ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Μείωση των σκουπιδιών έως και 40% και αλλαγή νοοτροπίας των δημοτών απέναντι στο πρόβλημα της συνεχούς αύξησής τους επιχειρούν να πετύχουν δέκα δήμοι στην Κεντρική Μακεδονία εφαρμόζοντας προγράμματα οικιακής κομποστοποίησης των σκουπιδιών. Ενας από αυτούς, ο Δήμος Θέρμης στη Θεσσαλονίκη, αναδεικνύεται μάλιστα πρωταθλητής στις προσπάθειες των τοπικών αυτοδιοικήσεων «για λιγότερα σκουπίδια». Από τον περασμένο Μάιο έχει διαθέσει δωρεάν στον παλιό δήμο 600 κάδους κομποστοποίησης και μέσα στο 2011 αναμένεται να διαθέσει άλλους 500 στους Δήμους Βασιλικών και Μίκρας, που έχουν ενταχθεί στον καλλικρατικό Δήμο Θέρμης.
Οικολογική μέθοδος
Η κομποστοποίηση είναι μια απλή φθηνή οικολογική μέθοδος μείωσης των οικιακών απορριμμάτων, γνωστή στους ανθρώπους της ελληνικής υπαίθρου από το παρελθόν, πολύ διαδεδομένη σε όλη την Ευρώπη, αλλά περιορισμένης εφαρμογής μέχρι τώρα στη χώρα μας. Για τους περισσότερους Ελληνες τα σκουπίδια δεν αφορούν τους ίδιους και τα σπίτια τους που τα παράγουν, αλλά τον γείτονα, τους δήμους, τον ΧΥΤΑ, τους οικολόγους ή τον… Ελληνικό Στρατό. «Πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία εκεί πάσχει», λέει μιλώντας στην «Κ» η καθηγήτρια Οικολογίας του ΑΠΘ κ. Μυρτώ Πυροβέτση. Η ίδια και η επιστημονική της ομάδα τα τελευταία χρόνια προωθούν ολοκληρωμένες δράσεις κομποστοποίησης στο σπίτι, σε δήμους στην Κ. Μακεδονία.
Σήμερα, παρά τα πρόστιμα της Ε. Ε., τον καταιγισμό ενημέρωσης, την υποχρέωσή μας να μειώσουμε την παραγωγή τους/κάτοικο, η πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί ότι «είναι ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των δημοτών να επωμισθούν τη μείωση των σκουπιδιών, τον διαχωρισμό τους, την ανακύκλωση ή πρακτικές όπως αυτή της κομποστοποίησης», υπογραμμίζει η κ. Πυροβέτση. Ενώ είναι τόσο εύκολη και αποδοτική η εγκατάσταση του ειδικού κάδου «σε κάθε χωριό, μονοκατοικία, πολυκατοικία που διαθέτει στην είσοδο ή στον ακάλυπτο μια μικρή λωρίδα γης (για τις βεράντες απαιτείται διαφορετική πρακτική)».
Οι κάδοι κομποστοποίησης δέχονται τα περισσότερα υπολείμματα της κουζίνας και των κήπων, μειώνοντας κατά το 30% – 40% τους χειμερινούς μήνες και κατά 50% – 60% τους καλοκαιρινούς τον όγκο των σκουπιδιών που καταλήγουν στους κάδους. Τα οφέλη είναι πολλαπλά: οι κάδοι για κομπόστ δεν καταναλώνουν ενέργεια και δεν παράγουν θερμοκηπικά αέρια. Επιπλέον, η κομποστοποίηση δίνει κίνητρο στον κάθε χρήστη, αφού αποκομίζει φυτικό λίπασμα που μπορεί να το ανακυκλώσει.
Ανακύκλωση και κομποστοποίηση έχουν ως αποτέλεσμα ήδη στον Δήμο Θέρμης να μειωθεί κατά 30% η αποκομιδή, λέει ο δήμαρχος κ. Θ. Παπαδόπουλος. Η εφαρμογή του προγράμματος εξαπλώθηκε γρήγορα, όχι μόνο γιατί είναι μια ημιαστική περιοχή με πολλούς κήπους και ανοιχτούς χώρους, αλλά και γιατί οι δημότες – εθελοντές εκπαιδεύουν τους νεότερους στο πώς θα την εφαρμόσουν.
Η αρχή έγινε το 1999 από τον Δήμο Νάουσας Ημαθίας με αυτοσχέδιους κάδους κομποστοποίησης που κατασκεύασαν οινοποιοί. Οι Δήμοι Συκεών, Πανοράματος Σταυρούπολης, Πολίχνης, Πεύκων, Θερμαϊκού και Θέρμης εφαρμόζουν τα τελευταία χρόνια πιλοτικά προγράμματα κομποστοποίησης μοιράζοντας 200 – 250 ο καθένας. Ο Δήμος Συκεών έχει μοιράσει τελευταία περί τους 400.
Δωρεάν παροχή κάδων ως κίνητρο
Ερευνα στους δήμους που εφαρμόζουν προγράμματα κομποστοποίησης έδειξε ότι η επιδότηση των κάδων κατά 20% μπορεί να αποσβεστεί μέσα σε οκτώ μήνες. Οι περισσότεροι δήμοι τους παρέχουν δωρεάν ως κίνητρο στους δημότες τους. Η τιμή τους ανάλογα με τη χωρητικότητα ποικίλλει από 80 – 200 ευρώ. Ενας κάδος κομποστοποίησης 300 λίτρων στοιχίζει περί τα 60 ευρώ. Οι ειδικοί επιστήμονες θεωρούν ότι η κομποστοποίηση έπρεπε ήδη να έχει γίνει θεσμός και να γνωρίζει μεγάλη επιτυχία, ιδίως στην ελληνική περιφέρεια, λόγω και της μεσογειακής διατροφής μας, που παράγει πολλά φυτικά υπολείμματα. Φλούδες και κοτσάνια από οπωρολαχανικά, υπολείμματα σαλάτας, στάχτες τζακιών, τσόφλια αυγών, μικρές ποσότητες χαρτιών κουζίνας, πριονίδια, φύλλα δένδρων, υπολείμματα αρωματικών βοτάνων και καφέ είναι ορισμένα από τα υλικά που μπορούμε να κομποστοποιήσουμε. Δεν κομποστοποιούνται υλικά ανακύκλωσης (αλουμινόχαρτο, γυαλιά, πλαστικά κ. λπ.), τα κρέατα, τα τυριά, φαγητά που περιέχουν λάδια, ζυμαρικά ή ψωμιά.