Ιση μεταχείριση
«Θεωρούμε ότι η προτεινόμενη διαφορετική (δυσμενέστερη) φορολογική μεταχείριση της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν θα είναι ανεκτή συνταγματικώς… Σε κάθε περίπτωση, αξιώνουμε απλώς ίση μεταχείριση με τα λοιπά ΝΠΔΔ», υπογραμμίζεται σε επιστολή με τις θέσεις της Ιεράς Συνόδου την οποία παρέδωσε ο επικεφαλής των εκκλησιαστικών οικονομικών, Μητροπολίτης Ιωαννίνων Θεόκλητος, στον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Είναι σαφές ότι η ελλαδική Εκκλησία αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να προσφύγει ακόμα και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. «Η Εκκλησία της Ελλάδος πρέπει να αντιμετωπιστεί όπως όλα τα ΝΠΔΔ και αυτό ζητήσαμε από την κυβέρνηση. Κάθε άλλη αντιμετώπιση αποτελεί διάκριση την οποία δεν πρόκειται να δεχθούμε. Τόσο ο Αρχιεπίσκοπος όσο και η Ιεραρχία έχουν καταστήσει σαφές ότι οι σχέσεις με την πολιτεία πρέπει να στηρίζονται στον καλόπιστο διάλογο και τη συνεργασία. Περιμένουμε λοιπόν αυτό τον διάλογο», δηλώνει στην «Κ» ο κ. Αντώνης Ζαμπέλης, γενικός διευθυντής της Εκκλησιαστικής Κεντρικής Υπηρεσίας Οικονομικών. Το ερώτημα ωστόσο που θέτουν κυβερνητικοί παράγοντες είναι εάν η Εκκλησία, «πέρα από τα διάφορα νομικά ζητήματα που προβάλλει, δέχεται να πληρώσει επιπλέον φόρο συνεισφέροντας στην εθνική προσπάθεια ανόρθωσης της οικονομίας».
ΑΣΕΠ και κυβισμός
Αντίδραση της ελλαδικής Εκκλησίας προκαλούν και οι προθέσεις της κυβέρνησης να έχει λόγο το ΑΣΕΠ στις προσλήψεις για τα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα καθώς επίσης και οι περιορισμοί που θέτει στον κυβισμό των μητροπολιτικών αυτοκινήτων. «Γνωρίζετε ασφαλώς ότι οι μητροπολίτες δεν είναι κάτοικοι του κέντρου των Αθηνών ούτε συχνάζουν καθημερινά σε αυτό» σημειώνει, μάλλον με ειρωνική διάθεση, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος σε επιστολή προς τον αρμόδιο υπουργό Εσωτερικών Γιάννη Ραγκούση, χαρακτηρίζοντας μη ρεαλιστικό το μέτρο περιορισμού του κυβισμού των μητροπολιτικών αυτοκινήτων σε 1400 κ.ε.
«Τα έξοδα κινήσεως των οχημάτων των μητροπολιτών δεν επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό. Επομένως το υπουργείο δεν έχει αρμοδιότητα επ’ αυτών. Ας ασχοληθείτε, λοιπόν, με τα κρατικά αυτοκίνητα», τονίζει ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος σε ανοιχτή επιστολή προς τον υπουργό Γιάννη Ραγκούση. Τέλος, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έστειλε και άλλο μήνυμα. «Με απασχολεί σοβαρά ο σιωπηρός, αλλά έμπρακτος εξοστρακισμός της διδασκαλίας των θρησκευτικών από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά και η προκλητική στάση κάποιων που αγωνίζονται για την εξαφάνιση από τη ζωή μας της πίστης, των ιερών συμβόλων και του ήθους με το οποίο πορεύτηκε το γένος μας μέσα στην ιστορία», τόνισε εμφατικά ο κ. Ιερώνυμος, σε ομιλία του στο αμφιθέατρο της Θεολογικής Σχολής Αθηνών.