Ως γνωστόν, οι δυσλειτουργίες και τα φαινόμενα αρνησιδικίας έχουν προκαλέσει τεράστιο οικονομικό κόστος σε κρίσιμα πεδία, όπως η μη εκκαθάριση χιλιάδων υποθέσεων με οφειλές προς το Δημόσιο ή η παρεμπόδιση υλοποίησης μεγάλων επενδύσεων. Ωστόσο, υπάρχει και μια άλλη διάσταση, εξίσου επικίνδυνη, η οποία αφορά τη μη εκτέλεση όσων δικαστικών αποφάσεων έχουν ήδη εκδοθεί, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σκηνικό βαθιάς και παρατεταμένης ανομίας.
Κι αυτό, γιατί χιλιάδες είναι πλέον οι δικαστικές αποφάσεις, από όλα τα δικαστήρια, ακόμα και του Συμβουλίου της Επικρατείας, που δεν εκτελούνται για χρόνια, αν και έχουν καταστεί αμετάκλητες.
Ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί προβληματίζονται σοβαρότατα για τις διαστάσεις του φαινομένου, που πέρα από το τεράστιο οικονομικό κόστος που συνεπάγεται, συμβάλλει, όπως λένε, καθοριστικά στην εμπέδωση καταστάσεων ανομίας και αυθαιρεσίας, που κλονίζουν τα θεμέλια της κοινωνικής ισορροπίας και του κράτους δικαίου.
Παθογένειες
Οι τραγικές παθογένειες της δημόσιας διοίκησης, οι σημαντικές ελλείψεις σε προσωπικό, κυρίως της αστυνομίας, η κακή οργάνωση των κρατικών υπηρεσιών, αλλά και η αδιαφορία δημοσίων παραγόντων, έχουν αυξήσει δραματικά τον αριθμό των ανεκτέλεστων αποφάσεων τα τελευταία χρόνια, στερώντας το Δημόσιο από την είσπραξη μεγάλων χρηματικών ποσών.
Μόνον στα ποινικά δικαστήρια, αγγίζουν πλέον τις 320.000 σε όλη τη χώρα. Σχετίζονται με καταδίκες για σωρεία αδικημάτων, που είτε οι καταδικασθέντες δεν ήταν παρόντες στη δίκη τους είτε άσκησαν έφεση και στη συνέχεια δεν εμφανίστηκα για να πληρώσουν τις ποινές τους.
Ο τεράστιος όγκος αυτών των αποφάσεων διαβιβάζεται καθημερινά από το αρμόδιο τμήμα των Εισαγγελιών, κυρίως της Αθήνας, στα κατά τόπους αστυνομικά τμήματα, προκειμένου να εντοπιστούν όσοι χρωστούν και να πληρώσουν τις ποινές τους. Η πραγματικότητα, όμως, στην εφαρμογή των καταδικαστικών αποφάσεων -που κυρίως μετατρέπονται σε χρηματικές- δεν συμβαδίζει με τον ποινικό κολασμό που επέβαλε η Δικαιοσύνη στους παρανομούντες πολίτες.
Οι αστυνομικοί, που αναλαμβάνουν να τους εντοπίσουν για να εκτελεστούν οι αποφάσεις, επιφορτισμένοι και με άλλα καθήκοντα, δεν μπορούν ή δεν αξιολογούν ως σημαντικό να τους αναζητήσουν και συνήθως οι καταδικαστικές αποφάσεις παραμένουν για χρόνια ανεκτέλεστες στα συρτάρια των αστυνομικών τμημάτων.
Ακόμα και στις περιπτώσεις που οι αστυνομικοί κινηθούν για τον εντοπισμό των υποχρέων, δεν τους εντοπίζουν, αφού φροντίζουν να αλλάζουν διεύθυνση, ενώ πολλοί από αυτούς είναι μετανάστες, γεγονός που τους καθιστά… αόρατους. Δεν είναι τυχαίο πως από το σύνολο το ανεκτέλεστων αποφάσεων, περίπου 38.000 αφορούν αλλοδαπούς, ενώ για 53.000 καταδικασθέντες δεν έχει εντοπιστεί καν η εθνικότητά τους!
Το κόστος για το Δημόσιο από τις ανεκτέλεστες αποφάσεις, κατά προσέγγιση, υπολογίζεται στα 500 εκατ. ευρώ, ενώ τεράστιο είναι το κόστος που προκύπτει ειδικά από τις ανεκτέλεστες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, καθώς αναφέρονται σε σημαντικά θέματα, όπως πολεοδομικές αυθαιρεσίες, καταστροφή φυσικού και αστικού περιβάλλοντος, καταδίκες του Δημοσίου σε αποζημίωση των πολιτών, αλλά και αποφάσεις για αποκατάσταση αδικιών από τη δημόσια διοίκηση. Οι κρατικές υπηρεσίες προκλητικώς τις αγνοούν, δίδοντας μοναδικά παραδείγματα παρανομίας και παραβίασης κάθε νομιμότητας.
Είναι τέτοια η έκταση του φαινομένου, που τα τελευταία χρόνια, με νομοθετική ρύθμιση, δημιουργήθηκε ειδική επιτροπή στην οποία οι πολίτες, που έχουν αποφάσεις δικαίωσης στα χέρια τους αλλά δεν τις εκτελεί το Δημόσιο, μπορούν να προσφεύγουν, για να ασκηθεί πίεση. Μόνο για το 2011, έχουν εκδοθεί από την εν λόγω επιτροπή -που αποτελείται από ανώτατους δικαστές- 134 αποφάσεις για να αναγκαστεί το Δημόσιο να εκτελέσει αποφάσεις του ΣτΕ, ενώ την προηγούμενη χρονιά είχαν εκδοθεί 111.
Υπάρχουν ωστόσο και περιπτώσεις όπου το Δημόσιο αρνείται να συμμορφωθεί και με τις αποφάσεις της εν λόγω επιτροπής, βασανίζοντας τους δικαιωμένους πολίτες και παρανομώντας ουσιαστικά, συνεχίζοντας το γαϊτανάκι τής μη εκτέλεσης των δικαστικών αποφάσεων…