«Θυμάμαι τον εαυτό μου στην Τρίτη Λυκείου να πασχίζω με τα μαθήματα. Μοναδικό μου κίνητρο ήταν ότι, μετά τις Πανελλήνιες, θα μπορούσα επιτέλους να ασχοληθώ με ό,τι με ενδιαφέρει πραγματικά. Εβρισκα τη δύναμη να συνεχίσω όταν φανταζόμουν πως σε λίγους μήνες θα ήμουν φοιτήτρια», θα πει η πρωτοετής πλέον φοιτήτρια Θεατρικών Σπουδών, Μαριεύα. Τι αντικατοπτρίζει η «φοιτητική ζωή» για την ίδια; «Μια ζωή πιο χαλαρή, που σου δίνει χώρο και χρόνο να κάνεις πράγματα που πραγματικά θέλεις. Θυμάμαι να παρατηρώ τους παλιότερους μαθητές όταν επισκέπτονταν το σχολείο μας, όντας φοιτητές πια, και στα μάτια μου… έλαμπαν! Σκεφτόμουν τότε πως όταν έρθει η ώρα, θα λάμπω κι εγώ έτσι. Και τώρα με την καραντίνα, όχι μόνο δεν λάμπω… ξεθωριάζω κιόλας! (γέλια)».
Ποιες είναι οι συνήθεις προσδοκίες των νέων από τη φοιτητική ζωή; «Μετά το λύκειο, περνούν στη φάση της “λύτρωσης”, της “ελευθερίας”. Ανυπομονούν για τη στιγμή που δεν θα χρειάζεται πλέον να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν. Στο πανεπιστήμιο φιλοδοξούν να συναντήσουν ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα, να οικοδομήσουν μία κοινωνική ζωή, να ζήσουν τον έρωτα. Μοιάζει με τη γη της επαγγελίας», αρχίζει να λέει η κ. Χριστίνα Κοκολιού, ψυχολόγος – συστημική ψυχοθεραπεύτρια Εφήβων και Οικογένειας, συνεργάτις της Ιονίου Σχολής. Οι φετινοί πρωτοετείς, ωστόσο, βιώνουν πρωτόγνωρες καταστάσεις. «Βγήκαν απ’ το τούνελ» κι αντί να δουν φως, έπεσαν σε… τοίχο! Οπως εξηγεί η κ. Κοκολιού, «μπορεί να “συναντούν” νέα πρόσωπα στο zoom ή στο skype, όμως η φοιτητική ζωή είναι κάπου έξω».
Πώς έχει κυλήσει έως τώρα η ακαδημαϊκή χρονιά; Ομαλή η πρώτη μέρα για τη Μαριεύα; «Προσπάθησα να φανώ αισιόδοξη, ότι τα τηλε-μαθήματα δεν θα κρατήσουν πολύ. Μπαίνω στον σύνδεσμο, πανικός – στο zoom, όποιος μιλάει εμφανίζεται μπροστά σου. Στην αρχή μιλούσαν όλοι, οπότε πετάγονταν μπροστά μου ένα σωρό πρόσωπα που δεν γνώριζα. Το βρήκα ψυχρό. Δεν ήμουν η μόνη. Την ίδια ώρα, έπαιρνα μηνύματα από φίλους μου, που έκαναν ταυτόχρονα μάθημα: “Ρε συ, τι κάνουμε εδώ;”». Η κατακτημένη εξοικείωση των νέων με την τεχνολογία πάντως, λειτούργησε θετικά: «Εχουμε συνηθίσει να επικοινωνούμε διαδικτυακά. Απλώς, δεν περιμέναμε έτσι τη φοιτητική ζωή. Στην πορεία, φτιάξαμε ομαδικές, τα πράγματα βελτιώθηκαν». Υπάρχουν φοιτητές που δυσκολεύονται με το μάθημα μπροστά σε κάμερα; «Σίγουρα. Κάποιοι δεν αισθάνονται άνετα να τους βλέπουν άτομα που δεν έχουν συναντήσει ποτέ. Αλλοι, φοβούνται για πιθανό bullying – μία στραβή να γίνει και να μείνει ανοιχτή η κάμερα, δεν ξέρεις ποιος μπορεί να καταγράφει τι. Υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών που βιώνουν συγκρουσιακές καταστάσεις στην οικογένειά τους, οπότε κρατούν κλειστό το μικρόφωνο – δεν είναι καθόλου “εντάξει, δεν τρέχει τίποτε με το zoom”. Υπάρχουν κι εκείνοι που δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν MB ή στο σπίτι τους υπάρχει ένας μόνο υπολογιστής – έχω ακούσει: “Ζητώ συγγνώμη, πρέπει να βγω, γιατί έχει μάθημα ο αδελφός μου”. Τυχαίνει ακόμη και να ντρέπονται για τον χώρο τους και να αποφεύγουν την κάμερα… Επιπλέον, όταν συνδέονται δεκάδες άτομα, είναι αρκετά δύσκολο να μιλήσεις. Αν και υπάρχει ο τρόπος να “υψώνεις χέρι”, κανείς δεν το τηρεί. Τέλος, όταν δεν υπάρχει η φυσική παρουσία, ορισμένοι βρίσκουν την ευκαιρία να γίνουν αγενείς». Υπάρχουν και πλεονεκτήματα όμως στη διαδικτυακή φοιτητική ζωή, σύμφωνα με τη Μαριεύα: «Εχει ενδιαφέρον να παρατηρείς τους συμφοιτητές σου: Ο καθένας εμφανίζεται στο “κουτάκι” του στο zoom κι εκεί, βλέπεις ένα μικρό κομμάτι της ζωής του, της καθημερινότητάς του. Αλλος εργάζεται, άλλη έχει οικογένεια –πετάγεται το παιδάκι “μαμά, τι θα φάμε;”–, άλλος είναι θρησκευόμενος, όλο εικονίσματα πίσω του… Κάτι άλλο που μου αρέσει είναι πως, ειδικά τις πρωινές ώρες, παρακολουθώ πιο χαλαρά, με τον καφέ και τις πιτζάμες μου».
Οφελος
Υπάρχει τελικά κάποιο όφελος που θα αποκομίσουν οι νέοι από αυτή την κατάσταση; Οπως επισημαίνει η Μαριεύα, «θεωρώ πως η καραντίνα με έχει κάνει “ευφυέστερη”, επειδή πρέπει να προσαρμόζομαι σε μία δύσκολη κατάσταση. Σίγουρα υπάρχει κατάθλιψη, μελαγχολία φουλ. Πολλά παιδιά γκρινιάζουν ή είναι συνέχεια “Netflix & chill”. Αλλά πρέπει να κερδίσουμε το στοίχημα, να γίνουμε δημιουργικοί», με την κ. Κοκολιού να ενισχύει τα προαναφερθέντα: «Είναι κατανοητό να αποκαρδιώνονται τα παιδιά, αρκεί να μην αισθανθούν ότι ευθύνονται τα ίδια για ό,τι πηγαίνει στραβά. Ωστόσο, η γενιά αυτή συνειδητοποιεί πως δεν είναι δεδομένη ούτε η υγεία ούτε η ανθρώπινη επαφή. Οι νέοι αναμετρήθηκαν με το απρόοπτο της ζωής. Υποχρεώθηκαν να ωριμάσουν νωρίτερα, να πεισμώσουν, να κάνουν υπερβάσεις. Να εκτιμήσουν διαφορετικά όσα συμβαίνουν. Εμαθαν να συνεργάζονται, να βρίσκουν λύσεις. Ετσι, ξεκινούν την ενήλικη ζωή τους με μια σοφία».