Οι Ελληνες θα ξαναβρούν πορεία με την κρίση

Οι Ελληνες θα ξαναβρούν πορεία με την κρίση

9' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τον περασμένο Φεβρουάριο μερικοί από τους οικονομικά ισχυρότερους Ελληνοαμερικανούς συναντήθηκαν στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα, στο ετήσιο συνέδριο της οργάνωσης Leadership 100. Είναι ένας θεσμός που δημιούργησε ο αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος, ώστε να συσπειρώσει τους ομογενείς που ήθελαν να στηρίξουν οικονομικά το έργο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στις ΗΠΑ. Σε κλίμα αμηχανίας, οι Ελληνοαμερικανοί αναζητούσαν τις λύσεις που έχει ανάγκη η χώρα μας, ώστε να βγει σταδιακά από την κρίση.

Εκεί η «Κ» συνάντησε τον Τζον Κάλαμος, ο οποίος είναι από τους κύριους διοργανωτές του Hellenic Initiative, που φέρνει σήμερα στην Αθήνα τον Μπιλ Κλίντον. Απώτερος στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι να συγκεντρωθούν 100 εκατ. δολάρια για την ανακούφιση των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, καθώς και να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές που θα αναζωογονήσουν την οικονομία.

Ο Κάλαμος ενσαρκώνει όλα τα στερεότυπα του επιτυχημένου Ελληνοαμερικανού πρώτης γενιάς. Μεγάλωσε στο ταπεινό μπακάλικο του πατέρα του στο Σικάγο, αλλά δημιούργησε μια επενδυτική εταιρεία που χειρίζεται σήμερα ένα κεφάλαιο 32 δισ. δολαρίων. Ηταν το πρώτο μέλος της οικογένειας των Ελλήνων μεταναστών που κατάφερε να αποκτήσει ανώτερη μόρφωση. Πολέμησε σαν πιλότος στο Βιετνάμ και ακόμα δεν έχει αφήσει από τα χέρια του το πηδάλιο. Θεωρείται δε ένας από τους γκουρού των επενδύσεων.

Ξεκινήσαμε την κουβέντα από την ιστορία της οικογένειάς του: «Ο πατέρας μου ήρθε στην Αμερική το 1916 από ένα χωριό κοντά στην Τρίπολη. Πρώτα πήγε στη Νέα Υόρκη, μετά στην Αϊόβα και τελικά εγκαταστάθηκε στο Σικάγο. Οταν έφτασε 80 χρόνων τον πήρα μαζί μου σε ένα ταξίδι στην Ελλάδα, την οποία δεν είχε ξαναδεί από τότε που έφυγε. Μου έδειξε το σπίτι της οικογένειας, το χωριό, τους συγγενείς. Ηταν από τις πιο συγκινητικές στιγμές της ζωής και των δυο μας. Οσο καιρό και αν έζησε στην Αμερική, δεν έμαθε καλά αγγλικά και είχε ξενική προφορά. Ενιωθε τρομερή υπερηφάνια για τη χώρα και με αυτή μας γαλούχησε. Η μητέρα μου είχε γεννηθεί στην Αμερική, από Ελληνες γονείς, και ήθελε πιο πολύ να μας δει Αμερικανούς πολίτες. Αυτή ήταν ο αρχηγός της οικογένειας», λέει γελώντας.

Ο Κάλαμος μεγάλωσε σε μια εποχή που οι Ελληνες μετανάστες στην Αμερική πάλευαν σκληρά για να εξασφαλίσουν καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους. Η μητέρα του, παρότι ήξερε ελληνικά, απέφευγε να μάθει στα παιδιά της τη γλώσσα, έτσι ώστε να ενταχθούν γρηγορότερα στην αμερικανική κοινωνία. «Οταν με ρωτούν από πού είναι οι ρίζες μου, πάντα λέω ότι είμαι Ελληνοαμερικανός. Αυτή είναι η ταυτότητά μου. Πιστεύω ότι επειδή οι Ελληνες που πήγαν στην Αμερική αγαπούσαν την πατρίδα τους, ανέπτυξαν μετά τον ίδιο πατριωτισμό και για τη χώρα που τους υποδέχθηκε και τους φρόντισε. Ετσι, όταν ξέσπασε ο πόλεμος του Βιετνάμ πήγα ως εθελοντής στον στρατό. Μέχρι τότε δεν είχα μπει σε αεροπλάνο και δεν είχα φύγει ποτέ από το Σικάγο. Η εμπειρία αυτή μου έμαθε πολλά πράγματα. Κυρίως να μη φοβάμαι, να γνωρίζω σε βάθος τον χαρακτήρα και τα όριά μου. Το να είσαι καλός στις επιχειρήσεις συνδέεται με το να αναγνωρίζεις τον κίνδυνο, να είσαι διατεθειμένος να ρισκάρεις, αλλά να έχεις διαίσθηση πότε να κάνεις πίσω».

