Αδυναμία να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση εμφανίζουν για δεύτερη φορά μέσα στην ίδια χρονιά οι εταιρείες ταχυμεταφορών και τα ηλεκτρονικά καταστήματα. Και εάν το πρώτο lockdown αιφνιδίασε τους πάντες, επιχειρήσεις και καταναλωτές, το δεύτερο ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο, καθώς, ελλείψει εμβολίου το καλοκαίρι που μεσολάβησε, όλοι ή σχεδόν όλοι περίμεναν την έλευση του δεύτερου κύματος της πανδημίας το φθινόπωρο. Κάποιοι φρόντισαν να προχωρήσουν στις απαιτούμενες επενδύσεις, αναγνωρίζοντας ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο ήρθε για να μείνει και προβλέποντας αυξημένη ζήτηση λόγω ενδιάμεσων εκπτώσεων, Black Friday και Χριστουγέννων. Κάποιοι άλλοι, πάντως, δεν αντιλήφθηκαν ή δεν πρόλαβαν να προετοιμαστούν, αναμένοντας ίσως και μικρότερη διάρκεια του δεύτερου lockdown.
Η πίεση, πάντως, που δέχονται οι εταιρείες ταχυμεταφορών και τα ηλεκτρονικά καταστήματα, με τους καταναλωτές να μην είναι το ίδιο πρόθυμοι να συγχωρήσουν μεγάλες καθυστερήσεις στην παράδοση των παραγγελιών τους, περνάει και στην κυβέρνηση, η οποία δεν έχει ανακοινώσει ακόμη πότε και πώς θα ανοίξουν τα φυσικά καταστήματα του λιανεμπορίου. Είναι, μάλιστα, αυτά τα γεγονότα –σε συνδυασμό με την απόφαση αρκετών αλυσίδων να επαναλειτουργήσουν τα φυσικά τους καταστήματα αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση επιχειρήσεων και επαγγελματιών– που μπορεί να αποτελέσουν τους καθοριστικούς παράγοντες για την επαναλειτουργία του λιανεμπορίου. Εκπρόσωποι άλλωστε του κλάδου, είτε προέρχονται από μεγάλες αλυσίδες είτε από το μικρομεσαίο εμπόριο, έχουν επανειλημμένως τονίσει την ανάγκη για επαναλειτουργία του λιανεμπορίου το ταχύτερο δυνατόν, ακόμη και με πολύ αυστηρότερα μέτρα. Ο λόγος; Αφενός για να μη «χαθεί» και άλλος τζίρος της εορταστικής περιόδου, καθώς το ηλεκτρονικό εμπόριο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αναπληρώσει τις πωλήσεις που γίνονται στα φυσικά καταστήματα, αφετέρου διότι, όπως επισημαίνουν, η καθυστερημένη επανέναρξή του μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερο συνωστισμό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διασπορά της νόσου και την πρόκληση ενός νέου, τρίτου lockdown. Συνολικά την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα πραγματοποιείται περί το 25% του ετήσιου τζίρου του λιανεμπορίου, ενώ σε κάποιες κατηγορίες, όπως αυτές των καταστημάτων πώλησης παιχνιδιών, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 50%-60%.
ΤΑΧΥΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Tι λένε οι εταιρείες κούριερ για τις καθυστερήσεις
Του Δημήτρη Δελεβέγκου
Εδώ και πολλές ημέρες, προτού οι καταναλωτές εντατικοποιήσουν τις αγορές τους ενόψει εορτών, οι εικόνες από εγκαταστάσεις εταιρειών ταχυμεταφορών φανέρωναν τον κορεσμό που είχε επέλθει στις εταιρείες που καλούνταν να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά σχεδόν κάθε είδους δραστηριότητας. Ηδη, λίγο προτού εκπνεύσει ο Νοέμβριος και μία από τις πιο βροχερές ημέρες του συγκεκριμένου μήνα, η «Κ» είχε παραλάβει φωτογραφίες, όπου εκατοντάδες δέματα βρίσκονταν σε υπαίθριο χώρο μιας εκ των μεγάλων εταιρειών κούριερ. Αισίως οι υπάλληλοι της εταιρείας, όπως φανερώνουν οι εικόνες, πρόλαβαν να καλύψουν τα δέματα προτού οι ουρανοί ανοίξουν. Εάν όμως, στην προκειμένη περίπτωση, τα δέματα γλίτωσαν την καταιγίδα, συνολικά, ο κλάδος των ταχυμεταφορών δεν κατάφερε να αποφύγει το τσουνάμι που προκάλεσε η εκτόξευση των διαδικτυακών παραγγελιών και η αδυναμία άμεσης προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Ως εκ τούτου, οι τρεις από τους τέσσερις μεγαλύτερους παίκτες των ταχυμεταφορών, βάσει μεριδίου αγοράς, η ACS, η Γενική Ταχυδρομική, η ΕΛΤΑ Courier και η Speedex είχαν καταστήσει σαφές, εδώ και μέρες, μέσω ανακοινώσεων ότι δεν θα είναι δυνατόν να αποφευχθούν οι καθυστερήσεις.
Χθες, η ACS παρέσχε περαιτέρω διευκρινίσεις που αφορούν όχι μόνο τη δραστηριότητά της, αλλά και την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά. Ειδικότερα, όπως αναφέρει η εταιρεία, η πώληση μόνον μέσω των e-shops προϊόντων που, μέχρι πρότινος, βρίσκονταν στα ράφια των σούπερ μάρκετ και η αύξηση των δυνητικών πελατών των εταιρειών ταχυμεταφορών κλάδων που παρέμειναν σε λειτουργία, όπως η βιομηχανία και το χονδρεμπόριο, είναι ορισμένοι από τους λόγους για το μπλακ άουτ στις ταχυμεταφορές.
Η ACS, από την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου, έχει καταγράψει αύξηση του όγκου αποστολών κατά 80% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο και κατά 50% σε σχέση με το προηγούμενο lockdown. Στο τελευταίο, οι αποστολές είχαν αυξηθεί κατά 30%, συγκριτικά με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Γιατί όμως δεν προετοιμάστηκαν οι εταιρείες για να αντιμετωπίσουν το αυξημένο κύμα παραγγελιών; Οπως υποστηρίζει η ACS, οι εταιρείες ταχυμεταφορών είχαν προετοιμαστεί βάσει των εκτιμήσεων που διέθεταν για αύξηση της κίνησης έως και 15% σε σχέση με το πρώτο απαγορευτικό και την οικονομική δυνατότητά τους. Ενδεικτικά, η ACS αύξησε τις αποθήκες της με μίσθωση οκτώ χώρων σε Αττική και Θεσσαλονίκη, ενίσχυσε τους χώρους διακίνησης κατά 2.500 τ.μ., αγόρασε 800 καρότσια αποθήκευσης –ο συνολικός αριθμός τους διαμορφώνεται σε 4.000– και απέκτησε δύο συστήματα διαλογής. Οι κινήσεις αυτές αποτελούν επενδύσεις ύψους άνω του 1,5 εκατ. ευρώ.
Ωστόσο, ο εκπτωτικός θεσμός της Black Friday και η προ-εορταστική περίοδος εκτόξευσαν έως και 60% τις παραγγελίες, οδηγώντας και σε αναστολή λειτουργίας των ηλεκτρονικών καταστημάτων μεγάλων ομίλων λιανικής. Η ACS αναφέρει ακόμη ότι έχει προσλάβει περισσότερους από 500 εργαζομένους κατά το πρώτο και δεύτερο lockdown, απασχολώντας σήμερα άνω των 3.000 ατόμων. Ο αριθμός αυτός όμως δεν επαρκεί, καθώς η αύξηση κατά 50% των παραγγελιών θα έπρεπε να οδηγήσει στην πρόσληψη ακόμη 1.500 εργαζομένων, οι οποίοι θα έπρεπε να εκπαιδευτούν σε διάστημα μιας εβδομάδας. Υπολογίζεται ότι απαιτείται περίπου ένας μήνας εκπαίδευσης, προκειμένου ένας νεοπροσληφθείς να είναι σε θέση να αναλάβει καθήκοντα.
Με τα δεδομένα αυτά, οι εταιρείες κούριερ ζητούν από τους πελάτες να δείξουν κατανόηση.
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ
Εχουν φθάσει στα όριά τους με τις παραγγελίες
Της Δήμητρας Μανιφάβας
Η μεγαλύτερη από την αρχικώς ανακοινωθείσα διάρκεια του lockdown, το γεγονός ότι πλησιάζουν Χριστούγεννα και όλοι επιθυμούν να κάνουν αγορές, αλλά και το ότι πολύ περισσότεροι καταναλωτές έχουν εξοικειωθεί με το ηλεκτρονικό εμπόριο, οδηγούν πλέον σε σημαντικές καθυστερήσεις στην παράδοση των παραγγελιών, σε εξάντληση των αποθεμάτων, αλλά ακόμη και στο κλείσιμο ηλεκτρονικών καταστημάτων, καθώς οι επιχειρήσεις δεν μπορούν πλέον να εγγυηθούν την έγκαιρη παράδοση των προϊόντων.
Το παράδειγμα του Jumbo, το οποίο έχει κλείσει για δεύτερη φορά το ηλεκτρονικό του κατάστημα, δεν είναι το μοναδικό. Στην απόφαση να κλείσει προσωρινά το ηλεκτρονικό της κατάστημα προχώρησε και η αλυσίδα οικιακού εξοπλισμού Jysk, ενώ άλλες αλυσίδες, όπως για παράδειγμα το «Πλαίσιο», αποφάσισαν να περιορίσουν τις παραγγελίες χαμηλής αξίας. Η τελευταία δεν «επιτρέπει» την ολοκλήρωση της παραγγελίας από το ηλεκτρονικό της κατάστημα εάν αυτή είναι αξίας χαμηλότερης των 35 ευρώ.
Ο χρόνος παράδοσης
Ακόμη και όσοι δεν έχουν προβεί σε κλείσιμο των ηλεκτρονικών τους καταστημάτων, έχουν οδηγηθεί αναγκαστικά σε επιμήκυνση των ημερών παράδοσης. Για παράδειγμα, ενώ την προηγούμενη εβδομάδα για παραγγελίες εντός της Αττικής από την αλυσίδα παιχνιδιών «Μουστάκας» ο εκτιμώμενος χρόνος παράδοσης ήταν το μέγιστο 7 ημέρες, τώρα είναι 9 ημέρες. Η Praktiker από την πλευρά της ενημερώνει ότι ο χρόνος παράδοσης των παραγγελιών μπορεί να είναι αυξημένος κατά 5-7 εργάσιμες ημέρες.
Επενδύσεις
Το δεύτερο lockdown βρήκε, πάντως, και κάποιες εταιρείες προετοιμασμένες να υποδεχθούν μεγάλο όγκο παραγγελιών και να μειώσουν τον χρόνο παράδοσής τους. Αυτό έχει επιτευχθεί μέσω επενδύσεων στα πληροφοριακά τους συστήματα και στις αποθήκες, καθώς και σε επενδύσεις σε ιδιόκτητο στόλο αυτοκινήτων για τη διανομή των προϊόντων και στην αύξηση των συνεργασιών με περισσότερες εταιρείες ταχυμεταφορών. Αρκετές αλυσίδες, επίσης, μετατρέπουν τα καταστήματά τους σε κέντρα διανομής και μπορεί να «σπάνε» μια παραγγελία σε δύο ή και περισσότερα τμήματα –αναλόγως με τη διαθεσιμότητα των προϊόντων σε κάθε κατάστημα– έτσι ώστε να αποστέλλουν το ταχύτερο δυνατόν τουλάχιστον ένα τμήμα της παραγγελίας.
Πολύ μεγάλες αλυσίδες ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών συσκευών που στο πρώτο lockdown δέχθηκαν σωρεία παραπόνων για πολύ μεγάλες καθυστερήσεις, οι οποίες ξεπερνούσαν ακόμη και τις 30 ημέρες, φαίνεται ότι έμαθαν το μάθημά τους και μες στο καλοκαίρι έκαναν τις απαιτούμενες επενδύσεις και την κατάλληλη προετοιμασία, η οποία περιελάμβανε και προσομοιώσεις. Το αποτέλεσμα είναι κάποιες εξ αυτών να έχουν επιτύχει παράδοση των προϊόντων ακόμη και την επομένη της παραγγελίας.
Ηλεκτρονική κάρτα
Ολοένα και περισσότερες αλυσίδες, πάντως, ειδών ένδυσης, παιχνιδιών αλλά και προϊόντων τεχνολογίας προωθούν την ηλεκτρονική κάρτα δώρου, η οποία μπορεί να φορτισθεί με το επιθυμητό ποσό ηλεκτρονικά, να αποσταλεί μέσω mail στον παραλήπτη και αυτός να την εξαργυρώσει είτε σε φυσικά καταστήματα είτε στο ηλεκτρονικό κατάστημα. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγονται οι καθυστερήσεις στην παράδοση των παραγγελιών.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ
Ανοικτά μόνο για επαγγελματίες
Tης Δήμητρας Μανιφάβας
Η μία μετά την άλλη μεγάλες αλυσίδες που δραστηριοποιούνται κυρίως στον κλάδο των προϊόντων τεχνολογίας, του ηλεκτρολογικού εξοπλισμού και των ηλεκτρικών συσκευών προχωρούν σε επαναλειτουργία των φυσικών τους καταστημάτων υπό την προϋπόθεση οι πελάτες να είναι επιχειρήσεις ή ελεύθεροι επαγγελματίες. Το εν λόγω φαινόμενο λαμβάνει τη μορφή επιδημίας υπό την έννοια ότι ακόμη και επιχειρήσεις που δεν επιθυμούσαν να προχωρήσουν σε αυτή την ενέργεια, το πράττουν προκειμένου να μην υστερήσουν έναντι των ανταγωνιστών τους. Υψηλόβαθμα στελέχη των επιχειρήσεων που ανοίγουν, δήλωσαν επίσης στην «Κ» ότι με τον τρόπο αυτό θα αποσυμφορηθούν μερικώς και τα ηλεκτρονικά τους καταστήματα, καθώς και το σύστημα μεταφορών και παραδόσεων των παραγγελιών.
Ετσι, μετά τη Leroy Merlin, η οποία από την αρχή του lockdown διατηρούσε ανοιχτό το κατάστημά της στου Ρέντη μόνο για όσους είχαν επαγγελματικό ΑΦΜ, ακολούθησε η αλυσίδα Praktiker, ενώ το περασμένο Σάββατο ο όμιλος Φουρλή λειτούργησε το κατάστημα ΙΚΕΑ επί της λεωφ. Κηφισού. Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως, ο όμιλος θα εξετάσει τις επόμενες ημέρες για το εάν είναι προς το συμφέρον του να λειτουργήσει και άλλα καταστήματα ΙΚΕΑ.
Η αλυσίδα ηλεκτρολογικού εξοπλισμού «Καυκάς» αποτελεί διαφορετική περίπτωση. Τα καταστήματα της εταιρείας, βάσει του ΚΑΔ, ήταν εξαρχής ανοιχτά για τους επαγγελματίες ήδη από το πρώτο lockdown, καθώς εμπορεύεται υλικά κρίσιμα για την απρόσκοπτη λειτουργία του κράτους και κρίσιμων εγκαταστάσεων όπως νοσοκομείων, βιομηχανιών φαρμάκων κ.ο.κ. Στη διάρκεια του δεύτερου lockdown εξακολουθεί να εξυπηρετεί τους επαγγελματίες, ενώ έχει επιστρατεύσει δικά της οχήματα για την παράδοση των παραγγελιών.
Από χθες μπήκαν στο παιχνίδι αυτό και οι αλυσίδες προϊόντων τεχνολογίας. Την αρχή έκανε το «Πλαίσιο» το οποίο άνοιξε 12 καταστήματά του. Για να εισέλθει κάποιος, πρέπει να διαθέτει βεβαίωση αδείας κυκλοφορίας επιτηδευματία ή ελεύθερου επαγγελματία ή μέλους διοίκησης από το σύστημα «Εργάνη», ή να έχει εκτυπώσει τα στοιχεία μητρώου από το Taxisnet ή να διαθέτει δελτίο επαγγελματικής ταυτότητας. Επιτρέπονται αγορές μόνο με έκδοση τιμολογίου, ενώ για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο κάποιος να «αξιοποιήσει» φιλία ή συγγένεια με επαγγελματία απαγορεύεται η είσοδος συνοδού στο κατάστημα.
Από αύριο αναμένεται να προχωρήσει σε άνοιγμα μέρους των καταστημάτων της και η αλυσίδα «Κωτσόβολος» με τη διοίκηση να προσανατολίζεται στη λειτουργία όλων των καταστημάτων στην περιφέρεια και κάποιων σε Αττική και Θεσσαλονίκη. Συνολικά αναμένεται να προχωρήσει στη λειτουργία περίπου 70 καταστημάτων από τα 94 που διαθέτει. Την ίδια ημέρα αναμένεται να ξεκινήσουν να λειτουργούν ξανά, επίσης μόνο για επαγγελματίες και επιχειρήσεις, όλα τα καταστήματα Public στην επαρχία, καθώς και αρκετά σε Αττική και Θεσσαλονίκη. Ακόμη, θα ανοίξουν δύο καταστήματα Media Markt. Σε αυτά και τα δύο που έχουν κάτω από την ίδια στέγη και τα δύο σήματα, δηλ. το κατάστημα επί της Συγγρού στην Αθήνα και αυτό που βρίσκεται στη Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης. Σήμερα αρχίζει να λειτουργεί τα καταστήματά της (εκτός αυτού στον Γέρακα) και η αλυσίδα Jysk, τα οποία θα είναι ανοιχτά έως την Παρασκευή και για λιγότερες ώρες.
Σημειώνεται ότι η ΚΥΑ που είχε εκδοθεί στις 6/11 επέτρεπε τη συνέχιση της λειτουργίας δραστηριοτήτων από επιχειρήσεις που έχουν πολλαπλές δραστηριότητες και οι ΚΑΔ δεν έχουν ανασταλεί, π.χ. χονδρεμπόριο. Στην απόφαση που εκδόθηκε το Σάββατο και με την οποία παρατείνεται το lockdown έως τις 14/12 προβλέπεται το παραπάνω, ενώ έχουν προστεθεί και οι προϋποθέσεις (έγγραφο απόδειξης επαγγελματικής ιδιότητας, αγορές μόνο με τιμολόγιο, απαγόρευση εισόδου μη επαγγελματία αυτοτελώς ή ως συνοδού).