Η γέννηση των πρώτων πελεκάνων είναι ένα ευχάριστο νέο. Φέτος όμως η είδηση μπορεί να μην είναι τελικά καλή. Οι πελεκάνοι «ξεγελάστηκαν» από τις υψηλές θερμοκρασίες του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου και ξεκίνησαν να γεννούν τα αυγά τους, στην Πρέσπα, στην Κάρλα και στο Μεσολόγγι στις αρχές Ιανουαρίου, νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά. Η εξέλιξη αυτή ενέχει έναν βασικό κίνδυνο: μια σοβαρή κακοκαιρία να θέσει σε κίνδυνο την επιβίωση αυγών, νεοσσών, αλλά και των ίδιων των ενήλικων πελεκάνων. Στις Πρέσπες οι ειδικοί θα φωτογραφίσουν με drone τις φωλιές τους, αναζητώντας τις συνέπειες από το πέρασμα της «Μήδειας».
Παλαιότερα, οι πελεκάνοι έφθαναν στην Πρέσπα τον Μάρτιο, όταν πια ο χειμώνας είχε μαλακώσει. Τότε «τακτοποιούνταν», έφτιαχναν τις φωλιές τους και γεννούσαν τα αυγά τους. «Εδώ και μια δεκαετία, επειδή οι χειμώνες μας είναι πιο ήπιοι, έχουν ξεκινήσει και έρχονται νωρίτερα, από τον Φεβρουάριο ή ακόμα και τον Ιανουάριο», εξηγεί η Μυρσίνη Μαλακού, διευθύντρια της Εταιρείας Προστασίας Πρεσπών. «Από το 2018 έρχονται ακόμα νωρίτερα, στο τέλος της χρονιάς, και γεννούν τα αυγά τους τον Ιανουάριο. Φέτος καταγράψαμε τα πρώτα φωλιάσματα στις αρχές Ιανουαρίου και το γεγονός αυτό μας ανησυχεί πολύ».
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Οι πελεκάνοι γεννούν δύο αυγά κάθε φορά και φωλιάζουν κυρίως στις νησίδες της Πρέσπας, αλλά και στις όχθες της και σε εσωτερικά νερά. «Αν έρθει ένα κύμα κακοκαιρίας, οι πελεκάνοι εγκαταλείπουν τη φωλιά τους προς αναζήτηση τροφής για να επιβιώσουν. Από τις Πρέσπες συνήθως κατευθύνονται σε άλλες περιοχές, όπως στη Βεγορίτιδα. Ετσι, οι νεοσσοί δεν επιβιώνουν. Επιπλέον, άλλα πουλιά, όπως οι κορμοράνοι και οι λαγγόνες, καταλαμβάνουν τις φωλιές τους. Οταν οι πελεκάνοι επιστρέψουν και βρουν τη φωλιά τους κατειλημμένη πρέπει να ξαναφτιάξουν φωλιά από την αρχή ή, το πιθανότερο, θα φύγουν. Το φαινόμενο επαναλαμβάνεται και φέτος. Από τις παρατηρήσεις μας, από τις 50 φωλιές που είχαν φτιαχτεί έχουν απομείνει πελεκάνοι στις 20. Μέσα στις επόμενες ημέρες θα ανεβάσουμε drone για να δούμε και να καταγράψουμε με ακρίβεια την κατάσταση».
Οπως εξηγεί η κ. Μαλακού, ο πληθυσμός των πελεκάνων στις Πρέσπες έχει γενικά ανακάμψει, φθάνοντας πλέον τα 1.400 ζευγάρια. «Ομως, επειδή γεννούν νωρίτερα, πολλοί νεοσσοί δεν επιβιώνουν. Υπολογίζεται ότι μόνο 4 στα 10 αυγά καταφέρνουν να γίνουν ενήλικοι πελεκάνοι. Αυτό σημαίνει ότι ενώ έχουμε περισσότερα ζευγάρια πελεκάνων, ο πληθυσμός τους δεν θα αυξηθεί».
Οι νεοσσοί των πελεκάνων δεν πρέπει να διασωθούν από τον άνθρωπο. «Αν ο άνθρωπος αναλάβει τον ρόλο της οικογένειάς του, ο πελεκάνος είναι μεν πιθανό να επιζήσει, αλλά μετά δεν θα μπορεί να επιβιώσει στη φύση», καταλήγει η κ. Μαλακού.