Οι μαθητές δημοτικού σχολείου της Αθήνας παρακολουθούν μία συνέντευξη ενός στελέχους της Τροχαίας για τα δυστυχήματα, τον αριθμό τους, τις περισσότερες κακοτοπιές στους δρόμους, τους κανόνες οδικής συμπεριφοράς. Παρακολουθεί ο καθένας μέσα από τον ρόλο που έχει αναλάβει στο πλαίσιο της ομάδας του στο πρόγραμμα οδικής ασφάλειας.
Κάποιοι «είναι» οι οδηγοί, άλλοι οι πεζοί, κάποιοι οι τροχονόμοι. Η αίθουσα επίσης έχει διαγραμμιστεί ώστε να φαίνεται η διάβαση πεζών. Ολοι τους θα κληθούν σε ώρα κυκλοφοριακής αιχμής να καταγράψουν συμπεριφορές των οδηγών Ι.Χ. και μηχανών και των πολιτών. Πρόκειται για την ώρα του εργαστηρίου δεξιοτήτων για την οδική ασφάλεια, η οποία ξεφεύγει από τη συνήθη «μετωπική» διδασκαλία των «κλασικών» μαθημάτων και βάζει τον μαθητή στη λογική της βιωματικής εκπαίδευσης. Και δεν είναι το μόνο αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται οι μαθητές των 218 νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων στα οποία εφαρμόζονται φέτος πιλοτικά τα εργαστήρια δεξιοτήτων για την τεχνολογία και τη ρομποτική. «Οι μαθητές μας θα συνεργάζονται σε ομάδες για την κατασκευή και τον προγραμματισμό ενός ρομπότ, ενώ παράλληλα θα αναπτύσσουν τη δημιουργικότητά τους με κατασκευές μακετών για να προτείνουν λύσεις στα προβλήματα του πραγματικού κόσμου. Η δράση γίνεται από τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί είναι εμπνευστές και αρωγοί στην πρωτοβουλία» ανέφερε, μιλώντας στην «Κ», ο κ. Αθανάσιος Κατσίμπελης, διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Σκουροχωρίου όπου εφαρμόζονται πιλοτικά εργαστήρια δεξιοτήτων. «Υπάρχει μεγάλο ζήτημα αντιστοίχησης της σχολικής γνώσης με τον πραγματικό κόσμο. Τα παιδιά εμφανίζονται να μην μπορούν να εφαρμόσουν αυτό που έμαθαν στο σχολείο. Διαβάζουν, βαθμολογούνται για αυτό που διδάχθηκαν αλλά κανείς δεν τους ζητάει να το εφαρμόσουν», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) κ. Γιάννης Αντωνίου.
«Διεθνείς οργανισμοί, υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, καθώς και η ακαδημαϊκή έρευνα καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Οι δεξιότητες είναι το νέο “νόμισμα” στην εποχή της οικονομίας της γνώσης. Οι επιδόσεις στο πρόγραμμα PISA του ΟΟΣΑ, μια μέτρηση που ελέγχει άμεσα το επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων των μαθητών, δείχνουν ότι οι Ελληνες μαθητές υστερούν σε σχέση με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ ως προς την ανάγνωση, τα μαθηματικά και τις φυσικές επιστήμες. Επιπλέον, η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στο χαμηλότερο 20% των χωρών για τους περισσότερους από τους δείκτες που σχετίζονται με την ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως η δημιουργικότητα, η κριτική σκέψη, η επικοινωνία, το συνεργατικό πνεύμα», τονίζει στην «Κ» η κ. Ελλη Παλαιολόγου, στέλεχος του υπουργείου Παιδείας.
Η καλλιέργεια δεξιοτήτων επιχειρείται μέσα από τη διδασκαλία τεσσάρων βασικών θεματικών κύκλων: «Ζω Καλύτερα – Ευ Ζην» (με υποθεματικές τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, την οδική ασφάλεια, την ψυχική υγεία και την πρόληψη από εξαρτήσεις), «Φροντίζω το Περιβάλλον – Περιβάλλον» (υπoθεματικές η κλιματική αλλαγή, η πρόληψη και προστασία από φυσικές καταστροφές, η παγκόσμια φυσική κληρονομιά και αειφορία), «Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη» (υποθεματικές ο εθελοντισμός, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η συμπερίληψη) και «Δημιουργώ και Καινοτομώ – Δημιουργική Σκέψη και Πρωτοβουλία» (με υποθεματικές τη ρομποτική, την επιχειρηματικότητα, τον επαγγελματικό προσανατολισμό, τις νέες τεχνολογίες).
Το πρόγραμμα δίνει έμφαση στη βιωματική μάθηση και την καλλιέργεια πρακτικών, ήπιων και ψηφιακών δεξιοτήτων. Για παράδειγμα, όταν οι μαθητές διδάσκονται την κλιματική αλλαγή, αντί να την αποστηθίζουν από ένα βιβλίο, θα μπορούν να οργανώνουν ένα πρόγραμμα ανακύκλωσης ή ο δάσκαλος θα μπορεί να διοργανώνει μια εκδρομή για τον καθαρισμό μιας παραλίας. Για την ανάπτυξη κριτικής και συνδυαστικής σκέψης, οι μαθητές θα διδάσκονται δραστηριότητες όπως η εκπαιδευτική ρομποτική, δηλαδή τη συναρμολόγηση και τον προγραμματισμό ρομποτικών συσκευών, ώστε να πετύχουν μια προκαθορισμένη αποστολή.
Από το σχολικό έτος 2021-22, στόχος είναι τα εργαστήρια να εφαρμόζονται στο σύνολο των νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων της χώρας. Θα διδάσκουν εκπαιδευτικοί που έχουν ολοκληρώσει την εκάστοτε επιμόρφωση. Ηδη, φέτος έχουν υλοποιηθεί επιμορφώσεις 2.500 εκπαιδευτικών, και όπως λέει ο κ. Αντωνίου, «στόχος των εργαστηρίων είναι και να προετοιμάσουν το έδαφος για τη μετάβαση στο νέο εκπαιδευτικό μοντέλο, εκπαιδεύοντας τους εκπαιδευτικούς σε διεπιστημονικές, εργαστηριακές μεθοδολογίες διδασκαλίας, τις οποίες θα μπορέσουν να εφαρμόσουν και στα υπόλοιπα μαθήματα».