Την ανησυχία της για τη δημιουργία επιτροπής από τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, με αντικείμενο την επιτάχυνση των κατεδαφίσεων σε κτίρια μεγαλύτερα των 100 ετών, εκφράζει η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού. Οπως επισημαίνει, η απόφαση αυτή καθιστά πιο επιτακτική από ποτέ την εξεύρεση ενός τρόπου ουσιαστικής ενίσχυσης των ιδιοκτητών διατηρητέων για τη στερέωση και αποκατάσταση των κτιρίων.
Οπως προβλέπει πρόσφατη ρύθμιση (στον ν. 4787/21), τα δύο υπουργεία θα συνιστούν μια επιτροπή ανά αποκεντρωμένη διοίκηση, προκειμένου να εξετάζουν τις περιπτώσεις ετοιμόρροπων ή επικίνδυνων κτιρίων άνω των 100 ετών. Η διάταξη «αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε καθαίρεση με συνοπτικές διαδικασίες ερειπωμένα κτίρια παλαιότερα των 100 ετών που συγκροτούν την αρχιτεκτονική μας κληρονομιά», παρατηρεί σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Εταιρεία. Οπως επισημαίνει, «τα κτίρια στα οποία απευθύνεται η διάταξη ακόμη και αν δεν είναι κηρυγμένα διατηρητέα, θεωρούνται από το ΥΠΠΟΑ “προστατευόμενα” εφόσον είναι παλαιότερα των 100 ετών και βρίσκονται μέσα σε κηρυγμένο ιστορικό τόπο. Και σύμφωνα με τη σύμβαση για την προστασία της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (Σύμβαση της Γρανάδας) που επικυρώθηκε ομόφωνα από την ελληνική Βουλή με τον νόμο 2039/1992, η πολιτεία είναι υποχρεωμένη να φροντίσει ώστε τα προστατευόμενα ακίνητα να μην αλλοιωθούν, ερειπωθούν ή κατεδαφιστούν και να ενθαρρύνει την ιδιωτική πρωτοβουλία για τη συντήρηση και αναστήλωση αυτής της κληρονομιάς».
Η οργάνωση τάσσεται υπέρ της προώθησης του προγράμματος «Διατηρώ», που κατά το πρότυπο του «Εξοικονομώ» θα επιδοτούσε ιδιοκτήτες διατηρητέων για να επισκευάσουν τα ακίνητά τους. «Η ψήφιση της ρύθμισης καθιστά περισσότερο από ποτέ επιτακτική την ανάγκη να προωθηθεί άμεσα το πρόγραμμα “Διατηρώ” που θα δώσει την ευκαιρία στους ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων να τα στερεώσουν και να τα αποκαταστήσουν. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά της χώρας αποτελεί σημαντική παράμετρο όχι μόνο ταυτότητας αλλά και οικονομικής ανάπτυξης, και η διατήρησή της –έναντι της κατεδάφισης– αποτελεί βασική επιλογή εξοικονόμησης ενέργειας και φυσικών πόρων», καταλήγει η ΕΛΛΕΤ. Να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα «Διατηρώ» είχε προταθεί για ένταξη στο Ταμείο Ανάκαμψης αλλά τελικά κατά τη διαδικασία αξιολόγησης έμεινε εκτός.