Κενά σε ιατρικά δεδομένα καρκινοπαθών

Κενά σε ιατρικά δεδομένα καρκινοπαθών

4' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αυτήν την εβδομάδα ο «Αγιος Σάββας» άρχισε να εγκαταλείπει το παλιό σύστημα διαχείρισης δεδομένων των ασθενών του για να «προσχωρήσει» σε μια νέα εποχή: εκείνη της διασύνδεσης των διαφόρων αρχείων. Το νοσοκομείο αυτό δεν είναι μια απλή περίπτωση, με 70 εκατ.  προϋπολογισμό (τα 30 εκατ. για τα φάρμακα) και με 2.500 ασθενείς. Το παλαιότερο σύστημα, που είχε εγκατασταθεί εκεί το 2000 με δαπάνη της Αντικαρκινικής Εταιρείας και επρόκειτο να αντικατασταθεί το 2006 στο πλαίσιο του Γ΄ ΚΠΣ, αξιολογήθηκε τότε και κρίθηκε επαρκές. Αυτήν τη φορά το σύστημα δεν αξιολογήθηκε αλλά στο όνομα της διασύνδεσης –που στη χώρα μας έχει καθυστερήσει σημαντικά– καταργήθηκε για να εγκατασταθεί το νέο.
Μια κρίσιμη λειτουργία ενός αντικαρκινικού νοσοκομείου είναι η λεγόμενη «μονάδα ημερήσιας νοσηλείας», εκεί δηλαδή όπου ο καρκινοπαθής υποβάλλεται σε χημειοθεραπεία αλλά και λαμβάνει όσα φάρμακα συνοδεύουν αυτήν τη θεραπεία.

Το 2011 εντάχθηκε στο σύστημα ηλεκτρονικής παρακολούθησης του νοσοκομείου ο προγραμματισμός αυτών των συνεδριών που γίνονται ανά 21 ημέρες. Ο προγραμματισμός των χημειοθεραπειών γίνεται με βάση πρωτόκολλα θεραπείας στα οποία αναγράφεται «τι ακριβώς έχει κάνει κάθε ασθενής και τι του απομένει να κάνει έως το τέλος του προγράμματος των χημειοθεραπειών του». Το παλιό σύστημα έχει πεδίο για να καταγράφονται φάρμακα που χορηγούνται εκτάκτως (π.χ. για την αντιμετώπιση παρενεργειών) αλλά είναι δυνατόν να αλλάζουν σκευάσματα αν χρειασθεί. Στην οθόνη του τμήματος μπορεί να εμφανίζεται το σύνολο των χημειοθεραπειών του ασθενούς.

Διαλειτουργικότητα

Το Δημόσιο είχε αποφασίσει το 2013 να ενοποιήσει τα δεδομένα 30 νοσοκομείων με χρηματοδότηση από την Ε.Ε. Στις 5 Ιουλίου λίγο πριν από τις εκλογές υπεγράφη η σύμβαση ανάμεσα στην ΗΔΙΚΑ και τον ανάδοχο για την εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία και εξάπλωση του ενιαίου πληροφοριακού συστήματος «για την υποστήριξη των επιχειρησιακών λειτουργιών μονάδων υγείας του ΕΣΥ» στον «Αγιο Σάββα». Ο προϋπολογισμός είναι 344.000 ευρώ (πλέον ΦΠΑ). Κεντρική επιδίωξη της εγκατάστασης αυτού του συστήματος είναι η λεγόμενη διαλειτουργικότητα, δηλαδή η διασύνδεση των συστημάτων που υπήρχαν σε πολλά διαφορετικά νοσοκομεία και τα οποία δεν «επικοινωνούσαν» μεταξύ τους. Σήμερα οι εξετάσεις ενός καρκινοπαθούς μπορούν να μπουν στον ηλεκτρονικό του φάκελο με εξαίρεση τις απεικονιστικές εξετάσεις οι οποίες υπάρχουν μόνο στους σέρβερ των αξονικών και μαγνητικών τομογράφων. Επίσης είναι αδύνατη η ανάκληση δεδομένων από εξετάσεις που έχουν διενεργηθεί σε άλλα νοσοκομεία ή ιδιωτικές κλινικές.

