Η Κούλα Δερεκενάρη, συνιδρύτρια του συλλόγου γυναικών με καρκίνο του μαστού «Aλμα Ζωής» στη Θεσσαλονίκη, ήταν 47 χρόνων όταν διαγνώστηκε το 2004. Hταν σε προχωρημένο στάδιο. Οι ανησυχίες της ήταν πολλές και ζωτικής σημασίας – «θα ζήσω; Θα θεραπευτώ; Θα ξαναρχίσω να αγωνιώ για τα μικρά και τα ασήμαντα; Ή θα υπάρχει πάντοτε ο φόβος;» αναρωτιόταν – αλλά αυτές οι καίριες αγωνίες δεν ήταν το μόνο που τη βάραινε. Ξεκίνησε χημειοθεραπείες. Μια μέρα στο μαξιλάρι της είδε τρίχες, έπεφταν τα μαλλιά της. Αγόρασε μια περούκα. Την πρώτη μέρα που τη φόρεσε, πήγαινε πίσω-μπρος στην εξώπορτα, δεν το αποφάσιζε να πάει στη δουλειά. Φοβόταν μήπως κάποιος από τους μαθητές της –ήταν χημικός σε σχολείο– της αγγίξει τα μαλλιά και μείνει η περούκα στο χέρι.
«Πάνω από όλα είμαστε γυναίκες και οι χημειοθεραπείες αλλάζουν αυτή την εικόνα», λέει στην «Κ» η κ. Δερεκενάρη. «Χωρίς μαλλιά είσαι όμορφη», της έλεγαν οι αγαπημένοι της άνθρωποι – «εγώ την έπαιρνα αυτή την αγάπη και την έκανα δύναμη». Οταν αργότερα αποστασιοποιήθηκε από εκείνο το δύσβατο μονοπάτι, είπε «ε, δεν ήταν και τόσο σημαντικό». «Τότε όμως το ένιωθα πάρα πολύ σημαντικό ότι έχασα το μαλλί μου, ότι από τις χημειοθεραπείες πρήζεσαι, αλλάζει το σώμα σου», συμπληρώνει.
Οταν ήρθε η ώρα της διπλής μαστεκτομής, τα πράγματα δυσκόλεψαν ακόμα περισσότερο. «Μετά τη μαστεκτομή ήταν πολύ δύσκολο να το διαχειριστώ κι εγώ», λέει στην «Κ», «ήταν μια καινούργια πραγματικότητα γιατί γυναίκα, θηλυκότητα, σεξουαλικότητα, είναι έννοιες άρρηκτα δεμένες με το στήθος, με το μαλλί – αυτά που εγώ τα έχω χάσει».
Οταν τα περισσότερα παιδιά ζωγραφίζουν, συνήθως τα κοριτσάκια είναι λεπτά. Εχουν όμορφα μακριά μαλλιά, φοράνε φόρεμα ή φούστα, είναι χαμογελαστά. Αργότερα, οι γυναίκες, «τα θηλυκά», συχνά αποτυπώνονται ως νέες, ωραίες, με μεγάλο στήθος, με παιδιά. Στην ιστοσελίδα γνωστής αλυσίδας λιανικής, οι επιλογές στην κατηγορία «παιχνίδια για κορίτσι» είναι οι εξής: κούκλες, κουζινικά είδη σπιτιού, σετ ομορφιάς. Στους «ήρωες για κορίτσι», υπάρχει η Peppa Pig, το ροζ γουρουνάκι, πιλότος με το αεροπλάνο της, η Peppa Pig στο ιατρείο της, όπως και ένα σετ ιατρικής φροντίδας ζώων, αλλά οι περισσότεροι άλλοι «ήρωες» είναι ροζ και μοβ όμορφα, μαλακά, ακίνδυνα κουκλάκια. Οχι πως οι ήρωες των αγοριών, με τα όπλα, τα μπράτσα τους και τους γραμμωμένους κοιλιακούς που διαγράφονται ξεκάθαρα μέσα από τις στολές των υπερηρώων, δεν είναι βουτηγμένοι στα στερεότυπα.
Αλλά όταν αυτά τα σύμβολα με τα οποία έχουμε συνδέσει άρρηκτα ένα φύλο, στην ατομική πραγμάτωση ενός ανθρώπου δεν υπάρχουν, αλλάζει κάτι;
Αντιμετωπίζονται κάποιες ως περισσότερο ή λιγότερο γυναίκες ανάλογα με την εμφάνιση, τις επιλογές, την κατάστασή τους –το να κάνουν ή να μην κάνουν παιδιά, να ακολουθήσουν καριέρα στη Φυσική, στην πυγμαχία ή στο Instagram, να ερωτεύονται άλλες γυναίκες, να μεγαλώνουν–, αντιμετωπίζουν έτσι οι ίδιες τους εαυτούς τους; Με αφορμή την αυριανή Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, δέκα γυναίκες μιλούν στην «Κ» για το τι –κατά τις ίδιες– είναι να είσαι γυναίκα.
«Εχουμε επαφή με την καρδιά μας»
Η κ. Δερεκενάρη δεν είχε μαλλιά για δύο χρόνια, για τρία χρόνια μετά τη διπλή μαστεκτομή δεν είχε στήθος. «Στην αρχή δεν ήθελα να το βλέπω, ζορίστηκα να καθρεφτιστώ, να δω την εικόνα μου χωρίς μαλλιά και χωρίς στήθος», λέει στην «Κ». Ομως, όχι μόνον επέζησε και εδώ και 17 χρόνια μοιράζεται την ιστορία της και ως μία από τις «εκπαιδευμένες εθελόντριες» βοηθάει τα δυστυχώς αυξανόμενα μέλη του συλλόγου –όταν ξεκίνησαν τον σύλλογο στη Θεσσαλονίκη ήταν 20 μέλη και τώρα είναι 1.225– να πάρουν ελπίδα από γυναίκες που ξεπέρασαν τον καρκίνο του μαστού, και να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματα και τις αγωνίες τους, αλλά ξαναβρήκε τη θηλυκότητά της ακόμη κι όταν τα εξωτερικά σύμβολα με τα οποία είναι συνήθως συνδεδεμένη έλειπαν.
«Η θηλυκότητα πραγματικά δεν εξαρτάται από το αν έχω ή δεν έχω στήθος, θηλυκότητα είναι όλα, είναι τα πάντα· η θηλυκότητά μου μπορεί να πληγώθηκε, να ένιωσα λίγο ότι χάνω τη γη κάτω από τα πόδια μου», αναφέρει. «Δεν είναι η ταυτότητά μας τα μαλλιά μας», ένα χαρακτηριστικό που μάθαμε από την αρχή της ζωής να συνδέουμε με αυτήν, λέει, «δεν είναι η θηλυκότητα το μαλλί μας, δεν είναι το στήθος μας». Οσον αφορά στο τι είναι γυναίκα, η ίδια τονίζει πως οι γυναίκες έχουν πολλούς ρόλους – «δυστυχώς μπαίνουμε σε μια διαδικασία να είμαστε οι καλές κόρες, οι καλές φίλες, η καλή εργαζόμενη, η καλή μητέρα, η καλή σύζυγος, η καλή σύντροφος, με αποτέλεσμα κάπου σε όλο αυτό να χάνουμε τον εαυτό μας». «Εμείς όλες οι γυναίκες είμαστε το ζωντανό παράδειγμα ότι είμαστε δυνατές, χαιρόμαστε την κάθε στιγμή της ζωής μας, η ζωή δεν σταματά με τη διάγνωση του καρκίνου, μαθαίνουμε να φροντίζουμε τον εαυτό μας, να βάζουμε όρια, να χαρίζουμε χρόνο στα θέλω μας και όχι στα πρέπει», σημειώνει, επισημαίνοντας πως τη φετινή Ημέρα της Γυναίκας θέλει να την αφιερώσει σε όσες γυναίκες νοσούν εν μέσω πανδημίας.
«Το κομμάτι θηλυκό»
Τη θηλυκότητα, και το πώς ορίζεται και εκφράζεται αυτή, κάθε γυναίκα την αντιλαμβάνεται διαφορετικά, και τη βιώνει ακόμη και όταν κοινωνικά πρότυπα και στερεότυπα δεν της την αποδίδουν. Η 88χρονη Βασιλική Σπυριδάκη λέει στην «Κ» πως όταν μεγαλώσει μια γυναίκα, «η κοινωνία, το σύνολο» τη βλέπει σαν ένα ηλικιωμένο άτομο που φτάνει στο τέλος της ζωής του. Αλλά τα πράγματα δεν είναι έτσι. Η κ. Σπυριδάκη –για την οποία «η γυναίκα είναι πολύπλευρη, κρύβει πολλά μέσα της, τη θηλυκότητα, την πρόοδο, την αγάπη, αλλά πιο πολύ τη μάνα»– δηλώνει πως «το κομμάτι θηλυκό» για την ίδια μετράει ακόμη και θέλει να το δείχνει. «Εσύ το νιώθεις ότι είσαι γυναίκα, δεν θα σου φύγει αυτό, όπως δεν φεύγει και ο χαρακτήρας στον άνθρωπο, έτσι και αυτό δεν φεύγει στη γυναίκα», τονίζει.
Η 41χρονη Χριστίνα Μυτιλέκα αντιλήφθηκε στο νηπιαγωγείο πως «τα κοριτσάκια αγαπάνε αγοράκια» και πως αυτό δεν ίσχυε για εκείνη. Εβλεπε την κοινωνία να λειτουργεί διαφορετικά από αυτό που εκείνη ένιωθε, προσπαθούσε να το αποβάλει, τα βράδια πριν κοιμηθεί έκλαιγε, και αυτή η ενοχή επηρέασε και το πώς ένιωθε και για την αδιαμφισβήτητη γυναικεία της ταυτότητα, μια αμφισβήτηση στην οποία δυστυχώς και άλλοι άνθρωποι την οδήγησαν λόγω του tomboy παρουσιαστικού της ή των προσωπικών της επιλογών.
«Το ότι νιώθω λιγότερο γυναίκα λόγω των σεξουαλικών μου προτιμήσεων είναι αλήθεια από τότε που το κατάλαβα, αυτό είναι ένα τραύμα πολύ βαθύ», αναφέρει στην «Κ». Η ίδια λέει πως πριν κάνει come out ως λεσβία ακόμη και στον ίδιο της τον εαυτό, στο σχολείο βίωσε πάρα πολύ ρατσισμό και σκέφτεται πως οι λόγοι εξαιτίας των οποίων μπορεί να άργησε να παραδεχθεί τη σεξουαλική της ταυτότητα ήταν τόσο ο χαρακτήρας της –«η δειλία μου», λέει– όσο και ο τρόπος με τον οποίο την αντιμετώπιζαν.
Στη Β΄ Λυκείου, όταν η ίδια δεν είχε καν μετουσιώσει σε λέξεις το ότι την είλκυαν οι γυναίκες, η τότε –και τέως– κολλητή της φίλη τής είχε πει «μάθε πρώτα το φύλο σου και μετά μίλα» – «εμένα με τσάκισε αυτό», λέει η κ. Μυτιλέκα. Αργότερα, σε τραπέζια γάμων ή βαφτίσεις, εκείνη ένιωθε outsider. Η ίδια λέει πως μπορεί να είναι αγοροκόριτσο, «αλλά δεν παύω να είμαι γυναίκα, να έχω τις ανάγκες μιας γυναίκας, το μυαλό, την ψυχή». Τη θηλυκότητά της δηλώνει πως την αντιλαμβάνεται στον χαρακτήρα της και στη σεξουαλικότητά της. «Τη θηλυκότητά μου την ανακάλυψα ξανά στη σεξουαλική επαφή», σημειώνει.
Αργότερα, «ξεκλείδωσε» όταν βρήκε ανθρώπους στη ζωή της που την έβλεπαν για την αξία της ως άνθρωπο, κι ενώ λέει πως σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελε έναν κόσμο χωρίς άντρες, βιώνει το ότι είναι γυναίκα ως προνόμιο. «Θεωρώ ότι έχουμε πιο πολλή επαφή με το πνεύμα μας, έχουμε πιο πολλή υπομονή και επαφή με την καρδιά μας», αναφέρει.
