Σταματήστε την κινητικότητα, σταματήστε την πανδημία

Σταματήστε την κινητικότητα, σταματήστε την πανδημία

4' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το μεγάλο μυστικό, που είναι κρυμμένο σε… κοινή θέα, είναι ότι η κινητικότητα του πληθυσμού δεν έχει πέσει στα επίπεδα της άνοιξης κατά το παρόν lockdown-απαγορευτικό. Οσο αυτό δεν γίνεται, δεν θα υπάρξει γρήγορη μείωση των νέων κρουσμάτων και των θανάτων. Η κινητικότητα, μετρούμενη μέσω μαζικών ανώνυμων τηλεφωνικών δεδομένων, δείχνει ότι τα μέτρα της κυβέρνησης άρχισαν να αποδίδουν ουσιαστικά μόνο μετά την επιβολή γενικότερου lockdown-απαγορευτικού, στις 7 Νοεμβρίου. Αυτό συνεπάγεται την άσχημη πρόβλεψη ότι οι νεκροί και οι διασωληνωμένοι θα αρχίσουν να μειώνονται δραστικά μόνο στην αρχή του Δεκεμβρίου, συνεπώς αναμένουμε τουλάχιστον 500 νεκρούς σε αυτή τη μικρή περίοδο.
 
Υποστηρίζω για καιρό ότι αυτά τα απλά γεγονότα πρέπει να εξηγηθούν καλύτερα στους πολίτες, αντί να τους ανακοινώνονται λίστες αριθμών. Μαζί με τα άλλα στοιχεία, πρέπει να ανακοινώνεται η συμμόρφωση στα μέτρα, η τήρηση του απαγορευτικού, της καραντίνας. Αυτό είναι μια προσπάθεια γρήγορης επιμόρφωσης του πληθυσμού με βάση την ανάδραση: Aν ξέρεις κάθε μέρα ότι οι πράξεις σου έχουν συγκεκριμένο αποτέλεσμα, είναι ευκολότερο να δεχθείς να τις τροποποιήσεις. Η χαρτογράφηση της κινητικότητας του πληθυσμού μέσω μαζικών ανώνυμων δεδομένων από κινητά τηλέφωνα είναι σε αντιδιαστολή με την ανακοίνωση κρουσμάτων, διασωληνώσεων και θανάτων, που μας λένε τι έκανε ο ιός πριν από 2-5 εβδομάδες.
 
Εχουμε την τεχνολογική πολυτέλεια, ακόμα και ως απλοί πολίτες, να βλέπουμε τι γίνεται στην επικράτεια σχεδόν ταυτόχρονα, σε ενεστώτα χρόνο. Οπως το κάνουμε με την παρακολούθηση της κίνησης στους δρόμους. Η κυβέρνηση έχει ακόμη μεγαλύτερη ευχέρεια από τους απλούς πολίτες να συνθέτει δεδομένα και να τα κοινοποιεί με έναν πιο εύληπτο τρόπο. Είμαι πάντα της γνώμης ότι οι σωστά πληροφορημένοι πολίτες, αν έχουν εμπιστοσύνη ότι είναι δέκτες σωστής πληροφόρησης και όχι προπαγάνδας, θα ενεργήσουν σωστά και θα υποστηρίξουν τα μέτρα, καθώς και την επώδυνη καραντίνα-απαγόρευση.
 
Σταματήστε την κινητικότητα, σταματήστε την πανδημία-1Ποια είναι η εικόνα της κινητικότητας σε σχέση με την άνοιξη; Η ερασιτεχνική μου ανάλυση δείχνει ότι οι Ελληνες περιόρισαν γενικά την κινητικότητα πολύ λιγότερο από την άνοιξη (περίπου 50%) και αυτό έγινε μόνο όταν επιβλήθηκε το γενικότερο lockdown στις 7 Νοεμβρίου, δηλαδή άργησαν. Οι Ελληνες κάθισαν κατά 40% λιγότερο στο σπίτι τώρα σε σύγκριση με την άνοιξη και 30% περισσότερο στους τόπους εργασίας. Ως παράδειγμα, στο σχήμα που παραθέτω μπορείτε να δείτε το πόσο περισσότερο κάθισαν στο σπίτι τους οι Ελληνες στις δύο καραντίνες-απαγορευτικά, την άνοιξη και τώρα. Κάνω επίσης τη σύγκριση με ακόμη δύο χώρες, Ιταλία και Ισραήλ. Την άνοιξη, οι Ελληνες κάθισαν γρήγορα και πειθαρχημένα στο σπίτι, σε ποσοστό περίπου 25% παραπάνω, ενώ στο δεύτερο lockdown-απαγορευτικό έχουν «κολλήσει» την τελευταία εβδομάδα στο 16%. Το Ισραήλ είχε 22% τη δεύτερη φορά, και καλοκαίρι. Το συμπέρασμα είναι ότι μόνο το γενικό lockdown απέδωσε τη δεύτερη φορά, αλλά και αυτό όχι ικανοποιητικά μέχρι σήμερα για την Ελλαδα. Η ελπίδα είναι ότι αν αυτό γίνει συνείδηση στον πληθυσμό και αν η κυβέρνηση επικεντρωθεί ουσιαστικά στον περιορισμό της κινητικότητας, θα δούμε γρηγορότερη βελτίωση. Το κάτω σχήμα δείχνει τη συσχέτιση των δύο lockdowns, Ισραήλ και Ελλάδας, με τον αριθμό κρουσμάτων, και αποδεικνύει για πολλοστή φορά ότι το lockdown δουλεύει.

Το γεγονός ότι η κινητικότητα δεν έχει περιοριστεί δραστικά, σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη εξάπλωση του ιού στον πληθυσμό σήμερα, δεν επιτρέπει το σταμάτημα του ιού και διακινδυνεύει μια παρατεταμένη, επίπονη πανδημία, όπως βιώνουμε στις ΗΠΑ. Διακινδυνεύει επίσης τη δημιουργία καινούργιων κυμάτων μολύνσεων και θανάτων, που μπορούν σε λίγες ημέρες να πνίξουν τα νοσοκομεία και να προκαλέσουν ακόμα χειρότερες καταστροφές στην οικονομία και στην κοινωνία. Αν δεν εφαρμοστεί σωστά το απαγορευτικό, δηλαδή με τρόπο που να περιορίζει ουσιαστικά τον ιό, δεν θα δούμε γρήγορα και καλά αποτελέσματα.
 
Αν δεχθούμε σαν κύριο οδηγό την κινητικότητα, τι πρέπει να κάνουμε; Ως συνοπτικά παραδείγματα, που συζητούνται από κυβέρνηση και επιτροπές ειδικών, παραθέτω:

• Στενή παρακολούθηση και περιορισμός κινητικότητας. Συγκεντρώσεις πάντα λιγότερο από εννέα άτομα, και δημιουργία στενού και μόνιμου κύκλου φίλων. Φυσικά, μάσκες παντού.

• Προστασία των νοσοκομείων και των υγειονομικών.

• Πενταπλασιασμός των τεστ, έξω από τα νοσοκομεία, εβδομαδιαία τεστ για όσους θέλουν.

• Οχι άνοιγμα εστίασης-διασκέδασης πριν πέσουν οι νέες μολύνσεις, π.χ. κάτω από το 2% των τεστ με βάση το σημερινό επίπεδο μετρήσεων (περίπου 10.000 την ημέρα).

• Οχι άνοιγμα δημοτικών σχολείων χωρίς μαζικά τεστ, και όταν πέσουν τα κρούσματα. Ολα τα άλλα σχολεία κλειστά μέχρι τον Ιανουάριο, εκτός από αυτά για άτομα με ειδικές ανάγκες. Τα σχολεία θα μεταφέρουν ξανά τον ιό στα σπίτια τον χειμώνα, παρά την παραδειγματική συμπεριφορά των μαθητών.

• Προσπάθεια για άνοιγμα καταστημάτων, αγορών, malls κ.λπ. από τη δεύτερη ή τρίτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, αλλά με παρακολούθηση της κινητικότητας και της πορείας του ιού σε νέες μολύνσεις.
 
Με την παρούσα διασπορά του ιού στην Ελλάδα, οι σκέψεις για άνοιγμα σχολείων, πανεπιστημίων, εστίασης, διασκέδασης, εκκλησιών, και γενικά κάθε μαζικής συγκέντρωσης, πρέπει να εγκαταλειφθούν, γιατί αρχίζουν και ακούγονται αντιφατικές ή και αστείες. Καλύτερα να ανοίξουν όλα και να δεχθούμε τους θανάτους και τις χρόνιες νόσους που θα προκληθούν, όπως κάνουμε, δυστυχώς, με τα ατυχήματα. Το λέω απλώς ως παράδειγμα για να τρομοκρατήσω, γιατί οι καταστροφές της πανδημίας αναμένονται εκατονταπλάσιες και παραπάνω από όλα τα ατυχήματα.
 
Η κυβέρνηση και οι ειδικοί ακολουθούν κατά τη γνώμη μου σωστή και ρεαλιστική τακτική και έχουν αποφασίσει ότι δεν μπορούν να δίνουν υποσχέσεις, όπως έγινε δυστυχώς το προηγούμενο διάστημα, επειδή την πρωτοβουλία κινήσεων την έχει ο ιός. Οι αποφάσεις λαμβάνονται τώρα με βάση τα πραγματικά δεδομένα. Αν δεν σεβόμαστε τον ιό που κυκλοφορεί στον αέρα και μεταδίδεται από τους γύρω μας, δεν θα κάνουμε ουσιαστική πρόοδο.
 
* Ο κ. Γιώργος Παυλάκης είναι γιατρός, ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή