Μπορεί τα άγχη και ως εκ τούτου οι εντάσεις να αυξάνονται, η οικονομική κρίση ωστόσο ενώνει τα ζευγάρια, που τα τελευταία χρόνια προτιμούν, ως φαίνεται, να αντιμετωπίσουν τη -δύσκολη πολλές φορές- κοινή καθημερινότητά τους παρά τα έξοδα του διαζυγίου.
Και ενώ όλες οι έρευνες και οι «ειδικοί» προέβλεπαν αύξηση των συζυγικών εντάσεων λόγω κρίσης, γεγονός που… μαθηματικά θα οδηγούσε και σε αύξηση των διαζυγίων, οι αριθμοί διαψεύδουν τις εκτιμήσεις.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που προέρχονται από το ληξιαρχείο του Δήμου Αθηναίων, τα τελευταία χρόνια τα διαζύγια σημειώνουν κάθετη πτώση της τάξης του 25%. Ωστόσο πτωτική είναι και η πορεία των γάμων.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2006 είχαν καταγραφεί στην Αθήνα 1.579 διαζύγια. Μετά την εκδήλωση της κρίσης, το 2009 ο αριθμός αυτός σημείωσε μικρή μείωση, ενώ το 2010 ο αριθμός των διαζυγίων περιορίστηκε στα 1.149.
Οι δικηγόροι που ασχολούνται με υποθέσεις διαζυγίων βλέπουν την πελατεία τους να βαίνει μειούμενη από χρόνο σε χρόνο. «Αρχικά φάνηκε ότι η κρίση θα οδηγήσει τα ζευγάρια στα… δικαστήρια. Τους πρώτους μήνες του 2009 υπήρξε μικρή αύξηση στα διαζύγια, ωστόσο από τότε κάθε χρόνο μειώνονται οι υποθέσεις», αναφέρει στην « Κ» η δικηγόρος κ. Ρένα Στραβόλαιμου η οποία ειδικεύεται στο οικογενειακό δίκαιο. Οπως εξηγεί, βασικός λόγος είναι τα δικαστικά έξοδα αλλά και τα όσα ακολουθούν ένα διαζύγιο συμπεριλαμβανομένων των εξόδων που σαφώς αυξάνονται. «Σε περίπτωση που υπάρχουν παιδιά, η κατάσταση γίνεται πιο δύσκολη», επισημαίνει η κ. Στραβόλαιμου. «Ολο και λιγότερες γυναίκες επιλέγουν να μεγαλώσουν μόνες τους τα παιδιά -λογικό, δεδομένης της οικονομικής ανασφάλειας- ενώ οι σύζυγοι επιθυμούν να αποφύγουν την καταβολή διατροφής». Αλλωστε διαζύγιο σημαίνει δύο σπίτια, διπλά έξοδα και εν ολίγοις όλα αυτά που μέχρι πρότινος ήταν «διά δύο» τώρα είναι «επί δύο»…
Η οικονομική κρίση πάντως επηρεάζει και τους γάμους ή τουλάχιστον τον τρόπο με τον οποίο τα ζευγάρια επιλέγουν να ενωθούν με τα ιερά δεσμά. Ολο και λιγότερα ζευγάρια επιλέγουν να παντρευτούν «με παπά και με κουμπάρο», ενώ κάποιοι προτιμούν το σύμφωνο συμβίωσης.
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία που προέρχονται από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, από 63.997 γάμους που καταγράφηκαν το 1995, το 2009 ο αριθμός τους έπεσε σε 59.512. Οσο για τις επιλογές αυτών που αποφασίζουν να αψηφήσουν τα… σημεία των καιρών και να μείνουν μαζί «μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος», το 41,9% προτιμά τον πολιτικό γάμο.
Το ποσοστό είναι πραγματικά συγκλονιστικό, δεδομένου ότι το αντίστοιχο ποσοστό το 1995 έφτανε μόλις το 10,5%. Σταδιακά, οπαδούς φαίνεται να κερδίζει πάντως και το σύμφωνο συμβίωσης, καθώς το 2009 (τελευταία επίσημα στοιχεία) 104 ζευγάρια το είχαν επιλέξει αντί… νυφικού, εκ των οποίων τα 54 στην Αττική.
Αντίστοιχες τάσεις στο εξωτερικό
Αντίστοιχες είναι και οι τάσεις που καταγράφονται και στο εξωτερικό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που άλλωστε χτυπήθηκαν πρώτες από την οικονομική κρίση. Από το 2009 και μέχρι τις αρχές του 2011 ο δείκτης των διαζυγίων βρέθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων 25 ετών. Σύμφωνα με την αμερικανική Ακαδημία Δικηγόρων Οικογενειακού Δικαίου, εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει τη δουλειά τους λόγω οικονομικής κρίσης, αναγκάζονται να «δώσουν μία ή και δύο ευκαιρίες στη σχέση τους» καθώς τα έξοδα που απαιτούνται για την έκδοση διαζυγίου είναι αρκετά. Επιπλέον, φαίνεται ότι ρόλο παίζει και ο συναισθηματικός παράγοντας, καθώς υπάρχει η αίσθηση ότι δύο άνθρωποι -ή μία οικογένεια- είναι «ισχυρότεροι» απέναντι στην κρίση.