H Ελλάδα δαπανά μόλις το 0,67% του ΑΕΠ της για επιστημονική έρευνα, όμως είναι ένατη στην απορροφητικότητα των σχετικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Οι Ελληνες ερευνητές έφεραν 1 δισ. ευρώ από το 7ο πρόγραμμα πλαίσιο της Ε.Ε. κατά τα προηγούμενα χρόνια, κατατάσσοντας τη χώρα στις πρώτες θέσεις των προγραμμάτων αριστείας, αναλογικά προς τον πληθυσμό της. Αυτό που παραμένει προβληματικό τόσο σε επίπεδο Ε.Ε. όσο και στη χώρα μας είναι η σχέση της έρευνας με τον ιδιωτικό τομέα. Μόλις 0,23% δαπανούσαν οι επιχειρήσεις το 2011 για τη διεξαγωγή έρευνας, ενώ συνακόλουθα η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από τον χαμηλό δείκτη καινοτομίας των προϊόντων και των υπηρεσιών της.
Με αυτά τα δεδομένα η χθεσινή εκδήλωση της παρουσίασης του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος Horizon 2020 της ελληνικής προεδρίας, στο ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, ήταν ιδιαίτερης σημασίας. Παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και του υπουργού Παιδείας, οι Ευρωπαίοι επίτροποι για την Ερευνα και την Καινοτομία, Ιρλανδή Maire Geoghegan-Quinn, και για τα Θαλάσσια Θέματα και την Αλιεία, Μαρία Δαμανάκη, παρουσίασαν το πρόγραμμα, το οποίο συνιστά το μεγαλύτερο δημόσιο πρόγραμμα χρηματοδότησης έρευνας και καινοτομίας παγκοσμίως. Το Horizon θα διοχετεύσει στις χώρες της Ευρώπης 80 δισ. ευρώ ώς το 2020, εκ των οποίων ένα μέρος θα αφορά τη συνέργεια μεταξύ ερευνητικών ιδρυμάτων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ενώ κεντρικός στόχος του, όπως δήλωσαν οι Ευρωπαίοι επίτροποι, είναι η καινοτομία. «Στην Ευρώπη παράγουμε έρευνα υψηλού επιπέδου, η οποία όμως δεν περνάει στην αγορά και σε αυτό ακριβώς πρέπει να στοχεύσουμε αν θέλουμε να δημιουργήσουμε δουλειές υψηλού επιπέδου και οικονομική σταθερότητα», είπε η κ. Geoghegan-Quinn, η οποία εξήρε το γεγονός ότι οι Ελληνες ερευνητές έχουν επιλέξει τους τομείς στους οποίους παρουσιάζουν άριστες διακρίσεις.
Η επίτροπος Θαλασσίων Θεμάτων και Αλιείας, Μαρία Δαμανάκη, επεσήμανε ότι ένα μέρος των χρημάτων του Horizon θα κατευθυνθεί σε προγράμματα που αφορούν τη θάλασσα και έκανε ειδική μνεία στα μεσογειακά προγράμματα που αφορούν την έρευνα γύρω από τη χαρτογράφηση και παρακολούθηση περιοχών όπως το Ιόνιο για οικονομικούς ή περιβαλλοντικούς λόγους. Ο υπουργός Παιδείας υπογράμμισε το γεγονός ότι η Ευρώπη, αν και σε κρίση, επέλεξε να αυξήσει τα κονδύλια για την έρευνα και την καινοτομία κατά 30% και στην ίδια κατεύθυνση θα κινηθεί και η Ελλάδα. Σε αυτή την κατεύθυνση επεσήμανε ότι ο νόμος που ετοιμάζεται να φέρει το υπουργείο Παιδείας για την έρευνα εστιάζει ιδιαίτερα στη σύνδεση με τις επιχειρήσεις. Η διαβούλευση του νόμου έληξε την 31η του μηνός συγκεντρώνοντας περισσότερα από 850 σχόλια, τα οποία βρίσκονται τώρα σε κατάσταση επεξεργασίας. Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Ερευνας και Τεχνολογίας, Χρήστο Βασιλάκο, μια από τις προτάσεις της Ενωσης Ελλήνων Ερευνητών, και συγκεκριμένα η σύσταση μητρώου καινοτόμων επιχειρήσεων, πρόκειται να ενσωματωθεί στο τελικό σχέδιο.