Τα σκουπίδια αποδίδουν πολλά λεφτά στα κυκλώματα

Τα σκουπίδια αποδίδουν πολλά λεφτά στα κυκλώματα

8' 45" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Εκείνη την ημέρα οι απεργιακές κινητοποιήσεις των υπαλλήλων των δήμων βρίσκονταν στην κορύφωσή τους. Ωστόσο, οι σακούλες με τα σκουπίδια δεν σχημάτιζαν βουνά στις γωνιές της Αθήνας, γιατί είχαν σκορπιστεί λόγω της βροχής παντού στην πόλη. Το ραντεβού μας αναβλήθηκε δύο φορές λόγω διαπραγματεύσεων, συσκέψεων, συνεννοήσεων. Οταν τελικά συναντηθήκαμε μπροστά στη Βαρβάκειο Αγορά ήταν αργά το απόγευμα. Στην περιοχή είχαν αρχίσει να συγκεντρώνονται οι «γνωστοί θαμώνες» του κέντρου της Αθήνας. Πόρνες, «πρεζάκια», έμποροι ναρκωτικών… Από την άλλη, η περιοχή ήταν καθαρή από σκουπίδια, σημάδι ότι οι υπάλληλοι του δήμου κάνουν πράξη τις δεσμεύσεις τους για αποκομιδή των απορριμμάτων στα «ευαίσθητα» σημεία, μου επισημαίνει ο αντιδήμαρχος Αθηναίων, υπεύθυνος για τη καθαριότητα, κ. Ανδρέας Βαρελάς, καθώς κατευθυνόμαστε στο εστιατόριο εντός της αγοράς.

Διαμεσολαβητικός ρόλος

«Είναι η πρώτη φορά που δεν υπάρχει ούτε ένα από τα αιτήματα των υπαλλήλων των ΟΤΑ που να μπορεί να ικανοποιήσει ο δήμος. Εμείς, μπορούμε να παίξουμε μόνο διαμεσολαβητικό ρόλο», διευκρινίζει πριν προλάβω να τον ρωτήσω ο,τιδήποτε. Είναι φανερό ότι καθώς η κυβέρνηση έχει απειλήσει με απολύσεις και τα ιδιωτικά απορριμματοφόρα βρίσκονται στους δρόμους θέλει να ξεκαθαρίσει ότι ο δήμος της Αθήνας δεν φέρει ευθύνη για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί – «οι κινητοποιήσεις στρέφονται κατά της κυβέρνησης, κατά των περικοπών στους μισθούς». Μπροστά στη βιτρίνα κοιτάζουμε τα πιάτα ημέρας. Στην αίθουσα τρία – τέσσερα τραπέζια είναι γεμάτα. Από τον διάλογο με τα γκαρσόνια καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για μόνιμους πελάτες.

«Είναι αλήθεια ότι υπήρξαν άνθρωποι που έλαβαν εκκαθαριστικό λίγα ευρώ;» ρωτάω τον κ. Βαρελά, καθώς διαλέγουμε το πιο ήσυχο τραπέζι ενώ τα τραγούδια της Αλεξίου πλημμυρίζουν τον χώρο.

«Μου έδειξαν εκκαθαριστικό δεκαπενθημέρου 0,45 λεπτά. Πρόκειται πιθανότατα για άνθρωπο που ο μισθός του είναι περίπου 1.200 ευρώ, είχε ένα στεγαστικό δάνειο 500 ευρώ τον μήνα έγιναν και αναδρομικά οι κρατήσεις και έφτασε να μην πάρει τίποτα».

Πάντως είναι λίγο ριψοκίνδυνο να παίρνεις δάνειο 500 ευρώ όταν ο μισθός σου είναι 1.200, επισημαίνω αυθόρμητα.

«Εχετε δίκιο, αλλά σε αυτούς τους ανθρώπους έφτιαξαν ένα μύθο. Οτι δεν θα πειράξει κανείς τη θέση τους, ότι μπορούν να πάρουν δάνειο από το Ταμείο Παρακαταθηκών το οποίο θα μπορούσαν να καθυστερήσουν χωρίς συνέπειες. Ενας συνδικαλιστής που συζητούσαμε είχε εκνευριστεί γιατί δημοσιεύτηκε ότι ο μισθός των συνδικαλιστών είναι 2.350 ευρώ. «Είναι πολλά 2.350 ευρώ;» με ρώτησε. Του απάντησα ότι είναι τρεις μισθοί ιδιωτικού υπαλλήλου».