Πριν από την εγκατάσταση του νέου συστήματος στα νοσοκομεία –τελικά απέμειναν μόνο 12 από τα αρχικά 30 και κάποια επαρχιακά στα οποία για λόγους συμβιβασμού με τους παλιούς προμηθευτές ανατέθηκε σε εκείνους– είχε προηγηθεί μακρά αντιπαράθεση των παλαιών παρόχων πληροφοριακών συστημάτων με τα νοσοκομεία, καθώς οι αρχικοί προμηθευτές αρνούνταν να παραδώσουν στον μειοδότη τα δεδομένα που είχαν συλλεγεί με βάση τα δικά τους συστήματα. Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων έκρινε με αφορμή μια άλλη προσπάθεια του υπουργείου Υγείας να διασυνδέσει αρχεία για να ελέγχει τις δαπάνες των νοσοκομείων το 2015 (απόφαση 3/2015) ότι η οποιαδήποτε εφαρμογή θα έπρεπε να ανταποκρίνεται στις ασφαλιστικές δικλίδες που θέτει ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Μεταξύ των παρατηρήσεων είχε επισημανθεί ότι στα δεδομένα ενός ασθενούς έχουν πρόσβαση σχεδόν όλοι οι γιατροί του τμήματος ανεξάρτητα αν είναι θεράποντες ή όχι ενώ δεν απαιτείται πουθενά η συναίνεση ασθενούς για τα δεδομένα που διαχέονται. Δεν διασφαλίζεται η ορθή αντιμετώπιση ασφαλείας κατά δολιοφθοράς, επίθεσης και κακόβουλης πράξης. Η Αρχή είχε ζητήσει ακόμα από τους υπεύθυνους επεξεργασίας να κάνουν «εκτίμηση αντικτύπου», δηλαδή να αξιολογήσουν τους κινδύνους για τα δεδομένα των ασθενών από την εφαρμογή της. Να σημειωθεί ότι σε αρκετά νοσοκομεία της χώρας που υπάρχουν «συστήματα» συγκέντρωσης πληροφοριών των ασθενών μπορούν όλοι οι γιατροί ενός τμήματος ανεξάρτητα αν κουράρουν ή όχι τον ασθενή  να έχουν «πρόσβαση» στα δεδομένα της νοσηλείας του.

Στο «Λαϊκό» 

Προτού εγκατασταθεί το σύστημα στον «Αγιο Σάββα», είχε προηγηθεί η ανάπτυξή του σε μεγάλα νοσοκομεία όπως ο «Ευαγγελισμός» και το «Λαϊκό». Στις παθολογικές κλινικές του «Λαϊκού» που αναλαμβάνουν ογκολογικούς ασθενείς έχουν διατυπωθεί παράπονα. Ενας από τους καθημερινούς χειριστές του συστήματος επισημαίνει μεγάλα για τη νοσηλεία προβλήματα: Το σύστημα, σε αντίθεση με το παλιότερο σύστημα του «Αγίου Σάββα» δεν έχει τη δυνατότητα καταγραφής κενών κλινών αλλά εμφανίζει την εισαγωγή όταν εκδίδεται το εισιτήριο, δεν δίνει τη δυνατότητα καταγραφής ατομικών συνταγολογίων σε σύνδεση με την αποθήκη του νοσοκομείου, ενώ το σύστημα υποβολής λογαριασμών στα ταμεία έχει σταματήσει στο 2018 αντί του 2019 όπως στον «Αγιο Σάββα». Στέλεχος των διοικητικών υπηρεσιών του «Λαϊκού» νοσοκομείου που επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμο είπε στην «Κ» ότι «από την εγκατάσταση του συστήματος έως το πρώτο εξάμηνο του 2019 είχαν υποβληθεί πάνω από 2.200 αιτήματα προσαρμογής/διορθώσεων του πληροφοριακού συστήματος χωρίς αντίκρισμα». Αλλά και νοσηλευτές επισημαίνουν ότι στους φακέλους δεν είναι δυνατόν να περιληφθούν χειρουργικές επεμβάσεις ή άλλες ιατρικές πράξεις που αφορούν το παρελθόν του ασθενούς, λείπει π.χ. η αυτοματοποιημένη λειτουργία του διαιτολογίου (χρειάζεται ενημέρωση με πληκτρολόγηση) με μία κουβέντα «δεν περιλαμβάνονται όλες οι νοσηλευτικές πράξεις σε αυτό».

Τα φάρμακα

Και στα φαρμακεία των δύο νοσοκομείων έχει εκφραστεί προβληματισμός για το γεγονός ότι το «σύστημα» δεν επιτρέπει καταγραφή των κυτταροστατικών φαρμάκων σε βάθος χρόνου, παρά μόνο για τον τελευταίο μήνα. Μιλώντας με πηγές της παλαιότερης διοίκησης της ΗΔΙΚΑ που είχε αναλάβει την υλοποίηση του προγράμματος έως την υπογραφή των συμβάσεων, διατυπώθηκε η άποψη ότι «ίσως η διαχείριση των ογκολογικών ασθενών θα έπρεπε να είχε μείνει εκτός του νέου συστήματος, αλλά η αντιδικία των παλαιών παρόχων με τα νοσοκομεία δεν άφηνε άλλα περιθώρια στο Δημόσιο». Να σημειωθεί ότι δύο στελέχη του νοσοκομείου « Αγιος Σάββας» υπέβαλαν αναφορά στην Εισαγγελία για το ζήτημα της διαχείρισης των δεδομένων με βάση το νέο σύστημα. Αυτό δεν βοηθάει ιδιαιτέρως τους ασθενείς, ιδίως εκείνους που έχουν αρχίσει χημειοθεραπεία με το παλιό σύστημα και εντάσσονται στο νέο χωρίς το «ιστορικό» τους να έχει ενταχθεί στη νέα επεξεργασία.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή