Ο δικός μου «αγώνας» Φιλοθέης – Ψυχικού

Ο δικός μου «αγώνας» Φιλοθέης – Ψυχικού

6' 3" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τον Δήμο Ψυχικού – Φιλοθέης τον έχω τρέξει, περπατήσει, ποδηλατήσει εκατοντάδες φορές ως επισκέπτης και ως κάτοικος. Κάθε στροφή στον «λαβύρινθο» που διαφυλάχθηκε επί δεκαετίες ως κόρην οφθαλμού για να εγγυηθεί τον χαρακτήρα κηπούπολης αγγλικού τύπου (κατά το σκεπτικό της αρχικής ρυμοτομίας των αρχών του περασμένου αιώνα), κάθε παράκαμψη μέσα από φαινομενικά πανομοιότυπες οδούς που αναπτύσσονται τοξοειδώς γύρω από τις πλατείες του, μπορεί να αυξομειώσει αντίστοιχα την απόσταση μιας αθλητικής διαδρομής ή και τον δείκτη ευκολίας, διατηρώντας πάντα μια αίσθηση επαφής με τη φύση και, φυσικά με συνθήκες διαβίωσης ποιότητας άνω του μέσου όρου. Αυτή τη φορά επέλεξα μια ας πούμε «κλασική» διαδρομή – του Αγώνα Δρόμου Φιλοθέης – Ψυχικού, που μετρά 42 διοργανώσεις και αποτελεί «μία καταπληκτική ευκαιρία να γνωρίσετε τρεις από τις πλατείες και το άλσος μας, στο οποίο βρίσκονται η αφετηρία και ο τερματισμός» όπως αναφέρει η σχετική ιστοσελίδα. Κανονικά η διαδρομή έχει μήκος 5 χλμ., όσοι συμμετέχουν στον αγώνα των 10 χλμ. την κάνουν δύο φορές, ενώ εγώ διένυσα περίπου 6,1 χλμ., λόγω μικρών ή μεγαλύτερων παρακάμψεων για να βγάζω φωτογραφίες και μιας «άκυρης» εκκίνησης, επειδή ξέχασα τη μάσκα στο σπίτι.Ηταν ένα συννεφιασμένο πρωινό Πέμπτης, με την κίνηση οχημάτων στην Κηφισίας ελαφρώς αυξημένη παρά το lockdown, τους δε «εσωτερικούς» δρόμους πολύ πιο έρημους απ’ ό,τι τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες, όταν δημότες κάθε ηλικίας φορούν τα αθλητικά τους και απολαμβάνουν το μεγαλύτερο δώρο που τους προσφέρει η ζωή εδώ: την άμεση πρόσβαση στο πράσινο. Επισήμως η συνολική έκταση πρασίνου στις δημοτικές κοινότητες Παλαιού και Νέου Ψυχικού και Φιλοθέης είναι 560,22 (στην πραγματικότητα 567, όπως με ενημερώνει ο δήμαρχος γέννημα-θρέμμα της περιοχής κ. Δ. Γαλάνης), εκ των οποίων πάρκα – άλση 360,47 στρέμματα, πλατείες 68,2 και παιδικές χαρές 23,3 στρέμματα, το δε συνολικό μήκος δεντροφυτευμένων δρόμων είναι 220,5 χλμ.!

Ο δικός μου «αγώνας» Φιλοθέης – Ψυχικού-1
Ζάλογγο, ένα από τα 4 μοναδικά ορειχάλκινα αντίτυπα του Μνημείου Ζαλόγγου που δημιουργήθηκαν από τον γλύπτη Γιώργο Ζογγολόπουλο το 1953, με τα υπόλοιπα τρία να βρίσκονται στην Εθνική Γλυπτοθήκη, στο Προεδρικό Μέγαρο και στο Μουσείο Μπενάκη. 

