«Η Καρδίτσα παρουσιάζει εικόνα αποκάλυψης», λέει ο δήμαρχος της πόλης, Βασίλης Τσιάκος. «Τα δύο τρίτα της πόλης πλημμύρισαν. Δύο ημέρες παλεύουμε να επαναφέρουμε κάπως την εικόνα της πόλης, να καθαρίσουμε το κέντρο και τις συνοικίες – και αυτό αφορά μόνο την όψη. Το ένα τρίτο της πόλης εξακολουθεί να μην έχει ρεύμα και νερό, δεν έχει απομείνει ούτε ένα κατάστημα που να μη διαλύθηκε από τα νερά». Εκτός από τα δίκτυα, βασικές υποδομές της πόλης έχουν υποστεί σοβαρές βλάβες. «Ο βιολογικός καθαρισμός έχει σκεπαστεί με νερό και λάσπη. Μπορείτε να διανοηθείτε τι σημαίνει αυτό από υγειονομικής άποψης; Κάθε γωνιά της πόλης είναι γεμάτη με σκουπίδια, κατεστραμμένα έπιπλα, μηχανήματα και εμπορεύματα που θα χρειαστούν μέρες για να απομακρυνθούν», λέει ο κ. Τσιάκος. «Περιμένουμε να δούμε τι μέτρα θα ληφθούν για την ανάταξη της τοπικής οικονομίας γιατί αυτή τη στιγμή όλες οι πτυχές της έχουν καταστραφεί: εμπόριο, πρωτογενής παραγωγή, βιομηχανία».
Χθες, ξεκίνησε η υποβολή αιτήσεων για έλεγχο στην περιφερειακή ενότητα Καρδίτσας από πληγείσες επιχειρήσεις. Οπως αναφέρουν τοπικά μέσα ενημέρωσης, μέσα σε τρεις ώρες συγκεντρώθηκαν περισσότερες από 1.000 αιτήσεις. Παράλληλα, ξεκίνησαν και οι πρώτοι έλεγχοι σε κατοικίες από συνεργεία του δήμου, που ενισχύονται με μηχανικούς από γειτονικούς δήμους και το υπουργείο Υποδομών.
Στον ορεινό Δήμο Αργιθέας, πολλά χωριά παρέμεναν χθες αποκομμένα, καθώς μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου καταστράφηκε. «Η πρόσβαση στην Αργιθέα έχει αποκοπεί λόγω κατολισθήσεων σε δύο σημεία. Στο Μεσοβούνι έγινε χθες (σ.σ. προχθές) ολόκληρη επιχείρηση για να απεγκλωβιστεί μια οικογένεια. Τα χωριά δεν έχουν νερό, ρεύμα», λέει ο δήμαρχος, Ανδρέας Στεργίου. «Στην ανατολική πλευρά του δήμου δεν έχει μείνει δρόμος, η κεντρική οδός εξαφανίστηκε σε τέσσερα σημεία. Δεν υπάρχει καμία πρόσβαση για πολλά χωριά όπως το Πετρίλο, ο Βλάσσης, το Λεοντίτο. Βασική μας μέριμνα αυτή τη στιγμή είναι να απεγκλωβιστεί ο κόσμος γιατί στα χωριά αυτή την εποχή είναι κυρίως ηλικιωμένοι. Νομίζω ότι το μέγεθος της καταστροφής δεν έχει φανεί ακόμα εντελώς». Σήμερα αναμένεται να απεγκλωβιστούν με ελικόπτερα οι κάτοικοι της Οξιάς, καθώς δεν υπάρχει οδική πρόσβαση στο χωριό.
Να σημειωθεί ότι από τις πλημμύρες στην περιοχή ανασύρθηκαν νεκροί το Σαββατοκύριακο δύο άνθρωποι, ενώ εξακολουθεί να αγνοείται μια γυναίκα στο Μουζάκι, που επιχείρησε να περάσει με το αυτοκίνητό της μέσα από τα ορμητικά νερά. Ακόμα ένα άτομο έχασε τη ζωή του σε χωριό των Φαρσάλων.