Εμπειρία απόλυσης

Ο κ. Ανδρέας Βαρελάς έχει δουλέψει 32 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα σε πολλες θέσεις, μεταξύ των οποίων και σε εκδοτικές επιχειρήσεις, σε εκτυπωτική μονάδα. Μάλιστα έχει ζήσει προσωπικά την περιπέτεια της απόλυσης. «Τον Φεβρουάριο του 2007 με φώναξε ο εργοδότης μου και μου είπε «ευχαριστούμε πολύ για τη συνεργασία, αλλά δεν σε χρειαζόμαστε άλλο». Είχαμε δύο παιδιά και το δάνειο του σπιτιού. Ευτυχώς, δεν έμεινα πολύ καιρό άνεργος αλλά η επόμενη δουλειά μου ήταν με λιγότερα χρήματα». Το τηλέφωνό του δεν σταματά να χτυπάει.

Στους δρόμους της πόλης κυκλοφορούν τα ιδιωτικά απορριμματοφόρα που μαζεύουν απορρίμματα με εντολή της περιφέρειας και ταυτόχρονα τα απορριμματοφόρα του δήμου με το προσωπικό ασφαλείας της καθαριότητας. Ο κ. Βαρελάς φοβάται μια πιθανή σύρραξη.

Η στάση του δήμου σε όλη την αντιπαράθεση είναι συμβιβαστική. Και στο θέμα της εμπλοκής ιδιωτών εκφράζονται… ενστάσεις. «Δεν έχω πειστεί ότι και ο ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να τα καταφέρει. Δυστυχώς ό,τι στήθηκε στην πατρίδα μας έχει πήλινα πόδια. Σε μία χώρα με υγιή ανάπτυξη και έναν καλό ιδιωτικό τομέα, οι συμβασιούχοι του δήμου στην καθαριότητα με τα βιογραφικά τους θα μπορούσαν να πιάσουν δουλειά οπουδήποτε. Μπορεί να μην μπήκαν αξιοκρατικά, οι προσλήψεις στο Δημόσιο στην Ελλάδα έχουν χρώμα, το ξέρουμε αυτό, αλλά δουλεύουν πολλά χρόνια και έχουν αποκτήσει πολύτιμη εμπειρία…».

Το ΚΚΕ είναι κολλημένο σε δύο ημερομηνίες, στο ’49 και το ’89

Ο κ. Ανδρέας Βαρελάς είναι από τα ιδρυτικά μέλη της Δημοκρατικής Αριστεράς. Εχοντας εγκαταλείψει την ενασχόληση με τα κοινά για πολλά χρόνια, επέστρεψε γιατί ήταν «πολύ νευριασμένος» με την κατάσταση της Αθήνας. Γεννημένος στην Αθήνα από οικογένεια Αθηναίων και μόνιμος κάτοικος Κολωνού, είχε αποφασίσει να μετοικήσει στην Κρήτη αν δεν εκλεγόταν δήμαρχος ο Γιώργος Καμίνης. Στα νιάτα του ήταν στην ΚΝΕ και μετά στο ΚΚΕ. Σήμερα πώς βλέπει όσα λέει το Κομμουνιστικό Κόμμα;

«Πίστευα ότι μετά το θαύμα του 1989 κάποια πράγματα θα άλλαζαν, κάτι που δεν συνέβη. Το ΚΚΕ ήταν ένα καλό σχολείο αλλά είναι κολλημένο σε δύο ημερομηνίες, την ήττα στον εμφύλιο το ’49 και την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού το 1989».

Στην παρέα μας προστίθενται και δύο υπάλληλοι της καθαριότητας του Δήμου Αθηναίων, ο Κώστας και ο Χάρης.

Ο Κώστας μπήκε στον δήμο επί δημαρχίας Δημήτρη Μπέη. «Με μέσο;», τον ρωτάω. Γελάει. «Ποιο μέσο. Τότε κανείς δεν ήθελε να πάει στον δήμο. Εγώ έπαιρνα 28.000 δραχμές μισθό τον μήνα και οι φίλοι μου που δούλευαν στον ιδιωτικό τομέα έπαιρναν πάνω από 100.000. Εκείνη την εποχή είδα μια ανακοίνωση στο μηχανοστάσιο και έκανα αίτηση. Σκέφτηκα ότι θα είναι κάτι προσωρινό». Από τότε βέβαια έχουν αλλάξει πολλά. Ομως ο Κώστας, όπως και πολλοί άλλοι εργαζόμενοι, όπως βεβαιώνει, δεν πιστεύει σε αυτόν τον τρόπο διεκδίκησης. «Ο μισθός μειώθηκε πολύ. Αλλά δεν πιστεύω ότι είναι σωστό να μη μαζεύονται τα σκουπίδια. Οταν δουλεύεις έχεις δικαιώματα αλλά έχεις και υποχρεώσεις. Οι πολίτες πληρώνουν για τα σκουπίδια. Σκέψου κάποιον που έχει απολυθεί. Βγαίνει κάθε μέρα από το σπίτι του να ψάξει για δουλειά και βλέπει και όλα αυτά τα σκουπίδια. Δεν είναι σωστό». Ο Κώστας πιστεύει ότι οι υπάλληλοι καθαριότητας πρέπει να πληρώνονται καλά και όχι με επιδόματα. «Αν τόσα χρόνια έπαιρνα δέκα ευρώ αύξηση τον χρόνο θα ήμουν ευχαριστημένος», λέει.