Προέχει η εκπαίδευση

Ως δραστήριο μέλος της ελληνοαμερικανικής παροικίας, ο Κάλαμος βλέπει με τον δικό του τρόπο την κατάσταση στα πάτρια εδάφη: «Εμείς οι Ελληνες της διασποράς, επειδή μεγαλώσαμε και καταξιωθήκαμε μακριά από τον τόπο μας, πάντα κρατάμε μέσα μας τα διδάγματα της ελληνικής κληρονομιάς, της ιστορίας, ακόμα και ορισμένες αξίες που μας κάνουν να ξεχωρίζουμε από τους άλλους. Σπούδασα φιλοσοφία, έμαθα για την αρχαία ελληνική δημοκρατία, την ηθική, την αγωγή του πολίτη. Οταν ταξιδεύω στην Ελλάδα είναι μια δυσάρεστη έκπληξη να διαπιστώνω ότι αυτά που εμείς οι Ελληνοαμερικανοί θεωρούμε ιερά, οι λόγοι που μας κάνουν υπερήφανους ανάμεσα στους υπόλοιπους Αμερικανούς, έχουν ξεχαστεί. Νομίζω ότι η κρίση θα βοηθήσει τους Ελληνες να ξαναβρούν στοιχεία που έχασαν στην πορεία. Η εκπαίδευση είναι κομβικής σημασίας. Είναι τυχαίο ότι στην Αμερική έχουμε τόσους Ελληνες καθηγητές πανεπιστημίου; Και όσοι Ελληνες σπουδάζουν εδώ διακρίνονται στην ιατρική, στη δικηγορία, στα οικονομικά, στην αρχιτεκτονική. Εχουμε καλά μυαλά και θα μπορούσαμε να τα κρατήσουμε στην Ελλάδα έτσι ώστε να προετοιμάσουν και τις μελλοντικές γενιές».

Νέα εργασιακή κουλτούρα σε έναν υγιή ιδιωτικό τομέα

Ο κ. Κάλαμος, με την πολυτέλεια της απόστασης αλλά και τη γνώση του οικονομικού πεδίου, έχει ξεκάθαρη άποψη για το τι πρέπει να γίνει στην Ελλάδα: «Το πιο σημαντικό πράγμα μετά την αναδιάρθρωση του χρέους είναι η επανασύσταση του ιδιωτικού τομέα. Υπο τις παρούσες συνθήκες είναι εξαιρετικά δύσκολο να ιδρύσει κανείς μια επιχείρηση, να απορροφήσει επενδύσεις και εν τέλει να βοηθήσει την πραγματική οικονομία να σταθεί στα πόδια της. Δεν μιλάω από προσωπική πείρα, όμως έχω σχηματίσει εμπεριστατωμένη άποψη, συζητώντας με πολλούς Ελληνες και Ελληνοαμερικανούς.

Τόσα χρόνια ο δημόσιος τομέας έτρωγε τις σάρκες του ιδιωτικού και όλες οι δουλειές περνούσαν τελικά από το κράτος. Η κρίση επιβάλλει να αλλάξουν οι δομές και να αφήσουμε πίσω μας το παρελθόν. Δεν αρκεί να γίνουν αποκρατικοποιήσεις, αλλά να έρθει μια νέα εργασιακή κουλτούρα στην Ελλάδα, που θα δίνει επιτέλους την ευκαιρία σε νέα, αξιόλογα και ταλαντούχα άτομα να ανθήσουν. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνον σε έναν υγιή ιδιωτικό τομέα, που δεν θα μοιάζει καθόλου με αυτόν που είχατε πριν, καθώς ήταν σε μεγάλο βαθμό κρατικοδίαιτος».

«Ας πάρουμε το παράδειγμα της Αμερικής», συνεχίζει. «Η μεγαλύτερή της επιτυχία ήταν η δημιουργία της μεσαίας τάξης, στην οποία εισερχόσουν μέσα από την εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Οι φτωχοί ήθελαν να γίνουν μεσαία τάξη, είχαν κίνητρο ανόδου.

Το εισόδημα των ανθρώπων αυτών κινεί την παραγωγή, την κατανάλωση, τα πάντα. Αυτό, άλλωστε, είναι και το καπιταλιστικό μοντέλο που προσπαθήσαμε να εξαγάγουμε και βλέπουμε ότι το υιοθετούν αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Κίνα, η Βραζιλία και η Ινδία. Αν συμβεί το ίδιο και στη Μέση Ανατολή πολλά προβλήματα θα λυθούν».

Ομως τώρα βλέπουμε ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει πια μεσαία τάξη, του αντιτείνω: «Ναι, διότι την απάρτιζαν άνθρωποι που εργάζονταν στον δημόσιο τομέα, ο οποίος συρρικνώθηκε, αλλά και στον ιδιωτικό, όπου έγιναν χιλιάδες απολύσεις. Δυστυχώς η κρίση έχει προκαλέσει φόβο, πόνο στον πληθυσμό, αλλά και μια διάθεση αυτοκαταστροφική. Ημουν τον περασμένο Αύγουστο στην Αθήνα και δεν μπορούσα να πιστέψω ότι στην αιχμή της τουστικής σεζόν γίνονταν τόσες απεργίες.

Ο τουρίστας έρχεται στην Ελλάδα για να περάσει καλά, αλλά παράλληλα βοηθάει και μια χώρα που βρίσκεται σε οικονομική κρίση και που έχει ανάγκη από τα χρήματα που αφήνει κατά τη διαμονή του».

Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε και να δώσουμε το θετικό παράδειγμα

Συζητώντας μαζί του, αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο όρος «ελληνική κόπωση» δεν αφορά μόνο τους ξένους αλλά και τους Ελληνοαμερικανούς, που ακούν μόνο αρνητικά πράγματα για τη χώρα καταγωγής τους.

«Αν δει κανείς πόσο επιτυχημένοι είναι οι Ελληνες της Διασποράς στην Αμερική, την Αυστραλία, τον Καναδά και αλλού, απορεί γιατί δεν μπορεί να συμβεί το ίδιο και στην ίδια την Ελλάδα. Αλλά το ίδιο το πλαίσιο της χώρας δεν τους αφήνει να προχωρήσουν και να διακριθούν. Ομως το καλό υλικό υπάρχει, ο Ελληνας έχει αρετές. Από μόνος του δεν μπορεί να σταθεί και το αντιπαράδειγμα των ανθρώπων που παρανομούν, που πλουτίζουν χωρίς να δουλεύουν σκληρά, τον τραβάει συνεχώς προς τα κάτω. Αρνούμαι να πιστέψω ότι οι Ελληνες δεν έχουν νέες ιδέες και οράματα για το πώς θα βελτιωθεί η ζωή τους και θα βγουν από την κρίση. Απλώς δεν μπορούν να τις εφαρμόσουν».

Για κάθε Ελληνοαμερικανό, η επίσκεψη στην ιδιαίτερη πατρίδα του είναι ένα τελετουργικό. Εκείνος πώς το βιώνει; «Οταν βρίσκομαι στην Ελλάδα με την οικογένειά μου γίνομαι κοινωνός της σπουδαίας ιστορίας μας. Ισως οι Ελληνες που το ζουν καθημερινά να μην το βλέπουν με τον ίδιο τρόπο όπως οι επισκέπτες της χώρας. Και πάλι ομως συνειδητοποιώ ότι οι Ελληνες και οι Ελληνοαμερικανοί δεν είναι τόσο διαφορετικοί, απλώς ο τρόπος ζωής μάς κάνει και αναπτύσσουμε άλλα χαρακτηριστικά. Ισως στην Αμερική να σκεφτόμαστε περισσότερο το αύριο, ενώ στην Ελλάδα περισσότερο το σήμερα. Πιστεύω βαθιά ότι αυτό που λείπει είναι καλύτερη ηγεσία. Ανθρωποι ηθικοί που θα αναδείξουν την καλή πλευρά του Ελληνα, θα είναι πρώτα απ’ όλα οι ίδιοι καλό παράδειγμα. Στην περυσινή μου επίσκεψη πήρα μέρος σε μια συνάντηση όπου ήταν ο Στιβ Φορμπς και άλλοι σπουδαίοι προσκεκλημένοι που ήθελαν να βοηθήσουν την Ελλάδα. Πρόσκληση είχαν λάβει και εκπρόσωποι της τότε ελληνικής κυβέρνησης, κάποιοι εκ των οποίων δεν ήρθαν όμως και κάναμε τη συζήτηση εν τη απουσία τους».

Ο Κάλαμος έχει προσφερθεί ανιδιοτελώς να βοηθήσει μαζί με άλλους Ελληνοαμερικανούς σε θέματα τεχνογνωσίας, αλλά η ελληνική πλευρά μένει πάντα μόνο σε συζητήσεις και δεν προχωράει παρακάτω. Αυτό τον απογοητεύει; «Πολύ. Μέχρι σήμερα οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν έχουν εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν καλύτερα το κεφάλαιο της ομογένειας. Το μεγαλύτερό μας πλεονέκτημα είναι ότι έχουμε ζήσει στην Αμερική, αλλά γνωρίζουμε πολύ καλά τις ελληνικές παθογένειες. Αν ενώναμε τις δυνάμεις μας, θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε βιώσιμα σχέδια. Επίσης, ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά προβλήματα είναι ότι όλοι ψάχνουν να βρουν ποιος φταίει αλλά κανείς δεν κοιτάζει να βρει τη λύση. Υπάρχουν πάντα τρόποι ανάκαμψης, όπως στη Χιλή ή σε χώρες του τέως ανατολικού μπλοκ που μπήκαν σε έναν νέο βηματισμό».

Ο μεγιστάνας από το Σικάγο συμμετέχει στην οργάνωση Leadership 100, μέσα από την οποία ευκατάστατοι Ελληνοαμερικανοί ενισχύουν οικονομικά την Ορθόδοξη Εκκλησία και το έργο της στην Αμερική. Μέχρι πρόσφατα, η ομογένεια παρακολουθούσε με αμηχανία τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα, χωρίς να έχει προχωρήσει σε κάποια οργανωμένη απόπειρα οικονομικής ενίσχυσης.

«Δεν υπάρχει διαφάνεια»

«Γινόταν και γίνεται έντονη συζήτηση. Νομίζω ότι πολλοί από εμάς θα ήθελαν να βοηθήσουν αλλά φοβούνται ότι δεν υπάρχει διαφάνεια, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι αν δώσουν τώρα χρήματα, ιδιαίτερα στο ελληνικό Δημόσιο, απλώς θα πέσουν σε ένα βαρέλι δίχως πάτο. Επίσης πολλοί ομογενείς έχουν αποκαρδιωθεί από τις μάταιες προσπάθειές τους να δραστηριοποιηθούν στην Ελλάδα. Αν υπάρξει ένας αναπτυσσόμενος ιδιωτικός τομέας θα έρθουν επενδύσεις και ανάπτυξη. Χρειάζεται να δομηθεί μια νέα σχέση εμπιστοσύνης. Οσο υπάρχουν φόβοι ότι η Ελλάδα μπορεί να μην τα καταφέρει να μείνει στην Ευρώπη, ακόμα και αυτοί που θέλουν να βάλουν το χέρι στην τσέπη θα καθυστερούν. Το τοπίο είναι θολό, χωρίς fair play για τους επιχειρηματίες».

Οι Ελληνες τι πρέπει να κάνουν από τη δική τους πλευρά για να μπορέσουν να προσεγγίσουν την ομογένεια; Πολλοί ομογενείς αισθάνονται πικραμένοι από όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα. «Ετσι είναι» λέει ο Τζον Κάλαμος. «Ομως δεν συμβαίνει για πρώτη φορά η ταυτότητα του Ελληνα να πέφτει βαριά στην πλάτη μας. Τη δεκαετία του ’30 και του ’40 οι Ελληνες ζούσαν φτωχικά στις ΗΠΑ και πολλοί τους θεωρούσαν πολίτες β΄ κατηγορίας. Αυτό που άλλαξε δραματικά την εικόνα μας ήταν πως πολεμήσαμε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συνεπώς, ξέρουμε πώς να αντιμετωπίζουμε όσους έχουν αρνητικές προκαταλήψεις για τους Ελληνες. Ομως το χειρότερο είναι ότι αισθανόμαστε πως οι Ελληνες εντός συνόρων δεν μας υπολογίζουν. Πόσες φορές έχουμε πάει να σταθούμε πλάι τους, να δώσουμε συμβουλές, να πούμε τη γνώμη μας και τελικά κανείς δεν ακούει; Χρειζόμαστε σεβασμό, αποδοχή. Συχνά μιλάω με επιχειρηματίες από την Ελλάδα που αντί να θέλουν να μας φέρουν πιο κοντά τους, μας γυρίζουν την πλάτη, μας φοβούνται, μας περιφρονούν. Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε και να δώσουμε το θετικό παράδειγμα».

Οι σταθμοί του

1940

Γεννιέται στο Σικάγο.

1963

Παίρνει πτυχίο Οικονομικών από το Illinois Institute of Τechnology.

1967

Παίρνει μέρος ως πιλότος στον πόλεμο του Βιετνάμ.

1970

Συνεχίζει τις σπουδές του με ένα ΜΒΑ.

1977

Ιδρύει την Calamos Asset Management.

2003

Διακρίνεται ως ο καλύτερος μάνατζερ από το έγκυρο περιοδικό Business Week.

2006

Κερδίζει το βραβείο της Ernst&Young για τον επιχειρηματία της χρονιάς.

2012

Ιδρύει μαζί με άλλους Ελληνοαμερικανούς την Hellenic Ιnitiative.

Η συνάντηση

Συναντηθήκαμε στο λόμπι του ξενοδοχείου Ritz Carlton στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα. Αποφασίσαμε να μη φάμε και έτσι ήπιαμε δύο δροσερά μοχίτο. Ο λογαριασμός «ήρθε» 32 δολάρια.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή