ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Στο μισό θα μπορούσαν να μειώσουν τις δαπάνες για θέρμανση οι κάτοικοι της περιοχής των Σερρών, εάν αξιοποιούσαν τα υπολείμματα της βαμβακοκαλλιέργειας στο πλαίσιο ενός συστήματος τηλεθέρμανσης. Το πλούσιο υλικό των υπολειμμάτων, η λεγόμενη βιομάζα, μπορεί να αποτελέσει μια εναλλακτική πηγή ενέργειας και θέρμανσης, περιορίζοντας τις σχετικές δαπάνες, αλλά και εξασφαλίζοντας επιπλέον εισόδημα στους βαμβακοπαραγωγούς.
Μελέτη που διενήργησε το Εργαστήριο Εναλλακτικών Ενεργειακών Πόρων της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ στους Δήμους Σκοτούσσας και Στρυμόνα Σερρών, όπου η καλλιέργεια του βαμβακιού κυριαρχεί, κατέδειξε πως η αξιοποίηση των στελεχών του βαμβακιού (οι καλαμιές που απομένουν στο χωράφι μετά τη συγκομιδή) ως καύσιμη ύλη σε ειδικούς καυστήρες και η μεταφορά της θερμικής ενέργειας στα νοικοκυριά μέσω συστήματος τηλεθέρμανσης θα αποφέρει οικονομικό όφελος της τάξης του 48% σε σύγκριση με τη χρήση του πετρελαίου. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του οικισμού της Νέας Τυρολόης Δήμου Σκοτούσσας. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της επιστημονικής ομάδας του Εργαστηρίου, προκειμένου οι εξακόσιοι κάτοικοι να έχουν θέρμανση για όλο τον χειμώνα, αλλά και ζεστό νερό επί εικοσιτετραώρου βάσεως, χρησιμοποιώντας πετρέλαιο η δαπάνη ανέρχεται σε 485.000 ευρώ (τιμή πετρελαίου 0,60 ευρώ/λίτρο). Αντιθέτως, αν για τις ίδιες ανάγκες αξιοποιούνταν τα φυτικά υπολείμματα της βαμβακοκαλλιέργειας (τιμή 0,75 ευρώ/κιλό), τότε η δαπάνη δεν θα ξεπερνούσε τα 220.000 ευρώ. Ετσι, με έξι μονάδες τηλεθέρμανσης ολόκληρος ο Δήμος Σκοτούσσας θα μπορούσε να θερμαίνεται οικονομικά και αποδοτικά.
Ιδιαίτερα καλή
Η ενεργειακή απόδοση των βαμβακοστελεχών κρίνεται ιδιαίτερα καλή, χάρη στο βαμβακέλαιο που περιέχουν. Οπως προέκυψε από τη μελέτη, σε όλο τον νομό Σερρών παράγονται περί τους 116.000 τόνους υπολειμμάτων βαμβακιού ετησίως. Πρόκειται για το 28% της συνολικής ποσότητας φυτικών υπολειμμάτων που παράγει ο νομός -όπου, εκτός του βαμβακιού, καλλιεργείται επίσης καλαμπόκι, σιτάρι, ρύζι και κριθάρι- αλλά εκτιμάται πως μπορεί να αποδώσει το 42,8% της ενέργειας που θα παρήγαγαν όλα τα φυτικά υπολείμματα.
Ωστόσο, όπως παρατήρησε μιλώντας στην «Κ» ο διευθυντής του Εργαστηρίου Εναλλακτικών Ενεργειακών Πόρων, καθηγητής Γεράσιμος Μαρτζόπουλος, στην Ελλάδα η βιομάζα δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμη σε ικανοποιητικό βαθμό. Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εξήγησε, όπου το 70% του συνόλου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) προέρχεται από τη βιομάζα, η συμμετοχή της στην ενεργειακή χρήση αυξάνει ετησίως με ρυθμούς 6%-7%. Αντιθέτως, στη χώρα μας ο ρυθμός αυτός δεν ξεπερνάει το 1% ετησίως. Το συνολικό ποσοστό των ΑΠΕ στη γεωργία, εξάλλου, δεν ξεπερνάει το 2%.
Η ενεργειακή χρήση της βιομάζας, όμως, όπως τόνισε ο ίδιος, μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της κατανάλωσης των συμβατικών καυσίμων και άρα στην επίτευξη των στόχων περί Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας που έχει αναλάβει η χώρα στο πλαίσιο της Ε. Ε. (έως το 2020 αύξηση κατά 20% της ενεργειακής απόδοσης, των ΑΠΕ, της συμμετοχής των βιοκαυσίμων στα καύσιμα μεταφοράς). Ταυτόχρονα, επισήμανε ο κ. Μαρτζόπουλος, η βιομάζα μπορεί να αποδώσει επιπλέον εισόδημα στους παραγωγούς, εφόσον συστήσουν κάποιας μορφής συλλογική οργάνωση. Ετσι, η βιομάζα από λύματα κτηνοτροφικών μονάδων ή ελαιουργείων μπορεί να αξιοποιηθεί για την παραγωγή βιοαερίου (μεθανίου και υδρογόνου) ως καύσιμης ύλης, όπως και για την παραγωγή οργανικού λιπάσματος, συμβάλλοντας στον περιορισμό των χημικών λιπασμάτων, η παραγωγή των οποίων κρίνεται ιδιαίτερα ενεργοβόρα.