Η γλώσσα
«Θεωρώ ότι δεν είναι προνόμιο να έχεις γεννηθεί άντρας ούτε κατάρα να έχεις γεννηθεί γυναίκα», λέει στην «Κ» η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, «μάλιστα το αντίθετο». «Θεωρώ ότι η γλώσσα είναι η εισαγωγή στον πολιτισμό», υπογραμμίζει, λέγοντας πως όταν ξέρεις τη γλώσσα ενός τόπου ξέρεις και τον πολιτισμό του. «Σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, η γλώσσα λέγεται μητρική, δηλαδή γυναικεία, οπότε η είσοδος στον πολιτισμό είναι μέσα από τη μάνα και μόνον η γυναίκα μπορεί να είναι μάνα», δηλώνει η κ. Γλύκατζη-Αρβελέρ. «Η συναίσθηση, η αγάπη για τον άλλον, η βοήθεια, η αλληλεγγύη – όλα αυτά είναι γένους θηλυκού».
«Μπορούμε να σταθούμε και να αντεπεξέλθουμε μόνες μας»
Τόσο η κ. Αρβελέρ όσο και η κ. Σπυριδάκη τονίζουν τη μητρική ιδιότητα μιας γυναίκας – «είναι το μεγαλύτερο σκίρτημα που ζει μια γυναίκα», λέει η κ. Σπυριδάκη, «η λέξη μάνα είναι πολύ γλυκιά και πολύ βαριά», και για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας η γυναικεία φύση και υπόσταση είναι απόλυτα συνδεδεμένη με τη μητρότητα.
Η 42χρονη Αννα Χατζημιχάλη, η οποία ζει και εργάζεται ως δημόσια υπάλληλος στη Σάμο, λέει στην «Κ» πως ήθελε να κάνει οικογένεια, όχι γιατί η κοινωνία «ορίζει ότι μια γυναίκα πρέπει να κάνει παιδιά», αλλά γιατί έτσι ένιωσε πως ολοκληρώθηκε σαν άνθρωπος – για την ίδια, γυναίκα σημαίνει «κάνω οικογένεια, προσφέρω». Αναφέρει πως το να καλύπτει κανείς τις δικές του ανάγκες μέσω της δημιουργίας μιας οικογένειας μπορεί να ακούγεται εγωιστικό –και τονίζει πως δεν έχουν όλες οι γυναίκες την ίδια ανάγκη–, αλλά η ίδια πιστεύει πως αν μία γυναίκα θελήσει και αποφασίσει να γίνει μητέρα, κάνει «την πιο δύσκολη και την πιο σημαντική δουλειά που μπορείς να έχεις σε αυτή την κοινωνία».
Οι γυναίκες θεωρεί πως δεν υστερούν σε τίποτα σε σύγκριση με τους άντρες, ενώ τη σημερινή εποχή, οι ευθύνες τους έχουν διευρυνθεί, οι γυναίκες τα κάνουν όλα. «Καθαρίζω, μαγειρεύω, πλένω, δουλεύω», συμπληρώνει η ίδια.
Παρ’ όλα αυτά, κάποιες γυναίκες είτε δεν μπορούν είτε δεν θέλουν να κάνουν παιδιά – όταν η γονιμοποίηση είναι τόσο συνδεδεμένη με τη γυναικεία φύση, τι αντίκτυπο έχει το να είναι άτεκνες, με σύντροφο ή χωρίς, στο πώς της αντιμετωπίζει η κοινωνία;
Η 52χρονη Σοφία Νανέλη λέει στην «Κ» πως, από όσο μπορεί να θυμηθεί τον εαυτό της όταν ήταν μικρή, σκεφτόταν να κάνει παιδιά. Πιστεύει όμως ότι αυτή η σκέψη ήταν προϊόν κοινωνικών στερεοτύπων, γιατί μες στην πορεία της ζωής της δεν υπήρξε εντέλει ποτέ στόχος της. «Δεν το ήθελα αρκετά», αναφέρει η κ. Νανέλη, «αν το ήθελα αρκετά, θα το έκανα». Παρόλο που αγαπάει τα παιδιά, προτιμά τον ρόλο της θείας, καθώς τη σκέψη τού να γίνει η ίδια μητέρα τη θεωρούσε περιοριστική ως προς την ανεξαρτησία και την ελευθερία της. «Μπορεί να φανεί εγωιστικό, μου έχουν πει κιόλας ότι είναι εγωιστικό», δηλώνει στην «Κ», αλλά η ίδια πιστεύει ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι γεννημένοι για να φέρουν στον κόσμο παιδιά και ότι αυτή είναι μια συνθήκη πιεστική για μια γυναίκα για την οποία η μητρότητα δεν αποτελεί έναν από τους σκοπούς της ζωής της.
Αν και η ίδια δεν σκέφτηκε ποτέ ότι αυτό μπορεί στα μάτια κάποιου άλλου να μειώνει τη γυναικεία της υπόσταση, πολλοί άνθρωποι την έχουν αντιμετωπίσει «περίεργα» γι’ αυτόν τον λόγο. «Σαν να είναι κάτι παράξενο που δεν έχεις κάνει παιδιά», αναφέρει.
Η κ. Νανέλη παντρεύτηκε όταν ήταν 25 χρόνων, χώρισε όταν ήταν 30, και έκτοτε δεν ξαναπαντρεύτηκε επειδή δεν έτυχε και επειδή δεν το ήθελε. Αλλά το ότι μία γυναίκα μπορεί να πορεύεται στη ζωή της μόνη, single, χωρίς σύζυγο ή σύντροφο, είναι κάτι δύσκολο για πολύ κόσμο να εκλάβει, όπως και το ότι αυτό δεν σημαίνει ότι ζει μοναχικά – «λες και δεν έχεις άγκυρες, ενώ εσύ έχεις τους δικούς σου ανθρώπους, τους φίλους σου».
Συνήθως της λένε «α, δεν ξαναπαντρεύτηκες, να σου βρούμε ένα παλικάρι», την κοιτούν με μια δόση λύπησης. Για την ίδια, ο ορισμός του τι είναι να είσαι γυναίκα δεν μπαίνει σε ένα κουτί, αλλά το πιο βασικό είναι να υποστηρίζεις τις αξίες σου, να έχεις φωνή και να είσαι περήφανη γι’ αυτό. «Να ζεις τη ζωή σου με όποιον τρόπο έχεις επιλέξει εσύ, πέρα από αυτά που σου υποδεικνύει η κοινωνία, ή από ό,τι περιμένουν οι άλλοι από εσένα», υπογραμμίζει στην «Κ».
Ηλικιακός ρατσισμός
Στις γυναίκες της μέσης ηλικίας, όπως και στις μεγαλύτερες, υπάρχει επίσης ηλικιακός ρατσισμός, λέει η ίδια – μία γυναίκα 50 ετών από πολλούς αντιμετωπίζεται σαν να τελείωσε ως γυναίκα. «Σαν να ακυρώνεσαι ως γυναίκα, ενώ εσύ δεν ακυρώνεις τον εαυτό σου, είναι μια ηλικία που ακόμη είσαι στο επάγγελμα, έχεις όνειρα, μπορεί να ξεκινάς κάτι καινούργιο».
Πριν από λίγο καιρό, έκανε λογαριασμό στο Tinder· πολλοί τη ρώτησαν «τι γυρεύει μια γυναίκα σαν εσένα εδώ;», σε ένα κοινωνικό δίκτυο που πολλοί άντρες κυρίως θεωρούν πως είναι εν γένει και μόνο σεξουαλικού σκοπού. Η ίδια λέει πως το πιο βασικό είναι να μην κρίνεται κανείς για τις επιλογές του, όποιες και αν είναι αυτές, ενώ τονίζει πως θεωρεί το γυναικείο φύλο «δύναμη».
«Μια γυναίκα μπορεί να σταθεί και να αντεπεξέλθει στη ζωή μόνη της, αυτό το έχω δει πάρα πολύ», αναφέρει, «το έχω δει, και το έχω ζήσει».
