Είναι η φέτα που αγοράσατε ελληνική; Η φάβα στο τραπέζι σας
προέρχεται όντως από τη Σαντορίνη και τα φασόλια από τις Πρέσπες;
Αν και η όψη τους δεν διαφέρει από αντίστοιχα προϊόντα άλλων
περιοχών, ενδέχεται το DNA τους να είναι διαφορετικό.
Αυτό όμως μπορεί πλέον να εξακριβωθεί μέσω μίας μεθόδου που
εφαρμόζεται από την ερευνητική ομάδα του δρα Παναγιώτη Μαδέση στο
Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών (ΙΝΕΒ) του Εθνικού Κέντρου
Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).
Η μέθοδος βασίζεται στη μοριακή εξέταση μικρών περιοχών στο DNA των
φυτών (DNA barcoding), με την οποία μπορεί ν’ ανιχνευθούν τυχόν
προσμίξεις από άλλα είδη, σε ποσοστό έστω και μόλις 1%. Κατ’ αυτόν
τον τρόπο πραγματοποιείται ταυτοποίηση ειδών, αλλά και εμπορικών
προϊόντων, που έχουν υποστεί επεξεργασία.
Η μέθοδος βρίσκει εφαρμογή στην αναγνώριση ειδών ή ακόμη και
ποικιλιών τόσο σε μη επεξεργασμένα όσο και σε πλήρως επεξεργασμένα
τρόφιμα, αποκαλύπτοντας τη μοριακή ταυτότητα του προϊόντος και
εξασφαλίζοντας τη γνησιότητά του.
Έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στην ταυτοποίηση της Φάβας Σαντορίνης
και πλέον επεκτάθηκε και στη φέτα, το φασόλι Πρεσπών και άλλα
γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα. Στην Ελλάδα η μέθοδος μέχρι σήμερα
εφαρμόζεται μόνο στα εργαστήρια του ΙΝΕΒ/ΕΚΕΤΑ και έχει βοηθήσει
πολλούς παραγωγούς και εταιρείες να ταυτοποιήσουν τα προϊόντα τους
ή/και να ανιχνεύσουν περιπτώσεις νοθείας.
Η μέθοδος του ΕΚΕΤΑ παρουσιάζει αυξημένη χρησιμότητα, δεδομένου
ιδίως ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα προωθούν την κατοχύρωση
φυτών και προϊόντων με χαρακτηριστικές, ονομασίες που δηλώνουν την
προέλευση και την ανώτερη ποιότητά τους. Μέχρι τώρα είναι γνωστά
κυρίως τα προϊόντα ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) και προστατευόμενης
γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ), σύντομα όμως αναμένεται από την
Ευρωπαϊκή Ένωση και μια σειρά άλλων προϊόντων όπως τα προϊόντα
βουνού, τα νησιωτικά κ.ά.