Τι συνέβη ειδικά στην περιοχή της Καρδίτσας και οι καταστροφές ήταν τόσο σημαντικές; Ο Ευθύμης Λέκκας, πρόεδρος του τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κι του ΟΑΣΠ, που έχει μάλιστα καταγωγή από Καρδίτσα, εξηγεί: «Είναι ένας συνδυασμός παραγόντων. Κατ’ αρχάς, σημειώθηκε μια ισχυρή βροχόπτωση, έπεσαν 200 χιλιοστά νερού σε λίγες ώρες. Η φύση των υδρολογικών λεκανών της Καρδίτσας είναι τέτοια που γέμισαν αμέσως νερό. Τα ποτάμια δέχθηκαν πολύ μεγάλες ποσότητες υδάτων, με αποτέλεσμα να διαβρωθούν τα πρανή τους και να μην μπορούν να συγκρατήσουν τους όγκους του νερού, που κατέβηκαν με ορμή στις πεδινές περιοχές».
«Εισβολή» από δύο πλευρές
Ειδικά για την πόλη της Καρδίτσας, η «εισβολή» του νερού έγινε από δύο πλευρές. «Ο ποταμός Καράμπαλης περνά δίπλα αλλά όχι μέσα από την Καρδίτσα. Στο κοντινότερο στην πόλη σημείο του υπάρχουν δύο γεφύρια, ένα παλιό και ένα νέο που ακυρώνουν υδραυλικά το ένα το άλλο, καθώς τα βάθρα τού ενός βρίσκονται στα ανοίγματα του άλλου. Από εκεί ξεκίνησε να αλλάζει φορά το νερό, το οποίο μπήκε με δύναμη στην πόλη. Από την αντίθετη πλευρά, οι γραμμές του τρένου λειτουργούσαν ως ανάχωμα. Από την πίεση οι γραμμές υποχώρησαν και το νερό έφυγε με φόρα μέσα στο νότιο κομμάτι της πόλης». Σύμφωνα με τον κ. Λέκκα, μετά την αποκατάσταση των ζημιών, θα πρέπει να ανοίξει η συζήτηση για τον επανασχεδιασμό της πόλης. «Η πλημμύρα αυτή άλλαξε τα δεδομένα. Χρειαζόμαστε λοιπόν μια διαφορετική προσέγγιση».
Η σαρωτική πορεία του «Ιανού»
Αδυσώπητος υπήρξε ο «Ιανός» με τα νησιά του Ιονίου. Πρώτος «σταθμός» του η Ζάκυνθος, όπου ο κυκλώνας εκδηλώθηκε με σφοδρούς ανέμους ταχύτητας 120 χλμ. την ώρα και τα 11 μποφόρ. Οι κάβοι έσπασαν, μεγάλα σκάφη παρασύρθηκαν, ένα ιστιοφόρο βούλιαξε από τη μανία του ανέμου. Ζημιές βεβαίως σημειώθηκαν και στην ξηρά: από ένα beach bar στον Λαγανά μέχρι το Α΄ Νεκροταφείο του Νομού, όπου κατέρρευσε τοίχος από την πτώση μεγάλων δένδρων και κλαδιών. Αρκετές περιοχές της Ζακύνθου – Καλαμάκι, Αργάσι, Βανάτο, Λαγωπόδο, Καστάρι, Μουζάκη, Αλυκές, βυθίστηκαν στο σκοτάδι.
Εν συνεχεία στο «μάτι» του κυκλώνα βρέθηκε η Κεφαλονιά: πτώσεις δένδρων σε καλώδια προκάλεσαν πυρκαγιές. Τα περισσότερα προβλήματα προκλήθηκαν στην Αγία Ευφημία του Δήμου Σάμης, όπου η σφοδρή βροχόπτωση σε συνδυασμό με τη μεγάλη ένταση των ανέμων δημιούργησε χειμάρρους με λάσπες και φερτά υλικά. Στο χωριό Ασσος η θάλασσα βγήκε κυριολεκτικά στη στεριά. Ιστιοφόρα βυθίστηκαν, ενώ βρίσκονταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι, πολλά καταστήματα πλημμύρισαν, αυτοκίνητα καλύφθηκαν από πέτρες και χώματα.
Παρόμοια η κατάσταση και στην Ιθάκη, η οποία έμεινε για πολλές ώρες χωρίς ρεύμα και μέτρησε μεγάλες καταστροφές. Τα περισσότερα προβλήματα προκλήθηκαν στα παραθαλάσσια χωριά Φρίκες και Κιόνι, που γέμισαν με φερτά υλικά από τη φουρτουνιασμένη θάλασσα. Οι δε άνεμοι ξήλωσαν τις πέργκολες στα παραθαλάσσια μαγαζιά.
