Ο αποκλεισμός της πλειονότητας των παλιννοστούντων από τη σύνταξη υπερήλικων ανασφάλιστων που ελάμβαναν από τον ΟΓΑ, η οποία εφαρμόστηκε το περασμένο έτος, ήταν μία από τις πιο κραυγαλέες αδικίες της εποχής της κρίσης. Λόγω των αντιδράσεων που προκάλεσε, ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, σε επίσκεψή του τον περασμένο Νοέμβριο στην Αλβανία, δήλωσε στους ομογενείς ότι «καταβάλλονται προσπάθειες» για τη «μερική επίλυση» του προβλήματος. Ο αρμόδιος υπουργός Γιάννης Βρούτσης, μιλώντας προ ημερών στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, χαρακτήρισε την «επανόρθωση αυτής της αδικίας» ως «άμεση προτεραιότητα» για την κυβέρνηση και εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το θέμα θα τακτοποιηθεί εντός του 2014.
Παρά τις (σχετικά ασαφείς) υποσχέσεις, η διάταξη που καταδίκασε τους περισσότερους εκ των παλιννοστούντων, που ελάμβαναν τη σύνταξη του ΟΓΑ, σε συνθήκες αδυσώπητης φτώχειας, παραμένει ενεργή. Οχι μόνο αυτό, αλλά πλησιάζει η ημερομηνία κατά την οποία δεκάδες χιλιάδες ομογενείς θα κληθούν να παραδώσουν τα βιβλιάρια υγείας τους. Η κυβέρνηση, όταν ψήφισε την εν λόγω διάταξη προ 14 μηνών, παρέτεινε την ασφαλιστική τους κάλυψη για ένα χρόνο, έως τις 31.12.2013. Καθώς πλησίαζε η λήξη της διορίας αυτής, ο διοικητής του ΟΓΑ, Ξενοφών Βεργίνης, έδωσε εντολή στις υπηρεσίες του Οργανισμού για παράταση δύο ακόμα μηνών. Κι αυτή όμως εκπνέει στο τέλος Φεβρουαρίου.
Ο κ. Βεργίνης έχει καταθέσει μελέτη-πρόταση βάσει της οποίας θα αποκατασταθεί σταδιακά σε βάθος τριετίας η σύνταξη των ανασφάλιστων υπερήλικων ομογενών. Οπως δηλώνει στην «Κ», η εισήγησή του έχει γίνει αποδεκτή από την κυβέρνηση και υπάρχουν τόσο τα δημοσιονομικά όσο και τα χρονικά περιθώρια να ψηφιστεί η αναγκαία τροπολογία πριν από τις 28 Φεβρουαρίου.
Η πρόταση διαφοροποιείται με δύο κύριους τρόπους από το υφιστάμενο καθεστώς: πρώτον, χαλαρώνει το κριτήριο διαμονής στη χώρα από τα 20 στα 10 έτη· δεύτερον, για όσους λαμβάνουν σύνταξη από τη χώρα προέλευσής τους, δεν μηδενίζει τη σύνταξη που λαμβάνουν από τον ΟΓΑ, αλλά τη μειώνει κατά το ποσό που λαμβάνουν από τον ασφαλιστικό φορέα της χώρας προέλευσης. Ετσι, το 2014, ένας ομογενής με 50 ευρώ σύνταξη από την Αλβανία θα λάβει 212 ευρώ τον μήνα μείον 50 ευρώ. Το 2015 το ποσό αυτό θα αυξηθεί από τα 212 στα 288 ευρώ και το 2016 θα φτάσει τα 360 ευρώ. Επιπλέον (και κρισιμότερο όλων), οι δικαιούχοι θα διατηρήσουν την ασφαλιστική τους κάλυψη.
Κριτήρια
Υπενθυμίζεται ότι στον νόμο 4093 του Νοεμβρίου του 2012, οριζόταν ότι θα σταματούσε η παροχή μηνιαίας σύνταξης ανασφάλιστων υπερηλίκων σε άτομα που λαμβάνουν ή δικαιούνται οποιαδήποτε σύνταξη από το εξωτερικό, σε άτομα που δεν έχουν συμπληρώσει 20 χρόνια διαμονής στην Ελλάδα πριν από την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης και σε άτομα με ατομικό εισόδημα άνω των 4.320 ευρώ και νοικοκυριά με εισόδημα άνω των 8.640 ευρώ. Αυξανόταν επίσης το όριο ηλικίας από τα 65 στα 67 έτη.
Τα αμείλικτα αυτά κριτήρια είχαν ως σκοπό την περικοπή της δαπάνης για τη σύνταξη υπερήλικων ανασφάλιστων του ΟΓΑ από τα 339 στα 272 εκατ. ευρώ. Ο σκοπός αυτός «επετεύχθη με το παραπάνω», σύμφωνα με τον κ. Βεργίνη. Οι δικαιούχοι της σύνταξης μειώθηκαν από 62.700 το 2012 σε περίπου 21.000 πέρυσι, κατά τα δύο τρίτα. Ο ΟΓΑ το περασμένο έτος κατέγραψε πλεόνασμα 230 εκατ. ευρώ. Σίγουρα ήλθε η ώρα ένα μέρος του μερίσματος αυτού της λιτότητας να επιστραφεί στους πιο αδικημένους εκ των συμπολιτών μας.