Συνταγματική κρίθηκε από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της
Επικρατείας η επιστράτευση (πολιτική κινητοποίηση) των ναυτικών των
επιβατηγών, οχηματαγωγών κ.λπ. πλοίων του εμπορικού ναυτικού που
έγινε το Νοέμβριο του 2010, μετά την πολυήμερη απεργία που είχε
κηρύξει η Πανελλήνια Ναυτική Ομοσπονδία (ΠΝΟ).
Ειδικότερα, το Νοέμβριο του 2010, η ΠΝΟ κήρυξε απεργία με σκοπό
την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας για το 2010. Όμως, με
αποφάσεις του πρωθυπουργού και του υπουργού Θαλασσίων Υποθέσεων, τα
πληρώματα των επιβατηγών, επιβατηγών οχηματαγωγών και φορτηγών
οχηματαγωγών πλοίων του εμπορικού ναυτικού κηρύχθηκαν σε κατάσταση
πολιτικής κινητοποίησης.
Οι επίμαχες δύο κυβερνητικές αποφάσεις επισημαίνουν ότι η
παρατεινόμενη απεργία των πληρωμάτων των εμπορικών πλοίων «έχει
προκαλέσει σοβαρή διαταραχή στην κοινωνική ζωή της χώρας, ενέχει
σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία από την έλλειψη εφοδιασμού
των κατοίκων των νησιών που βρίσκονται σε απομόνωση, σε καύσιμα,
τρόφιμα, φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης και απειλεί τη διακοπή της
ομαλής λειτουργίας των μονάδων παροχής Υπηρεσιών Υγείας».
Η επιστράτευση των ναυτικών, σύμφωνα με τις αποφάσεις του
πρωθυπουργού και του υπουργού Θαλασσίων Υποθέσεων, ήταν αναγκαία
προκειμένου να αντιμετωπιστεί «η σοβαρή διαταραχή της κοινωνικής
και οικονομικής ζωής του κράτους και της άμεσης απειλής, λόγω
διακοπής της επικοινωνίας των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα, την
υγεία των κατοίκων τους από τη στέρηση τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων
και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης».
Δηλαδή, προσέθεσαν οι δύο αποφάσεις, «για την αντιμετώπιση
καταστάσεως που ήταν εκ της φύσεώς της έκτακτη και προσωρινή».
Η ΠΝΟ προσέφυγε στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο ζητώντας να
ακυρωθούν οι δύο επίμαχες αποφάσεις υποστηρίζοντας ότι η
επιστράτευση των ναυτικών «αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 22
και 23 παράγραφοι 1 και 2 του Συντάγματος, στις διατάξεις των
διεθνών συμβάσεων 29,105, 87 και 98 της Διεθνούς Οργανώσεως
Εργασίας, στο άρθρο 4 παρ. 2 και 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης
Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο άρθρο 1 του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού
Χάρτη, οι οποίες απαγορεύουν την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών
απεργών, ακόμη και αν συντρέχει κατάσταση από την οποία προκαλείται
απειλή για τη δημόσια υγεία, διότι η επίταξη προσωπικών υπηρεσιών
απεργών καταλύει το δικαίωμα της απεργίας και ισοδυναμεί με
υποχρέωση παροχής αναγκαστικής εργασίας».
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με την υπ’ αριθμ.
1623/2012 απόφασή της απέρριψε όλους τους ισχυρισμούς της ΠΝΟ.
Οι σύμβουλοι Επικρατείας επισημαίνουν ότι η από το άρθρο 22 του
Συντάγματος κατοχυρωμένη ελευθερία της εργασίας «επιτρέπεται να
καταλυθεί, διά της επιβολής επιτάξεως προσωπικών υπηρεσιών, μόνον
στις περιπτώσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 22 του
Συντάγματος, για την αντιμετώπιση κινδύνων που απειλούν το
γενικότερο κοινωνικό συμφέρον, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και
η αντιμετώπιση ”ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια
υγεία”».
Ακόμη, οι δικαστές υπογραμμίζουν ότι «ο κίνδυνος για την υγεία
των κατοίκων των νησιών, τον οποίο επικαλείται η Διοίκηση,
δικαιολογεί την επιβολή των μέτρων της πολιτικής κινητοποίησης και
της επιτάξεως των προσωπικών υπηρεσιών, σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ.
4 του Συντάγματος και το άρθρο 41 παρ. 2 του Ν. 3536/2007».
Στη συνέχεια, η Ολομέλεια του ΣτΕ τονίζει ότι «στην προκειμένη
περίπτωση διαπιστώθηκε αιτιολογημένα η ύπαρξη κινδύνου για την
υγεία των κατοίκων των νησιών, η αντιμετώπιση του οποίου
δικαιολογεί, κατά το άρθρο 22 παρ. 4 του Συντάγματος, την έκδοση
των προσβαλλομένων πράξεων» και κατά συνέπεια «πρέπει να απορριφθεί
ως αβάσιμος ο λόγος με τον οποίο προβάλλεται» από την πλευρά της
ΠΝΟ ότι «οι προσβαλλόμενες πράξεις εξεδόθησαν κατά κατάχρηση
εξουσίας, με μόνο σκοπό να ματαιώσουν την άσκηση του απεργιακού
δικαιώματος των ναυτεργατών».
Πηγή: ΑΜΠΕ