Κατακλυσμός από 700.000 πλαστικά μπουκάλια νερού

Κατακλυσμός από 700.000 πλαστικά μπουκάλια νερού

4' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το πλαστικό μπουκαλάκι με το εμφιαλωμένο νερό έχει γίνει ένα σύμβολο του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ειδικά το καλοκαίρι το βρίσκεις παντού: στα χέρια τουριστών και παραθεριστών, στα τραπέζια καφέ και εστιατορίων, αλλά και σε παραλίες, ρεματιές, οικόπεδα, κάδους και σημεία ανακύκλωσης.

Πάνω από ένα δισεκατομμύριο λίτρα εμφιαλωμένου νερού είναι η ετήσια κατανάλωση στην Ελλάδα, ποσότητα που αντιστοιχεί σε 700.000 περίπου πλαστικές φιάλες. Η ιδιομορφία αυτού του προϊόντος είναι ότι πωλείται σε εξαιρετικά υψηλές τιμές, οι οποίες όμως γίνονται εύκολα κατανοητές, καθώς το κάθε μπουκαλάκι πουλιέται προς μισό ευρώ. Στην πραγματικότητα όμως το εμφιαλωμένο νερό κοστίζει έως και…1.500 φορές περισσότερο από το νερό της βρύσης, το οποίο στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας είναι ικανοποιητικό. Αλλά, και η συνολική κατανάλωση ενέργειας για την παραγωγή και διανομή του εμφιαλωμένου νερού, σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Ερευνών Ειρηνικού Ωκεανού (Καλιφόρνια ΗΠΑ) απαιτεί 1.100 – 2.000 φορές περισσότερη ενέργεια συγκριτικά με το νερό της βρύσης. Τέλος, υπάρχει το βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα του όγκου των πλαστικών μπουκαλιών που μένουν όταν πιούμε το νεράκι. Πολλά απ’ αυτά καταλήγουν τελείως ανεξέλεγκτα στο περιβάλλον, άλλα φουσκώνουν τις παράνομες χωματερές, άλλα δυσκολεύουν το έργο στους νόμιμους ΧΥΤΑ και λίγα σχετικά παίρνουν τον δρόμο της ανακύκλωσης, που έχει κι αυτός τις δυσκολίες του.

Εν ολίγοις, με το εμφιαλωμένο νερό τα κάναμε… μούσκεμα! Ενα προϊόν που κανονικά θα έπρεπε να αποσκοπεί στην κάλυψη ειδικών αναγκών ή και περιοχών με πρόβλημα πόσιμου νερού, έγινε μαζικό βιομηχανοποιημένο είδος, που εμπορευματοποιεί μια κρίσιμη φυσική πηγή, με μεγάλο κόστος για την κοινωνία και το περιβάλλον.

Η πραγματικότητα αυτή γίνεται περισσότερο κατανοητή σε συγκεκριμένους χώρους, όπου και προκαλεί δραστηριότητες αντιμετώπισης της σπατάλης των πόρων.

Μία απ’ αυτές ξεπήδησε στο Ευρωκοινοβούλιο. Στα τρία σημεία, όπου στεγάζεται το Ευρωκοινοβούλιο, καταλήγουν κάθε μέρα στα σκουπίδια 8.100 πλαστικά μπουκάλια! Κι αυτό παρά τα προηγμένα σχετικά συστήματα ανακύκλωσης. Εντός του 2011 το Ευρωκοινοβούλιο χρησιμοποίησε πάνω από ένα εκατομμύριο πλαστικά μπουκάλια νερού, μια ποσότητα που αυξάνεται σταθερά από το 2006.

Η παραγωγή και η μεταφορά των φιαλών αυτών έχει ως αποτέλεσμα εκπομπές CO2 μεταξύ 130-160 τόνων ετησίως, ενώ δημιουργεί και ένα τεράστιο όγκο πλαστικών απορριμμάτων.

Για να αντιμετωπίσει αυτή την παράλογη κατάσταση δημιουργήθηκε μια πρωτοβουλία ευρωβουλευτών με στόχο την εξάλειψη των πλαστικών μπουκαλιών μιας χρήσης στο Ευρωκοινοβούλιο μέχρι το 2014. «Είναι γνωστό τόσο από περιβαλλοντικές αναλύσεις γενικότερα όσο κι από την Υπηρεσία Συστήματος Οικολογικής Διαχείρισης και Οικολογικού Ελέγχου (EMAS) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι, από όλους τους πιθανούς τρόπους για την παροχή πόσιμου νερού, το πλαστικό μπουκάλι μιας χρήσης είναι το λιγότερο φιλικό προς το περιβάλλον» σημείωνε ο Νίκος Χρυσόγελος, ευρωβουλευτής των Οικολόγων Πράσινων, στο περιθώριο σχετικής εκδήλωσης.

