Με διακηρυγμένες τις απόψεις του κατά της κακοφωνίας όσων δηλώνουν ότι «μάχονται» υπέρ του δημόσιου πανεπιστημίου, αποφάσισε πλέον να προτιμήσει τη σιωπή, αφού η κακοφωνία δεν… παλεύεται. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», ο διαπρεπής πανεπιστημιακός κ. Σταύρος Κατσανέβας υπέβαλε την παραίτησή του στο Συμβούλιο Ιδρύματος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ενα χρόνο μετά την απόφασή του να συμβάλει στο σημαντικό εγχείρημα των Συμβουλίων Ιδρύματος στην Ελλάδα, η πεμπτουσία του οποίου είναι η αλλαγή νοοτροπίας στη διοίκηση των ΑΕΙ, ο κ. Κατσανέβας αποχωρεί.
Μια ερμηνεία των αιτιών που οδήγησαν στην αποχώρησή του μπορεί να βρεθεί στο άρθρο που έγραψε στην «Καθημερινή» πριν από λίγες εβδομάδες, το οποίο περιέχει βολές κατά των ενεργειών του υπουργού Παιδείας Κωνσταντίνου Αρβανιτόπουλου και του πρύτανη του ΕΚΠΑ, αλλά βάλλει εμμέσως και κατά του Συμβουλίου του ΕΚΠΑ. Και αυτό το τελευταίο είναι που θα πρέπει να προβληματίσει, με δεδομένο το βάρος της παραίτησης Κατσανέβα, ο οποίος διαθέτει μεγάλη θητεία σε επιστημονικές θέσεις διεθνώς, καθώς και σε θέσεις διοίκησης ιδρυμάτων εκπαίδευσης και έρευνας.
Συγκεκριμένα, ο Σταύρος Κατσανέβας είναι παιδί του Πανεπιστημίου Αθηνών, και αυτό θέλησε να υπηρετήσει όταν αποδέχθηκε την πρόταση να συμμετάσχει στο πρώτο Συμβούλιο του ΕΚΠΑ, που συστήθηκε πέρυσι τον Ιανουάριο με βάση τον νόμο πλαίσιο 4009 του 2011. Ιδού το βιογραφικό του, όπως το διένειμε πέρυσι τέτοια εποχή το ΕΚΠΑ: «Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1953. Σπούδασε Φυσική στο Παν. Αθηνών και στο Παν. Παρίσι 11 Orsay. Δίδαξε ως λέκτωρ και επίκουρος καθηγητής στο Παν. Αθηνών και ως τακτικός καθηγητής στο Παν. της Λυών. Εργάστηκε για τρία χρόνια στο Εθνικό Εργαστήριο του Fermi (Σικάγο) και πέντε χρόνια στο CERN (Γενεύη). Διετέλεσε υποδιευθυντής του IN2P3 (Εθνικό Ινστιτούτο Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων) του CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών) της Γαλλίας και σήμερα είναι καθηγητής στο Παν. Παρίσι 7 (Denis Diderot), και διευθυντής του Εργαστηρίου Αστροσωματιδιακής Φυσικής και Κοσμολογίας.
Εξαίρετος επιστήμων αλλά και ένα πολιτικό ον που διαπνέεται και πολιτεύεται υπέρ της στήριξης του δημόσιου ελληνικού πανεπιστημίου ως μοχλού ανάπτυξης της χώρας μας. Γι’ αυτό και, κατά την πρόσφατη κρίση στο ΕΚΠΑ λόγω της διαθεσιμότητας των διοικητικών υπαλλήλων, η κριτική του ήταν οξύτατη τόσο κατά του κ. Αρβανιτόπουλου (για τον μεροληπτικό τρόπο που αποφάσισε τον αριθμό των διαθεσίμων) όσο και κατά του κ. Πελεγρίνη (για την αδυναμία-απροθυμία του για εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης). «Η κατάσταση στα ΑΕΙ σήμερα θυμίζει το έργο του Γκόγια με τους δύο παλαιστές στον βάλτο, παλαιστές με πρόσωπα παραμορφωμένα από την αμοιβαία οργή, που όσο πιο βίαια παλεύουν τόσο περισσότερο βυθίζονται στη λάσπη» ανέφερε σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην «Καθημερινή» (Κυριακή 17/11/2012), με τίτλο «Οι παλαιστές του Γκόγια» και σαφή αναφορά στις ηγεσίες υπ. Παιδείας και ΕΚΠΑ. Και λίγο παρακάτω πρόσθετε: «Οι αντιμαχόμενες πλευρές δεν έχουν τη δυνατότητα συμβιβασμού ούτε αναγνώρισης μιας λύσης όταν παρουσιάζεται. Κεντρικό μέλημα είναι το “ποιος φταίει” και όχι το πραγματιστικό “τι πρέπει να κάνουμε”. Αν λοιπόν βλέπουμε καμιά φορά μια ρητορεία ολικής αντίστασης που θυμίζει πονηρά επιχειρήματα Καραγκιόζη, είναι επίσης γιατί για την επιβολή των αλλαγών χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι Χατζηαβάτη. Ο Καραγκιόζης και ο Χατζηαβάτης είναι η ελληνική μετάφραση της συμμετρίας των δύο παλαιστών».
Από την άλλη βέβαια, ο κ. Κατσανέβας παίρνει σαφώς αποστάσεις από τον τρόπο λειτουργίας του Συμβουλίου του ΕΚΠΑ. Πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι, ενδεικτικά, ο κ. Κατσανέβας ήταν μεταξύ εκείνων που δυσφόρησαν από ένα ηλεκτρονικό μήνυμα του προέδρου του Συμβουλίου, με το οποίο ζητούσε από τα μέλη του Συμβουλίου (πανεπιστημιακοί με πολυσχιδείς δραστηριότητες ανά τον κόσμο) να τοποθετηθούν μέσα σε 24 ώρες για ένα πολύ κρίσιμο θέμα. Ποιο; Την πρόταση του Συμβουλίου προς τον κ. Αρβανιτόπουλο να παραπέμψει τον κ. Πελεγρίνη για παράβαση καθήκοντος λόγω της κρίσης στο ΕΚΠΑ.
Παραβιάστηκε έτσι μία βασική αρχή στη λειτουργία των Συμβουλίων και τις σχέσεις τους με τα άλλα θεσμικά όργανα των ΑΕΙ: τα Συμβούλια οφείλουν να υιοθετούν κανόνες σύνθεσης, ψυχραιμίας και λιτότητας λόγου για να αποφεύγουν τις προχειρότητες και να συμβάλλουν στην κακοφωνία. Ηταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι του κ. Κατσανέβα, ο οποίος διαθέτει μεγάλη πείρα σε θέσεις διοίκησης και Συμβουλίων σε ιδρύματα του εξωτερικού; Ενδεικτική είναι η αποστροφή του στο άρθρο του στην «Καθημερινή», που ίσως εξηγεί και την πρόθεσή του να παραιτηθεί: «Πιστεύω ότι εμείς, τα εξωτερικά μέλη, δεν πρέπει να ερχόμαστε με έτοιμες απαντήσεις του τύπου “να κάνουμε το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ ή να το κάνουμε Σορβόννη”· η χώρα είναι γεμάτη από επιστρώσεις έτοιμων λύσεων που δεν λειτουργούν, και η προσπάθειά μας θα πρέπει να είναι περισσότερο η προσπάθεια αποκατάστασης διαύλων επικοινωνίας με τους πανεπιστημιακούς που προβάλλουν πραγματιστικές λύσεις. Το πρόβλημα δεν είναι ότι υπάρχουν συχνά καταστάσεις ανομίας στο πανεπιστήμιο, το πρόβλημα είναι πώς θα περάσουμε αποτελεσματικά από αυτές τις καταστάσεις σε καταστάσεις ευνομίας, και αυτό είναι το κύριο έργο των συμβουλίων, που είναι έργο δύσκολο και εξαιρετικά ευαίσθητο. Ισως μέσα στην κακοφωνία πρέπει να μάθουμε όλοι μας να σιωπούμε περισσότερο και να επικεντρωθούμε στα προβλήματα περισσότερο. Αυτή άλλωστε είναι η πρακτική των συμβουλίων διοίκησης που έχω γνωρίσει στη Γαλλία και αλλού. Μόνη μου ελπίδα είναι ότι, όπως είπε κάποιος, μια σωστή σκέψη δεν αναδύεται από τη σιωπή, αλλά συχνά κάνει να σταματήσει η κακοφωνία».