Συνταγματική διελκυστίνδα στήνεται με επίκεντρο το νομοσχέδιο του υπ. Παιδείας για τις αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Τη Δευτέρα έχει προγραμματιστεί νέα συνάντηση της υπουργού κ. Αννας Διαμαντοπούλου με τους εκπροσώπους της συνόδου πρυτάνεων, η οποία έχει ζητήσει από πέντε έγκριτους συνταγματολόγους (μεταξύ αυτών οι Χ. Ανθόπουλος, Γ. Σωτηρέλης και Κ. Χρυσόγονος) να γνωμοδοτήσουν για τη συνταγματικότητα των διατάξεων του ν/σ για τα ΑΕΙ. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι συνταγματολόγοι θεωρούν ότι τα άρθρα για το μοντέλο διοίκησης των ΑΕΙ είναι αντισυνταγματικά. Από την πλευρά τους, στελέχη του υπουργείου μεταδίδουν ότι έχει θωρακιστεί η συνταγματικότητα των διατάξεων. Μάλιστα, χθες η κ. Διαμαντοπούλου τόνισε ότι η ψήφιση του ν/σ στη Βουλή θα έχει ολοκληρωθεί πριν από την αρχή της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς. Από την πλευρά της, η γ.γ. του ΚΚΕ κ. Αλέκα Παπαρήγα τάχθηκε κατά του ν/σ, σε συνάντηση που είχε χθες με πρυτάνεις. Ειδικότερα, ορισμένα από τα βασικά σημεία αιχμής του ν/σ, όπως γνωμοδοτούν οι συνταγματολόγοι της Συνόδου, είναι τα εξής:
– Η συμμετοχή σχεδόν ισάριθμων πανεπιστημιακών και εξωπανεπιστημιακών στο Συμβούλιο Ιδρύματος (8 έναντι 7 αντίστοιχα) καθιστά το όργανο μεικτό. Ετσι, η προτεινόμενη ρύθμιση οδηγεί κατά το ήμισυ σε ετεροδιοίκηση και κατά το υπόλοιπο σε αυτοδιοίκηση. Αρα πλήττεται το αυτοδιοίκητο των ΑΕΙ, όπως προβλέπει το άρθρο 16 παρ. 5 του Συντάγματος.
– Το ν/σ προβλέπει ότι οι αρμοδιότητες του Σ.Ι. θα καθοριστούν από τον Κανονισμό του ΑΕΙ, που τον συντάσσει το ίδιο το Σ. Ι. Η ρύθμιση προσκρούει στο άρθρο 43 παρ. 2 του Σ., που επιτρέπει μεν να δοθεί νομοθετική εξουσία σε όργανα της διοίκησης για επιμέρους θέματα, αλλά τα ουσιώδη θέματα ρυθμίζονται με νόμο.
– Η αποδυνάμωση της συμμετοχής των φοιτητών, των διοικητικών υπαλλήλων και των ειδικών ομάδων διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού στη διοίκηση του ΑΕΙ πλήττουν την πλήρη αυτοδιοίκηση του ιδρύματος (άρθρο 16 παρ. 5).
– Επίσης, το αυτοδιοίκητο πλήττεται με τον υποβιβασμό του τμήματος σε απλό πρόγραμμα σπουδών. Το ν/σ ορίζει ως βασική μονάδα του ΑΕΙ τη σχολή.
– Πρόβλημα εκτιμάται ότι έχει και η διάταξη περί δωρεάν ανάρτησης των συγγραμμάτων στο Διαδίκτυο. Αντίκειται στο άρθρο 1 (περί πνευματικής ιδιοκτησίας) του πρώτου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που υπερισχύει του Συντάγματος.
– Κατά ορισμένους, θέμα συνταγματικότητας εγείρεται και για τη ρύθμιση περί συμμετοχής πανεπιστημιακών εκτός ΑΕΙ στις διαδικασίες εκλογής και αξιολόγησης πανεπιστημιακών. Για το θέμα εκκρεμεί απόφαση του ΣτΕ επί σχετικής προσφυγής.
Ενστάσεις, πάντως, διατυπώνουν και τα ΤΕΙ. Το τριμελές προεδρείο της Συνόδου των ΤΕΙ παρέδωσε χθες στην υπ. Παιδείας την απόφαση της Συνόδου για το ν/σ. «Δεν προβλέπονται μέτρα για την ακαδημαϊκή ολοκλήρωση των ΤΕΙ. Το ν/σ θέτει σε δεύτερη μοίρα την έρευνα, που αποτελεί κριτήριο αξιολόγησης, πιστοποίησης και χρηματοδότησης» λέει η απόφαση. Ουσιαστικά, οι πρόεδροι των ΤΕΙ ζητούν να μπορούν να οργανώσουν διδακτορικά εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις. Επίσης, ζητούν ο Πρόεδρος να μην εκλέγεται από το Σ.Ι. αλλά με ψηφοφορία από τους διδάσκοντες. «Τα ΤΕΙ παίζουν σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας, γι’ αυτό είναι σημαντικό να έχουν διακριτό, αναβαθμισμένο ρόλο. Σήμερα κατατέθηκαν προτάσεις και ενστάσεις. Συμφωνήσαμε την επόμενη εβδομάδα να υπάρχουν πιο συγκεκριμένα κείμενα, που θα ληφθούν σοβαρά υπόψη στην τελική διαμόρφωση του κειμένου» δήλωσε μετά τη συνάντηση η κ. Διαμαντοπούλου.