Λήψη μέτρων

Οπως το Ευρωκοινοβούλιο θα αναζητήσει τρόπους να εξαλείψει τα πλαστικά μπουκάλια νερού μιας χρήσης, έτσι θα μπορούσαν και άλλοι μεγάλοι εργασιακοί χώροι (όπως υπουργεία, το ελληνικό κοινοβούλιο, μεγάλες εταιρείες) να πάρουν μέτρα έτσι ώστε εργαζόμενοι και επισκέπτες να έχουν πρόσβαση σε καθαρό και δροσερό νερό, χωρίς να καταφύγουν στην πλαστική συνήθεια, παρά μόνο εάν αποτελεί ιδιαίτερη επιλογή. Ανάλογες πρωτοβουλίες θα μπορούσαν να πάρουν και μεγάλοι χώροι εστίασης αλλά και ξενοδοχεία.

Σε ακόμα μεγαλύτερη κλίμακα θα μπορούσαν να πειραματιστούν Δήμοι και τουριστικοί προορισμοί, με δημιουργία κρηνών και διασπορά σημείων με ποιοτικούς ψύκτες και με ενθάρρυνση των καφέ και των εστιατορίων να παρέχουν και να προσφέρουν δροσερό νερό. Πέρα από το γεγονός ότι οι συγκεκριμένοι δήμοι θα απαλλάσσονταν από ένα μεγάλο όγκο σκουπιδιών, μια τέτοια ενέργεια θα αποτελούσε μια πολύ καλή κίνηση ανάδειξης περιοχών και προορισμών.

Απαγορεύονται σε πανεπιστημιουπόλεις των ΗΠΑ

Ενα πραγματικό κίνημα υπέρ της δωρεάν χρήσης καθαρού πόσιμου νερού από τη βρύση διαπερνά πολλά πανεπιστημιακά ιδρύματα των ΗΠΑ, καθώς ήδη περισσότερα από 90 αμερικανικά πανεπιστήμια -συμπεριλαμβανομένων του Χάρβαρντ, του Μπράουν και του Βερμόντ- έχουν απαγορεύσει ή έχουν την πρόθεση να απαγορεύσουν την κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού στις πανεπιστημιουπόλεις τους! Μάλιστα, σε πολλά από τα ιδρύματα, παρέχονται σε όλους τους φοιτητές και το επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό φιάλες από ανοξείδωτο ατσάλι, με τις οποίες μπορούν να γεμίσουν όσες φορές θέλουν νερό από βρύσες. Για την εξασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου νερού, τοποθετούνται στις βρύσες φίλτρα. Και δεν πρόκειται μόνο για τις πανεπιστημιακές σχολές με τη μεγαλύτερη ευαισθησία σε θέματα περιβάλλοντος. Ηδη, περισσότερες από 100 πόλεις και κωμοπόλεις των ΗΠΑ έχουν ψηφίσει την απαγόρευση χρήσης εμφιαλωμένου νερού, με κύριο στόχο τη μείωση των αποβλήτων. Αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν ανησυχία στη βιομηχανία εμφιάλωσης πόσιμου ύδατος στις ΗΠΑ, η οποία καταγράφει ετήσιες πωλήσεις άνω των 40 δισεκατομμυρίων λίτρων και είχε ετήσιο ρυθμό αύξησης περίπου 5%.

Ενδεικτική των τάσεων που επικρατούν στις ΗΠΑ είναι η απόφαση που πήρε πριν από μερικούς μήνες η υπηρεσία που διαχειρίζεται το Εθνικό Πάρκο του Γκραντ Κάνιον, ενός από τα πιο σπουδαία αξιοθέατα της χώρας. Αποφασίστηκε, λοιπόν, η απαγόρευση πώλησης εμφιαλωμένου νερού στο Γκραντ Κάνιον, καθώς τα άδεια πλαστικά μπουκάλια που πετούν οι επισκέπτες συνιστούν κίνδυνο για τη μοναδική φύση του Πάρκου. Η κατάσταση ήταν απελπιστική. Τα πλαστικά μπουκάλια των 4,5 εκατομμυρίων τουριστών που επισκέπτονται το Γκραντ Κάνιον κάθε χρόνο αποτελούσαν το 20% των αποβλήτων του Πάρκου και το 30% των ανακυκλώσιμων υλικών. Για να καλυφθούν οι ανάγκες των επισκεπτών θα τοποθετηθούν ψύκτες νερού, κόστους 290.000 δολαρίων.

Ανάλογες κινήσεις έχουν εκδηλωθεί και στην Αυστραλία, όπου από το 2009 ο υπουργός Περιβάλλοντος ενθάρρυνε τις Πολιτείες της χώρας να αποτρέπουν την κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού, ξεκινώντας από τις δημόσιες υπηρεσίες.

Στην Ελλάδα, πάντως, μετά το ξέσπασμα της κρίσης, η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού παρουσιάζει σημαντική κάμψη. Το 2011 αναστράφηκε η μόνιμη ανοδική τάση των πωλήσεων (που αυξανόταν με ρυθμό πάνω από 10% τον χρόνο) και υπήρχε μείωση 5%, η οποία αναμένεται να διπλασιαστεί το 2012. Βεβαίως, αυτή η μείωση οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά σε οικονομικούς λόγους και όχι σε οικολογική ευαισθησία.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή