Τα δύο σενάρια (καλό και κακό) και εμείς

Στην τρέχουσα περίπτωση εφαρμογής του απαγορευτικού, υπάρχει η ιδιαιτερότητα ότι εφαρμόστηκε νωρίτερα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, όπου εντοπίζεται πιο έντονα η έξαρση στον αριθμό των κρουσμάτων που ξεκίνησε την περίοδο του Οκτωβρίου. Γενικά, μετά την εφαρμογή περιοριστικών μέτρων τύπου απαγορευτικού (lockdown) αναμένεται η μείωση στον αριθμό των κρουσμάτων μετά περίπου 10-15 ημέρες. Στην περίπτωσή μας, όμως, αναμένεται να δούμε κατ’ αρχήν σταθεροποίηση και μετά μείωση τις προσεχείς ημέρες, λόγω εφαρμογής περιοριστικών μέτρων στη Θεσσαλονίκη νωρίτερα από την υπόλοιπη Ελλάδα. Ο ρυθμός μείωσης, το πόσο γρήγορα δηλαδή θα μειώνεται ο ημερήσιος αριθμός των κρουσμάτων, θα καθορίσει και τη διάρκεια του απαγορευτικού και την επιστροφή μας σε ρυθμούς του προηγούμενου μήνα.
 
Γενικά περιοριστικά μέτρα αυτού του τύπου είναι αποτελεσματικά γιατί περιορίζουν τον αριθμό των ατόμων με τα οποία ερχόμαστε σε επαφή καθημερινά και με αυτόν τον τρόπο μειώνεται ο κίνδυνος μεταδόσεων στην κοινότητα. Η αποτελεσματικότητα, συνεπώς, του απαγορευτικού καθορίζεται από το πόσο μειώνεται ο αριθμός των επαφών μεταξύ μας και ειδικότερα σε κλειστούς χώρους, όπου παραμένουμε μεγάλο χρονικό διάστημα με ανεπαρκή εξαερισμό, χωρίς να τηρείται το μέτρο της φυσικής απόστασης ή χωρίς να γίνεται σωστή χρήση μάσκας.
 
Η εφαρμογή, λοιπόν, του απαγορευτικού δεν συνεπάγεται αυτομάτως και υψηλή αποτελεσματικότητα χωρίς τη δική μας συμμετοχή. Το καλό ή το κακό σενάριο καθορίζεται από το πόσο θα μειώσουμε τις επαφές μας και ειδικά αυτές που αφορούν στενή προσωπική επαφή. Αν καταφέρουμε να τις περιορίσουμε μόνο 10%, η αποτελεσματικότητα του μέτρου είναι ανεπαίσθητη. Αν πάλι μειώσουμε τις επαφές μας κατά 30%, η μείωση στον αριθμό κρουσμάτων θα είναι πολύ αργή και θα απαιτούνται περισσότερες εβδομάδες για να επιτύχουμε τον στόχο μας. Στον αντίποδα, αν η μείωση είναι μεγαλύτερη του 60%, η μείωση στα κρούσματα θα είναι σημαντική και θα επιτευχθεί γρήγορα το επιθυμητό αποτέλεσμα.
 
Σε περίπτωση μικρής αποτελεσματικότητας, τα μέτρα που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν είναι ο περαιτέρω περιορισμός επαγγελματικών δραστηριοτήτων προκειμένου να επιτευχθεί μεγαλύτερη μείωση στις επαφές μας. Σε έναν μακρύ δρόμο όπως αυτός για την αντιμετώπιση της πανδημίας χρειάζεται ενίοτε και όταν οι συνθήκες το απαιτούν να προσπαθήσουμε το μέγιστο προκειμένου η προσπάθειά μας να διαρκέσει λίγο και να επανέλθουμε στην πρωτύτερη κατάσταση.
 
Συμπερασματικά, η κατάληξη του σεναρίου του απαγορευτικού γράφεται από όλους εμάς, και έχουμε δείξει ότι ξέρουμε τον τρόπο.
 
* Ο κ. Δημήτρης Παρασκευής είναι αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για COVID-19.