Σημαντικές αλλαγές στη νομοθεσία μας, που προβλέπει τη δημοσιοποίηση των ονομάτων και των φωτογραφιών υπόπτων και όσων συλλαμβάνονται για σοβαρότατα εγκλήματα, σημειώνονται με νέα ρύθμιση του υπουργείου Δικαιοσύνης, που ψηφίστηκε πριν από λίγες ημέρες και ισχύει ήδη.
Η νομοθετική αλλαγή, που αυστηροποιεί κατά πολύ τις προϋποθέσεις για τη δημοσιοποίηση των ονομάτων των υπόπτων και των συλληφθέντων, κρίθηκε αναγκαία μετά τον σάλο που είχε προκληθεί πριν από περίπου ένα χρόνο, όταν δόθηκαν στη δημοσιότητα οι φωτογραφίες οροθετικών γυναικών που εκδίδονταν, στη λογική της προστασίας της δημόσιας υγείας.
Με τι διαφωνούν
Η νέα ρύθμιση, που προβλέπει ότι για να δοθούν στη δημοσιότητα τα ονόματα και οι φωτογραφίες των συλληφθέντων θα πρέπει να υπάρχει ειδική και αιτιολογημένη απόφαση των εισαγγελικών αρχών, που θα ορίζει για πόσο χρόνο και από ποια μέσα –τηλεόραση, ραδιόφωνο, εφημερίδες, Διαδίκτυο– θα μεταδίδονται τα ονόματα και οι φωτογραφίες, προβλέπει και διαδικασίες οι οποίες, πριν καλά καλά ψηφιστεί ο νέος νόμος, προκαλούν έντονες αντιδράσεις στον χώρο της Δικαιοσύνης.
Ειδικά η πρόβλεψη του νέου νόμου πως πριν δοθούν στη δημοσιότητα τα ονόματα των συλληφθέντων ή των υπόπτων ή των κατηγορουμένων θα πρέπει η απόφαση του αρμόδιου εισαγγελέα να κοινοποιείται στους ίδιους τους ενδιαφερομένους, επικρίνεται από εισαγγελικούς και δικαστικούς λειτουργούς, οι οποίοι ήδη έχουν θέσει τους προβληματισμούς τους υπόψη του υπουργείου Δικαιοσύνης.
Κι ενώ εισαγγελείς και δικαστές, που συμφωνούν κατά βάση με την αυστηροποίηση των προϋποθέσεων για να δοθούν στη δημοσιότητα ονόματα πολιτών με ποινικές εμπλοκές, σημειώνουν πως η κοινοποίηση της διάταξης στους ενδιαφερομένους πριν ισχύσει, και μάλιστα η πρόβλεψη να μπορούν μέσα σε δύο ημέρες να προσφύγουν στον προϊστάμενο της Εισαγγελίας, είναι τα στοιχεία που κρίνονται από τους ίδιους ως αναποτελεσματικά, που στην ουσία φθάνουν να ακυρώνουν τη σκοπιμότητα της ρύθμισης, προκαλώντας προβλήματα σημαντικότατα σε πολλές δικαστικές έρευνες.
Τρομοκρατία, έγκλημα
Κυρίως σε ό,τι αφορά υποθέσεις τρομοκρατίας και οργανωμένου εγκλήματος, οι εισαγγελικές αρχές θεωρούν πως η προηγούμενη κοινοποίηση της διάταξής τους στους ενδιαφερομένους μπλοκάρει τη διαδικασία δημοσιοποίησης των στοιχείων της ταυτότητάς τους και στερεί τις δικαστικές αρχές σε χρόνο άμεσο της δυνατότητας να αντλήσουν πληροφορίες χρήσιμες για τις έρευνες. Επίσης, επικρίνουν τη νέα ρύθμιση στο σκέλος που προβλέπει ότι, μέχρι να ολοκληρωθεί η προσφυγή των ενδιαφερομένων κατά της διάταξης να δοθούν στη δημοσιότητα τα στοιχεία της ταυτότητάς τους, η δημοσιοποίηση δεν θα γίνεται.
Σε θετική κατεύθυνση
Οι ενστάσεις των εισαγγελικών αρχών μελετώνται, πάντως, από το υπουργείο Δικαιοσύνης στην κατεύθυνση ενδεχόμενης διόρθωσης των όποιων αρνητικών του νέου νόμου, ωστόσο η θέσπιση αυστηρότερων προϋποθέσεων για τη δημοσιοποίηση ονομάτων και φωτογραφιών υπόπτων και κατηγορουμένων εκτιμάται ότι κινείται σε θετική κατεύθυνση για την προστασία της προσωπικότητάς τους και των προσωπικών τους δεδομένων και για να αποφεύγονται καταχρηστικές εφαρμογές, που οδηγούν σε διαπόμπευση πολιτών με ανυπολόγιστες για την προσωπική τους ζωή συνέπειες.
