ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. Ενα βακτήριο-έκπληξη που όχι μόνο αντέχει σε υψηλές συγκεντρώσεις του τοξικού εξασθενούς χρωμίου, αλλά μπορεί και να το εξουδετερώσει μετατρέποντάς το σε τρισθενές, εντόπισαν σε περιοχή της Καστοριάς επιστήμονες του ΑΠΘ και του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης.
Οι καθηγητές Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης Ζαχαρίας Σκούρας και Μηνάς Γιάγκου και ο αναπληρωτής καθηγητής Πέτρος Σαμαράς του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης εργάζονται στο εργαστήριο τα τελευταία τρία χρόνια πάνω στον εν λόγω μικροοργανισμό, προσπαθώντας να κατανοήσουν τη συμπεριφορά του. «Εργαστηριακά έχουμε διαπιστώσει ότι το βακτήριο έχει την ιδιότητα να μειώνει σημαντικά υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου, αλλά δεν γνωρίζουμε ποια θα ήταν η συμπεριφορά του στο πεδίο. Το μελετάμε προκειμένου να προσδιορίσουμε τις ιδιότητές του», ανέφερε μιλώντας στην «Κ» ο κ. Σκούρας.
Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για κάτι σπάνιο και οι ιδιότητές του είναι αυτές που το καθιστούν άκρως ενδιαφέρον. Ο μικροοργανισμός, ο οποίος εξουδετερώνει υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου -αυτή είναι η βιολογική του μαγεία, όπως τη χαρακτήρισε ο κ. Γιάγκου- δεν έχει εντοπιστεί προς το παρόν σε άλλες περιοχές της χώρας. Από τη διεθνή βιβλιογραφία ο πλέον ανθεκτικός στο εξασθενές χρώμιο μικροοργανισμός έχει εντοπιστεί στην Αφρική, ανέφερε ο κ. Γιάγκου. «Ο μικροοργανισμός που έχουμε απομονώσει, πρόσθεσε, είναι ο δεύτερος ή τρίτος μικροοργανισμός που γνωρίζω ότι αντέχει σε τόσο υψηλές συγκεντρώσεις χρωμίου». Ο εντοπισμός του έγινε εντελώς τυχαία κατά τη διάρκεια μιας έρευνας για την επίδραση του χρωμίου στην επεξεργασία νερού βιολογικού καθαρισμού.
Η ύπαρξη αυτού του βακτηρίου είναι από μόνη της σημαντική, καθώς τα τελευταία χρόνια το εξασθενές χρώμιο θεωρείται ο πιο «ύπουλος εχθρός» στα νερά και στην Ελλάδα έχει ήδη εντοπιστεί σε ανησυχητικές συγκεντρώσεις εκτός από τον Ασωπό, με τον οποίο έχει σχεδόν ταυτιστεί, στην Κεντρική Εύβοια, στο Θριάσιο Πεδίο και αλλού. Σε θεωρητικό επίπεδο, ειδικές δεξαμενές ή ειδικά φίλτρα με το βακτήριο θα καθάριζαν το νερό από το εξασθενές χρώμιο. Ωστόσο, οι ειδικοί δεν θεωρούν ότι είναι τόσο απλά τα πράγματα…
«Είναι μια πολλά υποσχόμενη ανακάλυψη, αλλά θέλει ακόμα δουλειά. Οπωσδήποτε μας προσφέρει πολλές επιλογές που θα μας επέτρεπαν εφαρμογές για τη βελτίωση της κατάστασης εκεί όπου εμφανίζεται το εξασθενές χρώμιο. Είναι βέβαια δύσκολο να πάρεις ένα εργαστηριακό στέλεχος και να το βάλεις στη Φύση. Υπάρχουν ωστόσο άλλες εφαρμογές που μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς να βγει στη Φύση», ανέφερε ο κ. Γιάγκου.
Το Εργαστήριο Γενικής Βιολογίας του ΑΠΘ έχει στρέψει την έρευνά του στον τρόπο αξιοποίησης αυτής της ανακάλυψης και μελετά τις ακριβείς συνθήκες αναπαραγωγής του βακτηρίου αυτού χωρίς να αλλοιώνεται η φύση του.
Η επιστημονική ομάδα του ΑΠΘ παρουσιάζοντας εργασίες σε διεθνή συνέδρια εμφανιζόταν συγκρατημένη για τις δυνατότητες αξιοποίησης των όσων έχουν προκύψει από την έρευνα γύρω από το βακτήριο. «Οποιαδήποτε παρέμβαση παρεκκλίνει της φυσικής οδού, επηρεάζει τη διαδικασία. Προσπάθειά μας είναι να υπάρχει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση διαχείρισης, που σημαίνει ότι πρέπει να δούμε όλους τους πιθανούς γενοτυπικούς, περιβαλλοντικούς και φαινοτυπικούς παράγοντες πριν επιχειρηθεί μια παρέμβαση», δηλώνει ο κ. Σκούρας. «Εχουμε δρόμο ακόμα, αλλά είμαστε σε σωστή κατεύθυνση», κατέληξε μιλώντας στην «Κ» ο καθηγητής Βιολογίας.