Το περπάτημα εδώ έχει βεβαίως τους δικούς του κανόνες ασφαλείας. Αν επιλέξεις να βαδίζεις στο οδόστρωμα, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται αν φοράς ακουστικά με απομόνωση θορύβου, καθότι πρέπει να αντιλαμβάνεσαι πότε ένας οδηγός Ι.Χ. πλησιάζει με υψηλή ταχύτητα (παρά τα σαμαράκια που έχουν τοποθετηθεί κατά τόπους, δυστυχώς αυτή η κακή συνήθεια δεν έχει εκλείψει). Τα δε πεζοδρόμια, που σχεδιάστηκαν κυρίως για να διαχωρίζουν τα σπίτια από τα αυτοκίνητα και όχι για να περπατιούνται από πολύ κόσμο, είναι ως επί το πλείστον στενά, ενώ σε πολλά σημεία οι πλάκες έχουν «σκάσει» από τις ρίζες παλαιών δένδρων. Τα δένδρα είναι άλλωστε και οι πρωταγωνιστές της περιοχής και αντιμετωπίζονται περίπου ως ιερά (δεν κόβονται εκτός και αν έχουν νοσήσει βαρέως και απειλούν άλλα δένδρα) ενώ απαράβατος κανόνας είναι να διατηρείς το βλέμμα ευθυτενές, για να μην κοπανήσεις το κεφάλι σου σε κάποιο χαμηλό κλαδί που «ξέφυγε» από το κλάδεμα. Οκτώ εκατομμύρια ευρώ ξοδεύονται ετησίως για την περιποίηση του πρασίνου, ενώ 4.000 τόνοι οργανικής ύλης συγκεντρώνονται από τις εργασίες!

Ο δικός μου «αγώνας» Φιλοθέης – Ψυχικού-2
Τα δένδρα είναι οι πρωταγωνιστές της περιοχής και αντιμετωπίζονται περίπου ως ιερά (δεν κόβονται εκτός και αν έχουν νοσήσει βαρέως και απειλούν άλλα δένδρα). 

Η κηπούπολη με τα 75 διατηρητέα κτίρια

Στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής θα απολαύσεις την απόλυτη ησυχία, με εξαίρεση έναν φευγαλέο βρυχηθμό αυτοκινήτου που γκαζώνει, κάποιο γάβγισμα σκύλου που το ζει, ή και –ακόμα συχνότερα– τον διαπεραστικό θόρυβο φυσητήρων πεσμένων φύλλων που χρησιμοποιούν οι κηπουροί. Οι φυσητήρες φύλλων σίγουρα δεν υπήρχαν ούτε στη φαντασία των βοσκών που ζούσαν κάποτε στην περιοχή, πόσο μάλλον δε των αλεπούδων και άλλων άγριων ζώων, αλλά τώρα αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητας και λόγο πρωινής έγερσης νωρίτερα του προγραμματισμένου. Φαίνεται δε ότι το τελευταίο διάστημα με τις καραντίνες έχει φέρει τους κατοίκους πιο κοντά στους κήπους τους και οι εργασίες κηποτεχνίας έχουν ενταθεί.Οταν κάνεις τον γύρο του Ψυχικού σε βλέπουν περισσότερα «μάτια» από κάμερες ασφαλείας, παρά ανθρώπινα. Εντύπωση επίσης προκαλεί ότι τα τελευταία ιδίως χρόνια κτίζονται κατοικίες-τσιμεντένια φρούρια, χωρίς μεγάλα παράθυρα ή μπαλκόνια που να «κοιτούν» τον δρόμο, ενώ υψώνονται θεόρατες μάντρες. Αυτό αντιβαίνει στον κλασικό ορισμό της κηπούπολης, που ήθελε τον ιδιωτικό και τον δημόσιο χώρο πιο οργανικά δεμένους μεταξύ τους, αλλά προφανώς επιβάλλεται από την ανάγκη για ασφάλεια και ιδιωτικότητα και σηματοδοτεί τη μετάβαση της ελληνικής κοινωνίας, από την εποχή που «κοιμόταν με μπαλκονόπορτες ανοιχτές» στην τωρινή εποχή, που και κλειδαμπαρώνεται και χάνει τον ύπνο της.

Ο δικός μου «αγώνας» Φιλοθέης – Ψυχικού-3
Η Α΄πλατεία Ψυχικού.

Το βέβαιο είναι ότι οι φίλοι της αρχιτεκτονικής έχουν πολλά να παρατηρήσουν και να θαυμάσουν εδώ. Επισήμως τα διατηρητέα κτίρια είναι 75, ο δήμος μάλιστα τα έχει κατανείμει σε 5 περιπατητικές διαδρομές που μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του. Στην πραγματικότητα τα κτίρια με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον είναι πολύ περισσότερα – και εξαιρετικά ετερόκλητα. Από νεοκλασικές ή εκλεκτικιστικές επαύλεις μέχρι διώροφες κατοικίες με βυζαντινές επιρροές, από μινιμαλιστικές (μετα)μοντέρνες βίλες από τσιμέντο και γυαλί μέχρι πετρόκτιστες μονοκατοικίες που θυμίζουν παραμύθι, θα πεις από μέσα σου «τι ωραίο σπίτι είναι αυτό» (μπορεί να πεις και «τι άσχημο», αλλά γούστα είναι αυτά). Προσωπικά με γοητεύουν στην περιοχή οι παλαιότερες οικίες που φέρουν εμφανή τα σημάδια του χρόνου, ένδειξη ίσως ότι οι ιδιοκτήτες ή κληρονόμοι τους δεν είχαν την ευχέρεια να τις εκμοντερνίσουν, αλλά που οι κήποι τους είναι φροντισμένοι στην εντέλεια, γεγονός που μαρτυρά τη γνήσια ψυχικιώτικη αστική νοικοκυροσύνη.

