Απλό, ρεαλιστικό, ανθρώπινο. Το όραμα του Ρέντσο Πιάνο για την ανάπλαση του φαληρικού όρμου δεν περιλαμβάνει μεγαλεπήβολες αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις, που ενδεχομένως να χάνονταν υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης, αλλά αφορά την επανασύνδεση της Καλλιθέας και του Μοσχάτου με το θαλάσσιο μέτωπό τους.
Ποια είναι η κύρια προϋπόθεση για να επιτραπεί απρόσκοπτα η πρόσβαση των πολιτών στη θάλασσα; Η «εξαφάνιση» της νέας παραλιακής λεωφόρου, που μετακινείται προς τη θάλασσα, βυθίζεται κατά μερικά μέτρα και εν τέλει καλύπτεται στο μισό της απόστασης που διανύει.
Παρουσίαση
Τα βασικά σημεία της αρχιτεκτονικής μελέτης του γραφείου του Ρέντσο Πιάνο, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, παρουσιάστηκαν χθες στους δημοσιογράφους από τον ίδιο τον εμπνευστή της, ενώπιον του υπουργού Περιβάλλοντος κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου και της προκατόχου του κ. Τίνας Μπιρμπίλη.
Η μελέτη αφορά την ανάπλαση των 760 στρεμμάτων που βρίσκονται ανάμεσα στις εκβολές του Κηφισού και του Ιλισού και την ενοποίησή τους με τα 245 στρέμματα του Ιπποδρόμου, αλλά και την περιοχή του Τάε Κβον Ντο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο διαγωνισμός για τη μετατροπή του Τάε Κβον Ντο σε συνεδριακό κέντρο, ο οποίος έχει πάρει αρκετές παρατάσεις ελλείψει ενδιαφέροντος, εντάσσεται πλέον στο πρόγραμμα ανάπλασης με την ελπίδα να λάβει νέα ώθηση.
Η κεντρική ιδέα
Πώς φαντάζεται λοιπόν ο Ρέντσο Πιάνο τον φαληρικό όρμο; «Το ζητούμενο είναι να μπορεί η πόλη να έρθει σε επαφή με το νερό», ξεκίνησε την παρουσίασή του ο γνωστός αρχιτέκτονας. «Μας ενδιαφέρει να συνδέσουμε την Καλλιθέα και το Μοσχάτο με τη θάλασσα, να σπάσουμε τον φραγμό του αυτοκινητόδρομου και της γραμμής του τραμ, που αποκόπτει την πόλη».
Η κεντρική ιδέα αφορά τη βύθιση της λεωφόρου και την προέκταση ορισμένων καθέτων στον αυτοκινητόδρομο οδών (με τη μορφή πεζόδρομου) μέχρι τη θάλασσα και από εκεί σε προβλήτες. Στον υπόλοιπο χώρο κυριαρχεί το πράσινο, ενώ προστίθενται και ορισμένες δραστηριότητες που θα δώσουν ζωή στον χώρο: μερικά γήπεδα ποδοσφαίρου, στίβος, μια υπαίθρια πισίνα, κάποια περίπτερα, εστιατόρια, καφετέριες. Το σύνολο των νέων κτιρίων δεν θα υπερβαίνει τα 2.500 τ. μ., όπως άλλωστε ορίστηκε και με τον ν. 3843/2010 από την κ. Μπιρμπίλη.
Και οι υπάρχουσες ολυμπιακές εγκαταστάσεις; Σε ερώτηση της «Κ» ο κ. Πιάνο διευκρίνισε ότι πρόκειται να διατηρηθούν και να ενσωματωθούν στο πάρκο. «Δεν πιστεύω στις κατεδαφίσεις, πιστεύω στην ισχυρή ιστορία των πόλεων και στις στρωματοποιήσεις της. Οι πόλεις δεν είναι tabula rasa», ανέφερε.
Ξεχωριστό σημείο στον σχεδιασμό του φαληρικού όρμου είναι η δημιουργία μιας πλωτής εγκατάστασης, με πρόσβαση από προβλήτα. «Είναι μια ιδέα, βέβαια, μην την παίρνετε στα σοβαρά», χαριτολόγησε ο κ. Ρέντσο Πιάνο. «Οι προβλήτες πάντα κάπου καταλήγουν. Προτείναμε τη δημιουργία ενός πλωτού στοιχείου, το οποίο θα μπορούσε να γίνει σημείο έλξης. Για να γίνει η ιδέα αυτή πιο συγκεκριμένη, θα χρειαζόταν βέβαια ένας αρχιτεκτονικός διαγωνισμός. Εμείς απλά προτείναμε μια ιδέα. Θα μου άρεσε να συμβεί κάτι και στη θάλασσα».
Πάρκο, λοιπόν, στον φαληρικό όρμο, με προβλήτες, λόφους, μικρές εστίες αναψυχής. «Αν ξεκινήσουμε να φτιάχουμε το πάρκο, θα έχουμε σε 5 – 6 χρόνια ένα χώρο στον οποίο οι πολίτες θα μπορούν να απολαμβάνουν πολλές δραστηριότητες. Δεν μιλάμε για ένα όραμα, αυτό που σας προτείνω είναι εφικτό», κατέληξε ο κ. Πιάνο. Μιλώντας για το εφικτό λοιπόν, ας δούμε τα βασικά σημεία του έργου και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Το κόστος της ανάπλασης του φαληρικού μετώπου υπολογίζεται σε 215 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα καλυφθούν από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) Αττικής και από το Πράσινο Ταμείο.
Οπως ανέφερε, χθες, η γενική γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος κ. Μαρία Καλτσά, η μελέτη πρόκειται να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση σε δύο εβδομάδες.
Λεπτομέρειες
Η απαραίτητη εξειδίκευση των μελετών (που επίσης θα χρηματοδοτηθεί από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος) θα αρχίσει τον Αύγουστο, προκειμένου τον Μάρτιο του 2012 να έχουν καθοριστεί όλες οι λεπτομέρειες του σχεδιασμού και να εγκριθούν με προεδρικό διάταγμα. Η ένταξη του έργου στο ΕΣΠΑ θα έχει ολοκληρωθεί μερικούς μήνες νωρίτερα, μέχρι τον Νοέμβριο του 2011, προκειμένου η δημοπράτηση του έργου να γίνει την 1η Σεπτεμβρίου 2012 και ο ανάδοχος να οριστεί τον Ιανουάριο του 2013.Στόχος είναι το έργο να ολοκληρωθεί, τουλάχιστον στην αρχική του φάση, μέσα σε δύο χρόνια.