Πρόγραμμα δωρεάν τεστ για την ανίχνευση του κορωνοϊού σε εργαζομένους επιχειρήσεων προωθεί η κυβέρνηση. Ειδικότερα, σύμφωνα και με όσα ανέφερε χθες ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, το επόμενο διάστημα αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία η ψηφιακή πλατφόρμα ergasiatesting.gov.gr στην οποία οι εργοδότες θα δηλώνουν το ανθρώπινο δυναμικό των επιχειρήσεών τους, ώστε οι εργαζόμενοι, εφόσον το επιθυμούν, να υποβάλλουν αίτημα για δωρεάν εξέταση. Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να υποβάλλονται σε τεστ έως δύο φορές το μήνα. Υπενθυμίζεται ότι αντίστοιχες πλατφόρμες λειτουργούν για τους εκπαιδευτικούς και για τον γενικό πληθυσμό. Και σε αυτή την περίπτωση θα χρησιμοποιηθούν rapid tests αντιγόνου, τα οποία από τον περασμένο Οκτώβριο χρησιμοποιούνται πλέον ευρέως στη χώρα μας. Σημειώνεται ότι το τελευταίο διάστημα στη χώρα διενεργείται σε καθημερινή βάση μεγάλος αριθμός τεστ, rapid και μοριακά PCR, ανάλογος με πολλές χώρες της Ε.Ε. Είναι ενδεικτικό ότι το τριήμερο Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη, διενεργήθηκαν περισσότερα από 50.000 τεστ την ημέρα, εκ των οποίων λίγο περισσότερα από τα μισά ήταν rapid αντιγόνου.
Το «πρόβλημα»
Τα rapid tests, αν και χαμηλότερης αναλυτικής ευαισθησίας σε σχέση με τα PCR, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην πρόληψη της διάδοσης του ιού όταν εφαρμόζονται σε τακτικά χρονικά διαστήματα. Σύμφωνα με άρθρο της επιστημονικής επιθεώρησης Nature, τα κύρια δεδομένα του οποίου συνοψίζει η καθηγήτρια του Τμήματος Χημείας του ΕΚΠΑ Εύη Λιανίδου, τα τεστ αυτά, εφόσον βγουν θετικά, δίνουν πληροφορίες για τη δυνατότητα μετάδοσης του ιού από το συγκεκριμένο άτομο, αλλά αν όχι, δεν δίνουν με βεβαιότητα την πληροφορία ότι το άτομο αυτό είναι αρνητικό στον ιό. Το πρόβλημα επικεντρώνεται κυρίως σε δείγματα με χαμηλό ιικό φορτίο: συγκεκριμένα, τα rapid tests δείχνουν εξαιρετικά καλή συμφωνία με την PCR της τάξης του 91%-100% σε δείγματα υψηλού ιικού φορτίου, αλλά όσο μειώνεται το ιικό φορτίο, τα ποσοστά συμφωνίας των rapid με την PCR μειώνονται σε επίπεδα μέχρι και 76%.
Είναι ενδεικτικό ότι στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ εξετάσθηκαν με rapid tests 7.000 ασυμπτωματικοί φοιτητές, και μόνο 2 βρέθηκαν θετικοί, ενώ όταν ελέγχθηκε το 10% των αρνητικών δειγμάτων με PCR, βρέθηκαν επιπλέον 6 θετικά δείγματα, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι στο σύνολο των δειγμάτων το rapid test έδωσε 60 ψευδώς αρνητικά δείγματα. Επίσης, η αξιοπιστία των τεστ αυτών μειώνεται πολύ αν δεν γίνονται από ειδικούς, με το ποσοστό συμφωνίας με την PCR να μεταβάλλεται από 78% (εκτέλεση από ειδικούς) σε 58% (εκτέλεση από το εξεταζόμενο άτομο).
Παρ’ όλα αυτά, η χρήση των τεστ αυτών μπορεί να αποβεί χρήσιμη σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα εκτέλεσης μοριακού ελέγχου σε μεγάλη κλίμακα. Συμπερασματικά, τα διαφορετικά είδη τεστ έχουν διαφορετικούς ρόλους. Τα rapid αντιγόνου δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την PCR στην εκτίμηση της εξάπλωσης του ιού, αλλά μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην πρόληψη της διάδοσης, ειδικά αν εφαρμόζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, και μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στη διατήρηση της ανοικτής οικονομίας. Η συχνή χρήση τους σε αεροδρόμια, σύνορα, χώρους εργασίας και σχολεία πλεονεκτεί διότι είναι γρήγορα και χαμηλού κόστους.