Επιδοτούμενες γραμμές στα πρότυπα των άγονων αεροπορικών δρομολογίων, διαδρομές που θα εκτελούνται με αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης και «ανοιχτές» γραμμές συνθέτουν την εικόνα της νέας «απελευθερωμένης» αγοράς των ΚΤΕΛ, όπως προβλέπεται στο σχετικό σχέδιο νόμου. Το προσεχές διάστημα αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο απελευθέρωσης των ΚΤΕΛ, το οποίο προβλέπει μόνο μια μικρή κατηγορία πλήρως απελευθερωμένων υπεραστικών γραμμών. Οι άλλες δύο κατηγορίες αφορούν γραμμές που είτε επιδοτούνται είτε εκτελούνται χωρίς αποζημίωση με αποκλειστικό όμως δικαίωμα χρήσης. Η φύση των οδικών επιβατικών μεταφορών (ΚΤΕΛ) δεν θα μπορούσε να επιτρέπει την πλήρη απελευθέρωση της εν λόγω αγοράς, καθώς θα πρέπει να εξασφαλίζεται η διασύνδεση ορισμένων περιοχών χωρίς εμπορικό ενδιαφέρον.
Για την εκτέλεση άγονων και επιδοτούμενων γραμμών (γραμμές με Υποχρέωση Παροχής Δημόσιας Υπηρεσίας) θα παρέχεται αποζημίωση, ενώ ο ανάδοχος διατηρεί αποκλειστικό δικαίωμα εκμετάλλευσής τους. Πρακτικά, οι γραμμές αυτές συνδέουν τις τοπικές και δημοτικές ενότητες με το πλησιέστερο γεωγραφικό κέντρο μιας δημοτικής ενότητας. Εξαιρούνται από την κατηγορία τα δρομολόγια που εκτελούνται με αστική ή δημοτική συγκοινωνία. Η κατηγορία αφορά μικρά (σύντομα) δρομολόγια, χωρίς εμπορικό ενδιαφέρον, και στόχος τους είναι η τροφοδοσία υφιστάμενων συγκοινωνιακών γραμμών.
Στην κατηγορία των γραμμών με αποκλειστικό δικαίωμα χρήσης αλλά χωρίς επιδότηση, εντάσσονται οι συνδέσεις κάθε δημοτικής ενότητας με τα κέντρα των «καλλικρατικών» δήμων, τα οποία στη συνέχεια θα συνδέονται με τα κέντρα των περιφερειών. Σε αυτές τις γραμμές υπάγονται κι εκείνες που εξασφαλίζουν τη σύνδεση μεταξύ των αστικών κέντρων μιας περιφέρειας. Για τις δύο αυτές κατηγορίες η ανάθεση των γραμμών θα γίνεται μέσω διαγωνισμών, ενώ δεν αποκλείεται η απευθείας ανάθεση για τις περιπτώσεις που το μεταφορικό έργο δεν ξεπερνά τα 300.000 χλμ. Η πλέον συμφέρουσα, οικονομικά, προσφορά αποτελεί το κριτήριο επιλογής αναδόχου. Την εξέταση των κριτηρίων και της καταλληλότητας των φορέων που συμμετέχουν στους διαγωνισμούς αλλά και την οριστική ανάθεση αναλαμβάνουν οι περιφερειακές διοικήσεις, που θα ελέγχουν μεγέθη όπως είναι ο όγκος και η ποιότητα (στόλος κ.λπ.) του μεταφορικού έργου και το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών σε σχέση με την τιμή. Το σύνολο της διαδικασίας αυτής αναλαμβάνει η ανώτατη συγκοινωνιακή Αρχή που θα συσταθεί αποκλειστικά για αυτόν τον σκοπό. Οι δύο πρώτες κατηγορίες θα λαμβάνουν άδεια διάρκειας έως δέκα χρόνια.
Η τρίτη κατηγορία γραμμών αφορά τις πλήρως απελευθερωμένες, οι οποίες αποτελούνται από τις διαπεριφερειακές συνδέσεις μεταξύ αστικών κέντρων αλλά και κέντρων της περιφέρειας που δεν συνδέονται σήμερα. Τα δρομολόγια παρέχονται ελεύθερα χωρίς δικαίωμα αποκλειστικής εκμετάλλευσης και θα εκτελούνται υπό συνθήκες πλήρους ανταγωνισμού. Από αυτήν την κατηγορία εξαιρούνται οι γραμμές Αθήνας και Θεσσαλονίκης. Καθορίζονται γεωγραφικά από την ανώτατη συγκοινωνιακή Αρχή ώστε να καλύπτονται οι διαπεριφερειακές συνδέσεις, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν ακόμη και συνδέσεις αστικών κέντρων με κόμβους όπως είναι λιμάνια, αεροδρόμια, σιδηροδρομικοί σταθμοί κ.ά.