«Δεν νομίζω ότι έπρεπε να συμμετέχουμε σε αυτή την απεργία. Με όσα γίνονται είναι σαν να ανοίγουμε μόνοι μας την πόρτα στους ιδιώτες», προσθέτει ο Χάρης.

«Ποιος αποφάσισε την κατάληψη του ΧΥΤΑ Φυλής;», ρωτάω.

«Οι εκλεγμένοι συνδικαλιστές» μου απαντούν. «Γιατί δεν εκφράζετε την αντίθεσή σας;», ρωτάω.

Ο αντιδήμαρχος με κοιτάζει με συγκατάβαση. «Στον δήμο της Αθήνας υπάρχουν πέντε διαφορετικά σωματεία με αντίστοιχα εκλεγμένα προεδρεία», απαντά. «Νομίζεις ότι είναι εύκολο να βγάλεις άκρη;».

Σχέδιο «απεξάρτησης» της Αθήνας από την ανάγκη των ΧΥΤΑ

Καθώς η ώρα περνάει, ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου ανεβάζει λίγο την ένταση της μουσικής. Τα τραπέζια γεμίζουν σιγά – σιγά.Το εστιατόριο της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών είναι στέκι για όλους τους εργαζομένους στα πέριξ και φυσικά για πάσης προελεύσεως ξενύχτηδες Φθηνή και σίγουρη λύση.

«Μπορεί ο δήμος να μην μπορεί να παρέμβει στη συγκεκριμένη κινητοποίηση. Είναι υπεύθυνος για την αποκομιδή των απορριμμάτων. Και όταν συχνά τα σκουπίδια συσσωρεύονται στους δρόμους της πόλης, το συμπέρασμα είναι ότι οι δήμοι απλώς… απέτυχαν», επισημαίνω.

«Σαφώς οι δήμοι δεν έχουν κάνει το καλύτερο δυνατό, αλλά έχουν γίνει κάποια μικρά βήματα. Νομίζω ότι πρέπει να καθήσουμε όλοι μαζί να βρούμε την καλύτερη λύση για τα απορρίμματα, χρησιμοποιώντας την ευρωπαϊκή εμπειρία», απαντά διπλωματικά.

Το τηλέφωνό του κτυπά και πάλι. «Θα έρθω από το γραφείο σε λίγο», λέει χαμηλόφωνα. Εχει αποφασιστεί να καθαριστούν κομβικά σημεία της πόλης, λόγω των διαδηλώσεων που έχουν προγραμματιστεί. Χρειάζεται λοιπόν να γίνουν συνεννοήσεις με τους εργαζομένους γιατί το κλίμα είναι εκρηκτικό…

Η αλήθεια είναι πως η -σχετικά- νέα ηγεσία του Δήμου Αθηναίων χρειάζεται λίγο χρόνο για να δείξει αν μπορεί να αλλάξει τα πράγματα. Αν σκεφτούμε ότι για χρόνια ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας δοκίμαζε συστήματα ανακύκλωσης και ισχυριζόταν ότι δεν μπορούσε να υιοθετήσει το σύστημα των μπλε κάδων γιατί απλώς δεν είχε πού να τους τοποθετήσει…

Ισως όμως να μην υπάρχει πλέον χρόνος. Ο ΧΥΤΑ Φυλής έχει δεν έχει έναν χρόνο ζωής, επισημαίνω.

«Ο όγκος των απορριμμάτων της Αθήνας έχει μειωθεί περίπου 27% τον τελευταίο χρόνο. Αυτή η μείωση μάς δίνει μια μικρή ανάσα να προσπαθήσουμε να κάνουμε καλύτερη διαχείριση των απορριμμάτων μας. Αν στον ΧΥΤΑ κατέληγε μόνο το 20% των απορριμμάτων της πόλης δεν θα ήμασταν υποχρεωμένοι να δίνουμε 21 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο για να θάβουμε σκουπίδια. Την ίδια ώρα για τις κοινωνικές υπηρεσίες του δήμου δαπανούμε μόλις 17 εκατομμύρια τον χρόνο. Δεν είναι παράλογο;».

Ο κ. Βαρελάς έχει ολοκληρωμένη άποψη για τη διαχείριση των σκουπιδιών της πόλης. Ενα σχέδιο «απεξάρτησης» του μεγαλύτερου δήμου της χώρας από την ανάγκη οποιουδήποτε ΧΥΤΑ μέσω της δραστικής μείωσης των απορριμμάτων που θα καταλήγουν σε αυτόν.