«Αισθανόμουν ότι πρέπει να είμαι πολύ σκληρή»
Στις τελευταίες δύο τάξεις του International Baccalaureate στη Θεσσαλονίκη, η Δήμητρα Πέφκου ήταν η μόνη γυναίκα στην τάξη της Φυσικής και στο υψηλότερου επιπέδου τμήμα των Μαθηματικών. Σπούδασε Φυσική στο MIT (Massachusetts Institute of Technology), όπου και κάνει το διδακτορικό της στη Θεωρητική Σωματιδιακή και Πυρηνική Φυσική. Η ίδια λέει πως όταν στο σχολείο ήταν το μόνο κορίτσι στην τάξη, δεν αμφισβήτησε ποτέ τον εαυτό της και το αν άξιζε να είναι εκεί λόγω των υψηλών της επιδόσεων. Παρ’ όλα αυτά, βίωσε το ότι έπρεπε ίσως να είναι «one of the boys» (μτφρ. μία από τα αγόρια) για να την αποδεχτούν, για να ταιριάξει, για να τη βλέπουν σαν ίση.
«Το έβλεπα λίγο σαν αρνητικό να είμαι πολύ θηλυκή, αισθανόμουν λίγο πιο προστατευμένη κιόλας, δεν θες να σε δουν τόσο πολύ σαν γυναίκα, δεν θες κανένας στη δουλειά σου να έχει πιο ρομαντική ιδέα για σένα, να σε βλέπουν σαν ένα κορίτσι, ένα κοριτσάκι», λέει στην «Κ» η 26χρονη κ. Πέφκου, η οποία παρόλο που είναι χαμηλών τόνων, δέχτηκε να μιλήσει δημοσίως σε περίπτωση που ένα κορίτσι διαβάσει πως μία γυναίκα, χάρη στην πολύ σκληρή δουλειά και την αγάπη γι’ αυτό που κάνει, κατάφερε να προχωρήσει σε έναν αμιγώς ανδροκρατούμενο χώρο.
Στο MIT δεν βίωσε καθόλου σεξισμό, αλλά όταν πήγε στο Πανεπιστήμιο του Cambridge στη Μεγάλη Βρετανία για ένα χρόνο, λέει πως πολλοί συμφοιτητές της δεν ντρέπονταν να πουν ότι οι γυναίκες δεν είναι τόσο καλές στα μαθηματικά και στη φυσική, το οποίο έκανε την ίδια να αισθάνεται ότι έπρεπε κάτι να αποδείξει. Ενας καθηγητής τής ακουμπούσε το μπούτι, ενώ σε ένα εξάμηνο στη Γερμανία ένας άλλος καθηγητής την κοιτούσε από πάνω μέχρι κάτω όταν φορούσε σορτσάκι – από ένα σημείο και μετά πήγαινε στο πανεπιστήμιο μόνο με τζιν, κι ας είχε αφόρητη ζέστη. Παλιότερα δεν ήθελε να σκέφτεται ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών – «ίσως λόγω των σπουδών μου και του κλάδου μου έπρεπε να παριστάνω συνέχεια πως είμαστε τελείως το ίδιο από κάθε άποψη, αισθανόμουν ότι άμα αποδεχτώ έστω και τη μικρή διαφορά θα ανοίξω ένα παράθυρο ώστε να πουν “αφού είσαι έτσι, δεν είσαι και αρκετά καλή σε αυτό”», λέει η ίδια.
Αργότερα, χωρίς ποτέ να δει τα πράγματα μέσω ασπρόμαυρων γενικεύσεων, άρχισε να παρατηρεί πως κάποια χαρακτηριστικά, όπως παραδείγματος χάριν η ενσυναίσθηση, τα είχαν περισσότερο γυναίκες. «Αισθανόμουν ότι πρέπει να είμαι πολύ σκληρή για να τα καταφέρω, δεν ήθελα ποτέ να κλάψω», αναφέρει, αλλά μετά κατάλαβε πως ένα ένστικτο δεν είναι αδυναμία, ότι είναι δύναμη «το να μπορείς να αισθάνεσαι, το να αγαπάς αυτό που κάνεις τόσο πολύ που θα σε κάνει να κλάψεις μερικές φορές». «Το να είσαι γυναίκα και να έχεις όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που ίσως καμιά φορά στερεοτυπικά θεωρούμε γυναικεία, δεν σε σταματάει από το να είσαι μια εξαιρετική επιστήμονας, μαθηματικός, εξαιρετική στη δουλειά σου, σε ό,τι θες να κάνεις», λέει η κ. Πέφκου.
Οταν η Χριστίνα Λιναρδάτου-Duran ξεκίνησε στα 22 της να ασχολείται με την πυγμαχία, αντιμετώπισε κάποια προβλήματα σχετικά με το ότι είναι γυναίκα και ότι άρα δεν θα μπορούσε να τα καταφέρει σε αυτόν τον κλάδο. Τώρα, 11 χρόνια μετά, έχει ήδη γίνει η πρώτη Ελληνίδα που κατέκτησε παγκόσμιο επαγγελματικό τίτλο στην πυγμαχία, ένα επίτευγμα για το οποίο λέει στην «Κ» πως νιώθει πάρα πολύ ωραία, ενώ θεωρεί πως έχει ακόμα πολλά να πετύχει. Κάποτε σκεφτόταν «γιατί να είμαι γυναίκα, παντού λένε «α, είσαι κορίτσι», αναφέρει η ίδια, αλλά τώρα δεν θα το άλλαζε. «Είναι και ωραίος και απαιτητικός ρόλος», δηλώνει, και αναφέρεται στις γυναίκες ως μοντέρνες Wonder Women γιατί δουλεύουν, μεγαλώνουν παιδιά, πετυχαίνουν στη ζωή τους.
«Δεν σημαίνει ότι επειδή είσαι γυναίκα δεν μπορείς να τα καταφέρεις σε οτιδήποτε ή να το κάνεις εξίσου καλά», δηλώνει, λέγοντας πως θέλει να βοηθήσει το άθλημα της πυγμαχίας να γίνει πιο ορατό στην Ελλάδα. Η ίδια πιστεύει πως το ότι μία γυναίκα ασχολείται με κάτι πολύ δυναμικό δεν αφαιρεί τίποτα από τη θηλυκότητά της. «Αλλο το ότι είμαστε γυναίκες», τονίζει, «τη θηλυκότητά μας δεν την αλλάζουμε».
Οι γυναίκες δεν δυσκολεύονται μόνο σε χώρους ανδροκρατούμενους όμως – η πρόκληση να τις πάρουν σοβαρά υπάρχει και όταν ασχολούνται με χώρους που από πολλούς δεν θεωρούνται καν αρκετά επαγγελματικοί, όπως αυτός του Instagram. Η Ελενα Γαλύφα, η οποία ασχολείται επαγγελματικά με το Instagram, λέει πως «οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι εύκολη δουλειά, ή μια τεμπέλικη λύση, ότι απλά φωτογραφίζεσαι και βγάζεις χρήματα ανεβάζοντας posts, ενώ η πραγματική εικόνα είναι πολύ μακριά από αυτό».
Η ίδια πιστεύει πως ο όρος Instagrammer δεν πρέπει να ταυτίζεται με μία γυναίκα που «απλά δεν έχει με τι άλλο να ασχοληθεί». «Τα social media έχουν μεγάλη δύναμη», λέει κ. Γαλύφα στην «Κ», «και πρέπει να χρησιμοποιούνται σωστά για να δημιουργούνται υγιή πρότυπα, υγιή προφίλ γυναικών για τις γυναίκες που έρχονται, μα κυρίως για να αποφύγουμε την εικονική πραγματικότητα που πολλές φορές μπορεί να γίνει καταστροφική». Οταν διερωτάται το τι σημαίνει να είσαι γυναίκα, αγχώνεται. «Νομίζω θα έπρεπε να θεωρείται από μόνο του επάγγελμα», αναφέρει.
Το τσιφτετέλι
Στην ερώτηση της «Κ» σχετικά με το τι για την ίδια είναι η γυναίκα, η 28χρονη ηθοποιός Λωξάντρα Λούκας, η οποία έχει σύνδρομο Down, απάντησε με έναν αυτοσχεδιασμό. Εβγαλε την μπλούζα της, κατέβασε τα μαλλιά της, και, υπό τον ρυθμό του τραγουδιού της Φωτεινής Δάρρα «Γιαβρί», χόρεψε ένα αργό τσιφτετέλι.