Ο δικός μου «αγώνας» Φιλοθέης – Ψυχικού-4Σημειωματάριο

• Αλση. Στη Φιλοθέη τα μεγαλύτερα είναι το άλσος Πουλάκη και το άλσος Δροσοπούλου, στο Ψυχικό το ομώνυμο, που έχει και τα γήπεδα τένις, και το γειτονικό του άλσος Εθνικής Αντίστασης. Θα βρείτε όργανα γυμναστικής, pavillions, παγκάκια για να ξαποστάσετε με προμήθειες από κάποιο περίπτερο και απλωσιές για ομαδική γιόγκα.
 
• Δημοτική Βιβλιοθήκη (Στρατηγού Καλλάρη 13). Κατοικία του Κοσμά Πολίτη, κτισμένη στα μέσα της δεκαετίας του ’30, διώροφη με κεραμοσκεπή, μορφολογικά στοιχεία από τη βυζαντινή παράδοση και χαρακτηριστικά τρίλογα ανοίγματα στον ημιυπαίθριο χώρο του ορόφου.
 
• Υπαίθρια Δημοτική Γλυπτοθήκη Ψυχικού (Πλατεία Ζογγολόπουλου). Δημιουργήθηκε το 2010 προς τιμήν του Γιώργου Ζογγολόπουλου, που ζούσε και διατηρούσε το εργαστήριό του εδώ και αριθμεί 13 έργα του, θεωρείται δε μοναδική υπαίθρια γλυπτοθήκη στην Ελλάδα που είναι αφιερωμένη στο έργο ενός καλλιτέχνη.
 
• Παλαιά Αγορά Ψυχικού. Ανακαινισμένη μεν, κρυμμένη πίσω από μεταλλικά παραπετάσματα δε, αναμένει εδώ και 30 χρόνια να κριθεί η τύχη της, καθώς ο δήμος βρίσκεται σε αντιπαράθεση με την κοινοπραξία Κέκροψ, στην οποία ανήκει. Πρόθεση είναι το κτίριο της δεκαετίας του ’20, που σχεδιάστηκε από τον Σωτήρη Μαγιάση, να επαναλειτουργήσει ως αγορά τροφίμων και ειδών καθημερινής ανάγκης.
 
• Ανάκτορο Παύλου και Φρειδερίκης (Διαμαντίδου 14). Το «ερειπωμένο στολίδι του Ψυχικού» όπου γεννήθηκαν η βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας και ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος ανήκει εδώ και χρόνια στον επιχειρηματία Π. Χατζηιωάννου.
 
• Ποδονίφτης. Το μόνο τμήμα που δεν έχει καλυφθεί από δόμηση, είναι αυτό που διασχίζει κάθετα τη Φιλοθέη – είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα φυσικά κάλλη του κέντρου της Αθήνας.
 
• Παιδική Χαρά Πικιώνη. Το τοπόσημο της Φιλοθέης πρωτοάνοιξε το 1961 και έπαψε να λειτουργεί το 2019, καθώς δεν μπορούσε να λάβει πιστοποίηση με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Αυτές τις μέρες περνά από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεώτερων Μνημείων για την ανάπλασή της ως ασφαλούς παιδικού πάρκου.
 
• Αγία Φιλοθέη (Βορείου Ηπείρου 2). Η πανέμορφη εκκλησία με την κρύπτη της κατά κόσμον Ρεβούλας Μπενιζέλου, μοναχής με τεράστια φιλανθρωπική δράση κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας τον 16ο αιώνα, που έδωσε και στο Ψυχικό το όνομά του, όταν άνοιξε πηγάδι στην περιοχή κάνοντας ένα μεγάλο ψυχικό για τους λιγοστούς τότε κατοίκους και καλλιεργητές.

Πληροφορίες: www.philothei-psychiko.gov.gr

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή