Η φετινή Πρωτοχρονιά δεν προσφέρεται για λαμπρούς εορτασμούς και υπερβολικές εκδηλώσεις χαράς. Και σωστά. Προτεραιότητά μας φέτος είναι η δημόσια υγεία και η προστασία των πιο ευάλωτων συνανθρώπων μας. Είναι όμως μια Πρωτοχρονιά πιο μεστή σε νοήματα από όλες όσες θυμάμαι στα τέσσερα χρόνια μου στην Ελλάδα.
Φυσικά, το Ηνωμένο Βασίλειο μόλις κατέληξε σε μια συμφωνία με την Ε.Ε. για τη μελλοντική μας σχέση, μια συμφωνία που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου. Ιστορική, πρωτοφανής και γεμάτη προοπτικές και για τις δύο πλευρές, η συμφωνία θα εγκαινιάσει μια νέα εταιρική σχέση βασισμένη στο ελεύθερο εμπόριο, στη φιλική συνεργασία και στην αρχή της εθνικής κυριαρχίας σε ισότιμη βάση.
Ταυτόχρονα, ενώ η πανδημία συνεχίζει να αφαιρεί και να καταστρέφει ζωές σε ολόκληρο τον κόσμο, βλέπουμε με ελπίδα τις τελευταίες εβδομάδες να εγκρίνονται το πρώτο, το δεύτερο και τώρα το τρίτο και –είμαι πολύ υπερήφανη που το λέω– βρετανικό εμβόλιο που αναπτύχθηκε με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (της alma mater μου) και της AstraZeneca. Μια πραγματική αχτίδα φωτός.
Αλλά βέβαια για τους Ελληνες, όπως και για κάθε Βρετανό που αγαπάει την Ελλάδα και αισθάνεται ότι έχει έναν ιδιαίτερο δεσμό με τη χώρα, το 2021 θα είναι μια πραγματικά ξεχωριστή χρονιά λόγω του εορτασμού της επετείου των διακοσίων χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Το ξέρω καλά ότι, παντού στην Ελλάδα, Ελληνες και Ελληνίδες θα γιορτάσουν με περηφάνια την ιστορική επέτειο. Κι εμείς στη Βρετανία είμαστε περήφανοι για τον ρόλο που διαδραματίσαμε στις δεκαετίες του 1820 και 1830 ώστε να βοηθήσουμε να αναγεννηθεί η Ελλάδα και να πάρει τη θέση της μεταξύ των ανεξάρτητων κρατών. Στη βρετανική πρεσβεία θα συμβάλουμε με τη σειρά μας για να αναδείξουμε και να τιμήσουμε τους πολιτικούς μας ηγέτες και διανοητές, τους ποιητές και τους συγγραφείς μας, τους στρατιωτικούς και ναυτικούς, τους τραπεζίτες και εμπόρους μας που συνέδραμαν και συνετέλεσαν στην επιτυχία της Επανάστασης. Τα κίνητρα των φιλελλήνων αυτών ήταν τόσο διαφορετικά όσο και η προσωπικότητα του καθενός, αλλά κατά βάση τούς κινούσε η ιδέα της ελευθερίας και τους ενέπνεε η ευκαιρία να βοηθήσουν με κάποιον τρόπο την Ελλάδα να ξαναβρεί κάτι από την αίγλη και το μεγαλείο της αρχαιότητας.
Ηταν ένα ευγενές όραμα και φυσικά αξίζει την αναγνώρισή μας. Αλλά, πάνω απ’ όλα, πρέπει να μη λησμονούμε τις θυσίες και τον αγώνα των ίδιων των Ελλήνων στους οποίους ανήκει η Επανάσταση. Σ’ αυτές τις γιορτές διαβάζω τον «Κοτζάμπαση του Καστρόπυργου», όπου ο Καραγάτσης αποδίδει εξαιρετικά την ατμόσφαιρα, τη σύγχυση, τις εντάσεις, τα συναισθήματα της στιγμής εκείνης. Καθώς κι εμείς ετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε το 2021, μια χρονιά ήδη φορτωμένη με προσδοκίες, ευκαιρίες αλλά και με προκλήσεις και αβεβαιότητα, δεν είναι ίσως τόσο δύσκολο, ακόμη κι από την απόσταση των διακοσίων χρόνων, να έρθουμε στη θέση των επαναστατών εκείνης της εποχής.
Μπορούμε να φανταστούμε κάπως το εύθραυστο μείγμα φιλοδοξίας και ελπίδας, φόβου και αμφιβολίας που κυριαρχούσε την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1821 στις σκέψεις και στα συναισθήματα και των ηγετών αλλά και όσων πήραν την απόφαση να τους ακολουθήσουν στην εξέγερση που σύντομα επρόκειτο να ξεκινήσει.
Μόνο με τη στήριξη που τους έδινε η πεποίθηση ότι όλα θα πήγαιναν καλά και ότι ήταν στο χέρι τους να πετύχουν την τελική νίκη μπόρεσαν να κάνουν τα πρώτα, καθοριστικά βήματα, λίγες μόνο εβδομάδες μετά. Μια ανάλογη πεποίθηση, νομίζω, στηρίζει πια όλους μας, καθώς ο δικός μας αγώνας κατά της πανδημίας συνεχίζεται.
Καλή Χρονιά!