Αντιδράσεις στους κύκλους των πολεοδόμων και των αρχιτεκτόνων προκαλεί η πρόθεση των υπουργείων Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Περιβάλλοντος να καταργήσουν τους Οργανισμούς Αθήνας και Θεσσαλονίκης, καθώς και την Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων και Αναπλάσεις. Οπως εκτιμούν, πρόκειται για μια αντιαναπτυξιακή απόφαση, καθώς υποβαθμίζει έτι περαιτέρω τον ρόλο της χωροταξίας στη χάραξη πολιτικής.
Η ίδρυση των Οργανισμών Αθήνας και Θεσσαλονίκης το 1985, μαζί με τη θεσμοθέτηση των αντίστοιχων ρυθμιστικών σχεδίων, ήταν η πρώτη ουσιαστική προσπάθεια να συστηματοποιηθεί η οργάνωση του χώρου στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας. Στην ακμή του, ο Οργανισμός Αθήνας αριθμούσε 70 άτομα προσωπικό, ενώ σήμερα μόλις 5 (συν ορισμένους αποσπασμένους).
«Η απόφαση για την κατάργηση των δύο οργανισμών είναι ένα τεράστιο άλμα προς τα πίσω, προς την εποχή όπου ο κάθε δήμος στην Αθήνα έκανε ό,τι ήθελε χωρίς να λαμβάνει υπόψη τον διπλανό», λέει στην «Κ» ο καθηγητής στο ΕΜΠ και τέως πρόεδρος του Οργανισμού Αθήνας, Γιάννης Πολύζος. «Είναι μεγάλη η αντίφαση, από τη μια πλευρά το υπουργείο Περιβάλλοντος να καταθέτει προτάσεις για την αναθεώρηση των ρυθμιστικών της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και από την άλλη να καταργεί τους φορείς που θα παρακολουθήσουν την εφαρμογή τους. Διαπιστώνω ότι το τελευταίο διάστημα ο χωροταξικός σχεδιασμός διώκεται ως αντιαναπτυξιακός, ενώ είναι ακριβώς το αντίθετο. Με αυτήν την πολιτική, πολύ σύντομα οι επενδυτές θα αρχίσουν να συγκρούονται, αφού οι κανόνες θα τροποποιούνται ανάλογα με την κάθε πρόταση».
«Αντί η πολιτεία να ενισχύσει την αυτονομία των οργανισμών αυτών, τους καταργεί», λέει η αρχιτέκτων – πολεοδόμος Ράνια Κλουτσινιώτη. «Μια υπηρεσία ενός υπουργείου δεν έχει καμία δυνατότητα για πρωτοβουλία, καμία δυνατότητα να παρεκκλίνει από τη γραμμή του εκάστοτε υπουργού, καμία δυνατότητα για δράση».
Κατάργηση της ΕΑΧΑ
Ανάλογες είναι και οι αντιδράσεις για την κατάργηση της ΕΑΧΑ, του οργανισμού που έκανε το σημαντικότερο έργο ανάπλασης στην πρωτεύουσα, τον «μεγάλο περίπατο». «Σέβομαι την πολιτική απόφαση, αν και διαφωνώ», λέει η πρόεδρος της ΕΑΧΑ, Ντόρα Γαλάνη. «Ελπίζω τουλάχιστον να απορροφηθεί με κάποιο τρόπο το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού, για να μη χαθεί η τεχνογνωσία που αποκτήθηκε». Μόλις προ διμήνου η πολιτεία διέθεσε στην ΕΑΧΑ 1,5 εκατ. ευρώ από το Πράσινο Ταμείο για τα έργα της. Η ΕΑΧΑ ολοκλήρωσε τις μελέτες για την πεζοδρόμηση της Βασ. Ολγας και την ανάπλαση της πλατείας Θεάτρου, «έτρεχε» δύο αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς σε Κοζάνη και Βόλο, ενώ ετοίμαζε ακόμα τρεις, σε Κνωσό, Πάτρα και Βέροια.