Το (παράνομο) «δαιμόνιο» των Ελλήνων έχει ενεργοποιήσει για τα καλά ο αντικαπνιστικός νόμος, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι όλα τα αντικείμενα μπορεί να μετατραπούν σε… τασάκια. Με το πιο απλό τρικ, όπως πλαστικά ποτήρια με νερό και μπουκάλια μπίρας, έως τον πιο πολύπλοκο, όπως ειδικές κρύπτες στα «πόδια» των τραπεζιών και «κούφιες» γλάστρες, οι καταστηματάρχες αλλά και οι θαμώνες καφετεριών, εστιατορίων και μπαρ ξεγελούν το γράμμα του νόμου. Μάλιστα, έχουν επιστρατευθεί και… τσιλιαδόροι.
Μία ιδιαίτερα ευφάνταστη πατέντα που έχουν ανακαλύψει εσχάτως στους ελέγχους οι άνδρες της δημοτικής αστυνομίας είναι η μετατροπή σε τασάκι του ίδιου του τραπεζιού. «Στα τραπέζια που στηρίζονται σε ένα «πόδι» με πάχος χοντρού σωλήνα, ανοίγεται τρύπα στη μέση του τραπεζιού που εφάπτεται με τον σωλήνα και σεαυτήν προσαρμόζεται ένα δοχείο-τασάκι. Η τρύπα καλύπτεται αστραπιαία από κάποιο δοχείο όταν εμφανιστούν οι ελεγκτές», περιγράφει στην «Κ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Δημοτικών Αστυνομικών Προανακριτικών Υπαλλήλων και υπεύθυνος για τους ελέγχους στην Γ΄ Διεύθυνση της δημοτικής Αστυνομίας Πειραιά κ. Κωνσταντίνος Καψοκόλης. Ιδιαίτερα συχνή είναι και η χρήση ανθοδοχείων με ανοιχτό στόμιο ή των μπολ με ξηρούς καρπούς ως σταχτοδοχείων ή συσκευασιών σε μέγεθος μεγάλου κουτιού σπίρτων -παρέχονται από τα ίδια τα καταστήματα- όπου κρύβονται τα τσιγάρα όταν εμφανιστούν οι ελεγκτές. Σε μεγαλύτερα καταστήματα χρησιμοποιείται το «μεγάλο σταχτοδοχείο» -πάτωμα, ενώ συχνή είναι και η χρήση μικρών γλαστρών, που με διάφορες ευρεσιτεχνίες μετατρέπονται σε τασάκια.
Ακόμη και συρτάρια σε τραπεζάκια έχουν προστεθεί, ενώ η τελευταία «τάση» είναι οι ακροβολισμένοι τσιλιαδόροι που ειδοποιούν για την άφιξη της δημοτικής αστυνομίας. Στη Θεσσαλονίκη παρενέργεια του νόμου είναι οι παράνομες υπαίθριες κατασκευές, «τα τσαντίρια» όπως τα αποκαλεί ο δήμαρχος κ. Γιάννης Μπουτάρης, τα οποία έχουν κατακλυσει πεζοδρόμια και κεντρικές πλατείες προκειμένου να διευκολύνουν τους καπνιστές. Την περασμένη εβδομάδα το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να στείλει τελεσίγραφο στους ιδιοκτήτες για την απμάκρυνση των «τσαντιριών».
Πάντως, το τελευταίο διάστημα έχουν ενταθεί οι εξορμήσεις των ελεγκτών και όπως αναφέρει από την εμπειρία του ο κ. Καψοκόλης, «όπου γίνονται τακτικοί έλεγχοι, οι καταστηματάρχες συμμορφώνονται». Από την πλευρά του ο γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων κ. Γιώργος Καββαθάς, μιλώντας στην «Κ» χαρακτηρίζει το μέτρο «εισπρακτικό και όχι ουσιαστικό». Οπως επισημαίνει «οι έλεγχοι γίνονται, ωστόσο επιβάλλονται πρόστιμα μόνο σε επιχειρήσεις και όχι στους πελάτες που καπνίζουν».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνει το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, την περασμένη εβδομάδα διενεργήθηκαν 2.412 έλεγχοι για το κάπνισμα και επιβλήθηκαν 163 πρόστιμα, συνολικού ύψους 99.150 ευρώ. Την τρίτη εβδομάδα του Ιανουαρίου διενεργήθηκαν 817 έλεγχοι. Την επόμενη εβδομάδα (22 – 28.01.2011) και αφού είχε μεσολαβήσει η επαναδιατύπωση της πρόθεσης της κυβέρνησης για πιστή εφαρμογή της απαγόρευσης του καπνίσματος σε όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους, οι έλεγχοι αυξήθηκαν στους 2.768 και έφτασαν τους 3.727 την εβδομάδα από 29 Ιανουαρίου έως 4 Φεβρουαρίου. Συνολικά από τα μέσα Ιανουαρίου έως και τις 25 Φεβρουαρίου έχουν διενεργηθεί 16.170 έλεγχοι.
Το υπουργείο Υγείας καταγράφει τις περιοχές που κατά περιόδους δεν «ανταποκρίνονται» και προτίθεται να παρέμβει διορθωτικά με δικά του «μέσα». Η δημοσίευση σε ΦΕΚ του νόμου «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας» έδωσε το πράσινο φως για την ενεργοποίηση των επιθεωρητών υγείας στους ελέγχους. Λόγω του μικρού αριθμού των επιθεωρητών -μόλις 40 άτομα- οι έλεγχοι θα είναι στοχευμένοι στα σημεία όπου το υπουργείο έχει «παράπονα» από τις δημοτικές αρχές.
Εμφαση δίνεται από το υπουργείο και στην ανάπτυξη αντικαπνιστικής νοοτροπίας στον πληθυσμό. Ετσι, όσοι βρεθούν αύρο στον Λόφο του Φιλοπάππου πιθανότατα θα δουν στον ουρανό χαρταετούς με το λογότυπο «Κόβουμε το Τσιγάρο. Κερδίζουμε τη Ζωή».