Στη Λευκάδα βρέθηκε στη δίνη του μεσογειακού κυκλώνα κυρίως το νότιο τμήμα του νησιού. Τα μποφόρ έφτασαν τα δέκα και καταρρακτώδης βροχή έπληξε τη Βασιλική, το Πόντι και τον Πόρο. Πολλοί δρόμοι πλημμύρισαν, καθώς κατεβαίνουν χείμαρροι από τα γύρω βουνά και συνεργεία του δήμου άνοιξαν για να φύγει το εγκλωβισμένο νερό στη θάλασσα. Η Πυροσβεστική έκανε πολλές αντλήσεις υδάτων από ισόγεια και άλλους χώρους. Δύο αμμουδερές παραλίες στη Βασιλική εξαφανίστηκαν. Από τη μανία του κυκλώνα δεν γλίτωσαν ούτε τα σκάφη στο Νυδρί. Ιστιοφόρα βυθίστηκαν, ενώ πολλά ήταν αυτά που υπέστησαν σοβαρές υλικές ζημιές από την κακοκαιρία.
Η κακοκαιρία γρήγορα πέρασε τα ξημερώματα της Παρασκευής και στη Δυτική Ελλάδα – αρχής γενομένης από την Ηλεία. Σφοδροί άνεμοι άνω των 10 μποφόρ και ισχυρές καταιγίδες προκάλεσαν πλήθος καταστροφών. Ισχυροί άνεμοι διέλυσαν τα πάντα στο πέρασμά τους στη δημοφιλή παραλία Κουρούτα. Δένδρα ξεριζώθηκαν και τα κύματα ξεπέρασαν τα δύο μέτρα. Οι ριπές του ανέμου έφθαναν τα 100 χιλιόμετρα την ώρα ή και παραπάνω. Τέντες καταστράφηκαν, ενώ φερτά υλικά και διάφορα αντικείμενα παρασυρμένα από τον θυελλώδη άνεμο κατέληγαν στη μέση του δρόμου. Η μανία του κυκλώνα έφτασε στο Αρκούδι Ηλείας, όπου ξεριζώθηκαν δένδρα, τα οποία με τη σειρά τους έριξαν στύλους της ΔΕΗ, με συνέπεια και εκεί να υπάρξουν διακοπές ρεύματος.
Συνοπτικά, στο Νότιο Ιόνιο (Κεφαλονιά, Ιθάκη, Ζάκυνθο και Λευκάδα) η Πυροσβεστική δέχθηκε 750 κλήσεις και πραγματοποίησε 93 διασώσεις, 308 αντλήσεις, 383 κοπές δένδρων, και 58 αφαιρέσεις αντικειμένων. Στη Δυτική Ελλάδα (Αχαΐα, Ηλεία, Αιτωλοακαρνανία) η Πυροσβεστική δέχθηκε 68 κλήσεις και μέχρι τώρα έχουν πραγματοποιηθεί 25 αντλήσεις και 43 κοπές δένδρων.
Από το απόγευμα του Σαββάτου στο επίκεντρο του κυκλώνα βρέθηκε και η Κρήτη με σφοδρές βροχοπτώσεις. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία επιχείρησε κατά τη διάρκεια της νύχτας συνολικά σε έξι περιπτώσεις σε περιοχές του νησιού. Αναλυτικότερα, έγιναν τέσσερις απαντλήσεις υδάτων σε Ηράκλειο και Ρέθυμνο. Στο Ηράκλειο πλημμύρισαν και χρειάστηκε η επέμβαση της Πυροσβεστικής σε υπόγεια καταστημάτων και στο Ρέθυμνο σε δύο υπόγεια κατοικιών. Επίσης, στο Ρέθυμνο κόπηκαν δύο δένδρα, των οποίων χρειάστηκε η απομάκρυνση. Την ώρα της καταιγίδας, που διήρκεσε στο Ηράκλειο περισσότερο από μιάμιση ώρα, δρόμοι ακόμη και στο κέντρο του Ηρακλείου μετατράπηκαν σε λίμνες, ενώ και πτήσεις που αναμένονταν στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, τελικά προσγειώθηκαν στα Χανιά.