Χρειάστηκαν πέντε χρόνια προετοιμασίας και τρία ακόμα εντατικών διαπραγματεύσεων για να επικαιροποιηθεί η νομοθεσία της Ε.Ε. που αφορά την επισήμανση των τροφίμων. Η δυστοκία φανερώνει φυσικά το μέγεθος των αντικρουόμενων συμφερόντων. Σύμφωνα πάντως με τη νέα Οδηγία που αναμένεται να ψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα, στην ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου οι ετικέτες των τροφίμων θα πρέπει να είναι ευανάγνωστες, και να δίνουν πληροφορίες για τη διατροφική αξία, τα υποκατάστατα και τα αλλεργιογόνα που ενδεχομένως περιέχονται. Η αναγραφή της χώρας προέλευσης θα είναι υποχρεωτική μόνο για τα κρέατα.
Οι ετικέτες των συσκευασμένων τροφίμων είναι οι ίδιες από το 1990, παρά το γεγονός ότι πολλά «νέα» προϊόντα έχουν κάνει την εμφάνισή τους. Την τελευταία εικοσαετία κάθε φορά που ξεκινούσε η συζήτηση για την αναθεώρηση της νομοθεσίας, οι ομάδες συμφερόντων σε σχέση με την παραγωγή, μεταποίηση, συσκευασία και διάθεση τροφίμων oδηγούσαν σύντομα τη διαδικασία σε αδιέξοδο. Ετσι, ενώ οι πρώτες κινήσεις για την αναθεώρηση της σχετικής νομοθεσίας έγιναν το 2003, η πρώτη ανακοίνωση της Επιτροπής έγινε το 2008. Στη διάρκεια της τρίχρονης διαπραγμάτευσης που ακολούθησε, κατατέθηκαν περισσότερες από τρεις χιλιάδες προτάσεις – τροπολογίες, εξήγησε η εισηγήτρια της σχετικής έκθεσης, ευρωβουλευτής του γκρουπ των Χριστιανοδημοκρατών, κ. Renate Sommer, αποκαλώντας την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων μεταξύ εκπροσώπων του Ευρωκοινοβουλίου και του Συμβουλίου στις αρχές Ιουνίου, «πραγματικά μεγάλη πρόοδο».
«Στο γραφείο μας έφτανε συνέχεια «υλικό», περισσότερο από κάθε άλλη φορά», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Joao Ferreira, Πορτογάλος ευρωβουλευτής της Ενωμένης Αριστεράς, μιλώντας σε σχετική ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, λίγες ημέρες πριν από την ψήφιση της Οδηγίας στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου (4-7 Ιουλίου). Στο ίδιο μήκος κύματος ο Ολλανδός ευρωβουλευτής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών κ. Gerben Gerbrandy μέλος της Επιτροπής για το Περιβάλλον, τη Δημόσια Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων σημείωσε ότι «κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων υπήρχε μεγάλη κινητικότητα από όλα τα λόμπι, όχι μόνο της βιομηχανίας τροφίμων, αλλά και των καταναλωτικών οργανώσεων και άλλων ομάδων όπως οι καρδιοπαθείς».
Το κείμενο της Οδηγίας που έχει διαμορφωθεί είναι λοιπόν αποτέλεσμα συμβιβασμού και συγκερασμού, πολλές φορές διαμετρικά αντίθετων απόψεων και συμφερόντων. Ωστόσο, υπόσχεται περισσότερες πληροφορίες πάνω στις συσκευασίες των τροφίμων για εμάς τους καταναλωτές και σε γραμματοσειρά που να διαβάζεται χωρίς μεγεθυντικό φακό.
Διατροφική αξία
Σύμφωνα λοιπόν με τη νέα Οδηγία που αναμένεται -εκτός απροόπτου- να ψηφιστεί με μικρές αλλαγές, στη συσκευασία των τροφίμων θα πρέπει να υπάρχει πίνακας με τη διατροφική αξία του προϊόντος. Τα υποκατάστατα συστατικών που περιέχονται σε ένα προϊόν, όπως για παράδειγμα άρωμα σοκολάτας αντί σοκολάτα θα πρέπει επίσης να αναφέρονται και μάλιστα στην μπροστινή πλευρά της συσκευασίας. Υποχρεωτικά θα επισημαίνονται τα αλλεργιογόνα συστατικά ακόμα και στα προϊόντα που πωλούνται χύμα όπως π.χ. στα κουλουράκια.
Στα προϊόντα που περιέχουν λάδι φυτικής προέλευσης η γενική ονομασία «φυτικά έλαια» θα πρέπει να αντικατασταθεί από το συγκεκριμένο είδος λαδιού π.χ. σογιέλαιο που περιέχεται. Οσον αφορά τα trans – λιπαρά που προκύπτουν συνήθως κατά τη διαδικασία μετατροπής ενός φυτικού ελαίου σε στερεό, τα οποία έχει βρεθεί ότι επιβαρύνουν την υγεία – και πολλές βιομηχανίες τα έχουν ήδη καταργήσει, στην εν λόγω Οδηγία προβλέπεται ανοχή τριών ετών όσον αφορά την υποχρέωση αναφοράς επί των ετικετών.
Στην υπό ψήφιση Οδηγία προβλέπεται ακόμα ότι μια σειρά κανονισμών θα καθορίσει τι επιτρέπεται να αναγράφεται ως διατροφικός ισχυρισμός (π.χ. «δεν περιέχει αλάτι») στη συσκευασία ενός τροφίμου.
Τέλος, η χώρα προέλευσης που έως τώρα υποχρεωτικά αναγραφόταν μόνο για το βοδινό κρέας, θα επεκταθεί και στα άλλα είδη κρέατος.