Αντίθετα με την έως τώρα επικρατούσα αντίληψη, τονίζει ότι «τα σκουπίδια της Αθήνας ανήκουν στην Αθήνα. Εχουμε ένα προϊόν και πρέπει να το αξιοποιήσουμε. Εχετε δει ασφαλώς τους αλλοδαπούς που μεταφέρουν με τα καροτσάκια σιδερικά. Μπορεί να μας ενοχλούν αλλά φανερώνουν μια αλήθεια. Τα σκουπίδια μπορούν να φέρουν λεφτά…».

Τα οικονομικά δεδομένα που παραθέτει είναι πράγματι πειστικά. «Η Αθήνα παράγει τον χρόνο 8.000 τόνους ξύλινες παλέτες μεταφοράς προϊόντων. Το κομμάτι κοστίζει 1 – 5 ευρώ, ανάλογα την ποιότητα. Εχουμε συλλέξει, λοιπόν, αυτές τις παλέτες και έχουμε προκηρύξει σχετικό διαγωνισμό.

Εχουμε τη δυνατότητα να μαζεύουμε περίπου 5 τόνους χαρτί την ημέρα. Κάναμε διαγωνισμό γι’ αυτό το χαρτί και ενώ στην προηγούμενη σύμβαση του δήμου το πουλούσαμε 45 ευρώ τον τόννο, τώρα πετύχαμε να πωλείται 155 ευρώ. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση πρώτων υλών, γι’ αυτό έχουν ανέβει οι τιμές. Το αλουμίνιο είναι πανάκριβο, το χαρτί επίσης και το πλαστικό έχει καλή τιμή. Πέρυσι τα Χριστούγεννα για πρώτη φορά μαζέψαμε τα έλατα. Ετσι βγάζουμε χρήματα από τα «σκουπίδια» και πληρώνουμε λιγότερα στη χωματερή».

Ανακύκλωση, επαναχρησιμοποίηση, μείωση του όγκου των απορριμμάτων που καταλήγει στις χωματερές…

Ακούγοντάς τον γεννιέται η εύλογη απορία. Γιατί αφού είναι τόσο απλά τα πράγματα, το μόνο που έχουμε καταφέρει να φτιάξουμε τόσα χρόνια είναι χωματερές που μας απειλούν με υπερκορεσμό και ένα «μαφιόζικο κύκλωμα»; «Θυμάστε την ατάκα «είναι πολλά τα λεφτά Αρη» που έλεγε ο Σπύρος Καλογήρου στον Νίκο Κούρκουλο σε μια παλιά ελληνική ταινία; Και όπου υπάρχουν πολλά λεφτά αναπτύσσονται κυκλώματα. Εμείς λοιπόν λέμε τα χρήματα των σκουπιδιών στον δήμο και στους πολίτες και όχι στα κυκλώματα».

«Γιατί αφήσαμε τόσα χρόνια αυτά τα κυκλώματα;», αναρωτιέμαι.

Ο κ. Βαρελάς χαμογελά και αποφεύγει τον σκόπελο με μια ερώτηση.

«Πρέπει να πάρουμε και κάποιες αποφάσεις χωρίς κόμπλεξ και δήθεν «οικολογικές» ευαισθησίες. Γιατί δεν υπάρχει, για παράδειγμα, μονάδα μεταφόρτωσης απορριμμάτων μέσα στον Ελαιώνα, τη στιγμή που ο Ελαιώνας έχει μετατραπεί σε ανεξέλεγκτη χωματερή;».

Οι σταθμοί του

1961

Γεννιέται στην Αθήνα, στο Περιστέρι.

1982

Υποψήφιος για πρώτη φορά στις δημοτικές εκλογές για τον Δήμο Αθηναίων με τον συνδυασμό του Βασίλη Εφραιμίδη.

1990

Υποψήφιος με τον συνδυασμό της Μελίνας Μερκούρη.

1991

Διάσπαση Ενιαίου Συνασπισμού. Αποχώρησε από το ΚΚΕ.

1994

Υποψήφιος ως συνεργαζόμενος με τον συνδυασμό του Θ. Πάγκαλου.

1994

Αποχή έως το 2007 από την πολιτική.

2010

Εξελέγη με τον συνδυασμό του Γιώργου Καμίνη στον Δήμο Αθηναίων.

Η συνάντηση

Συναντηθήκαμε για δείπνο, δεδομένης της ώρας, στο εστιατόριο που βρίσκεται εντός της Κεντρικής Αγοράς των Αθηνών. Εκείνος παρήγγειλε μοσχάρι με μακαρόνια και μια βαρελίσια μπίρα και εγώ μοσχάρι σούπα. Μαζί με μία σαλάτα λάχανο – καρότο πληρώσαμε 22,90 ευρώ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή