Γέφυρες ΑΕΙ με την αγορά εργασίας και την εξωστρέφεια

Γέφυρες ΑΕΙ με την αγορά εργασίας και την εξωστρέφεια

Τι προβλέπει ο κυβερνητικός σχεδιασμός

4' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Εκπόνηση διδακτορικών διπλωμάτων με στόχο όχι τα δημοσιοϋπαλληλικά επιδόματα αλλά σε τομείς σύγχρονους με βάση τις στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας. Φίλτρο στις σπουδές που οδηγούν στη μεγάλη… αγκαλιά της εκπαίδευσης με καθιέρωση πιστοποιητικού εκπαιδευτή. Ερευνητικά προγράμματα που μπορούν να αποτελέσουν το εισιτήριο για brain gain. Οι δράσεις που περιλαμβάνονται στο «Εθνικό Σχέδιο για την Ανάκαμψη και την Ανθεκτικότητα», όπως ονομάστηκε και θα χρηματοδοτηθεί με κονδύλια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης, προβλέπεται να θέσουν σε νέο πλαίσιο τις σπουδές στα πανεπιστήμια, με στόχους την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της αριστείας και τη σύνδεση των σπουδών με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Είναι άλλωστε ενδεικτικό πως έως τώρα η πλειονότητα των διδακτορικών γίνεται σε αντικείμενα των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, ενώ τα κάνουν δημόσιοι υπάλληλοι που επιθυμούν να αποκτήσουν τα οικονομικά και εργασιακά προνόμια τα οποία συνδέονται με την κατοχή διδακτορικού τίτλου.

Ειδικότερα, ο κυβερνητικός σχεδιασμός για την προώθηση της ποιότητας, της καινοτομίας και της εξωστρέφειας στα πανεπιστήμια, όπως τον εξειδικεύει σήμερα μιλώντας στην «Κ» ο γενικός γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας κ. Αποστόλης Δημητρόπουλος, συμπυκνώνεται στον στόχο της ενίσχυσης της έρευνας με την επιστροφή Ελλήνων επιστημόνων από το εξωτερικό και τη διασύνδεση της ερευνητικής δραστηριότητας με τις στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας. Το συνολικό κονδύλι που έχει προβλεφθεί είναι 471 εκατ. ευρώ. 
Ενδεικτικά, θα συγκροτηθούν ομάδες ερευνητικής αριστείας, Clusters of Research Excellence όπως είναι ο αγγλικός όρος. Σε αυτές θα χρηματοδοτηθούν πρότζεκτ, με αξιολογητές από το εξωτερικό, τα οποία θα εστιάζουν σε τομείς τεχνολογιών αιχμής. Θα συμμετάσχουν το Ελληνικό Ιδρυμα Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) και η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ). Στο ίδιο πλαίσιο θα απευθυνθεί προσκλητήριο σε ερευνητές για να πραγματοποιήσουν την έρευνά τους στην Ελλάδα. Η πρόσκληση αφορά επιστήμονες ανεξαρτήτως εθνικότητας, αλλά είναι σαφές ότι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας θεωρεί πως τα πιο ευήκοα ώτα είναι των Ελλήνων επιστημόνων, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης στη χώρα μετανάστευσαν στο εξωτερικό. Μάλιστα, θεωρείται ότι η τρέχουσα συγκυρία της πανδημίας που κλυδωνίζει οικονομικά τα ξένα πανεπιστήμια τα οποία έχουν επενδύσει στην προσέλκυση ξένων φοιτητών και επιστημόνων, θα αποτελέσει έναν ακόμη λόγο οι Ελληνες επιστήμονες του εξωτερικού να σκεφτούν την επιστροφή τους στην Ελλάδα. Σε αυτό θα συμβάλει και το νέο, λόγω Brexit, πλαίσιο παραμονής στη Βρετανία. Ενδεικτικό είναι ότι περί τα 13 βρετανικά ΑΕΙ απειλούνται με κλείσιμο.

Γέφυρες ΑΕΙ με την αγορά εργασίας και την εξωστρέφεια-1

Οι επισκέπτες καθηγητές θα αναπτύσσουν συγχρηματοδοτούμενα με τον ιδιωτικό τομέα ερευνητικά προγράμματα. Η διάρκεια των προγραμμάτων θα είναι τριετής και μεταξύ των πολλαπλών ωφελημάτων θα είναι ότι οι επισκέπτες καθηγητές θα συμβάλουν στις περαιτέρω δικτυώσεις των ελληνικών με ξένα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Oπως ορίζει ο σχεδιασμός, «στα αναμενόμενα αποτελέσματα περιλαμβάνονται η ενίσχυση της ερευνητικής δραστηριότητας, στο πλαίσιο των σύγχρονων αναγκών των επιχειρήσεων και της αγοράς εργασίας, η αναβάθμιση του επιστημονικού δυναμικού της χώρας και η βελτίωση της διεθνούς κατάταξης των ελληνικών ΑΕΙ». 

Παράλληλα, προβλέπεται οργάνωση συγχρηματοδοτούμενων διδακτορικών συνδεδεμένων με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η δράση είναι επιτακτική καθώς, σύμφωνα με τον κ. Δημητρόπουλο, τα τελευταία χρόνια –και ιδίως μετά τη σύνδεση των απολαβών και της εργασιακής εξέλιξης με την κατοχή μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων– έχει παρατηρηθεί αύξηση των διδακτορικών σπουδών από δημοσίους υπαλλήλους. Η Ελλάδα ακολουθεί την αντίστοιχη τάση με την υπόλοιπη Ε.Ε. όσον αφορά την αύξηση των κατόχων διδακτορικού τίτλου. Ο συνολικός αριθμός των διδακτόρων έχει τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2000 και σήμερα ανέρχεται σε 44.000 διδάκτορες. 

Ωστόσο, όπως παρατηρεί έκθεση του ΣΕΒ, ως προς την κατανομή των διδακτόρων στα επιστημονικά πεδία, διαφαίνεται μία σαφής επαγγελματική στόχευση στον ακαδημαϊκό χώρο ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, αφού η μεγαλύτερη μερίδα των κατόχων διδακτορικού τίτλου συγκεντρώνεται στα πεδία των ανθρωπιστικών επιστημών, καθώς και στις επιστήμες της υγείας και της εκπαίδευσης. Ως προς την απασχόληση, ο δημόσιος και ευρύτερος δημόσιος τομέας παραμένει διαχρονικά ο κύριος εργοδότης των κατόχων διδακτορικού. Από την άλλη, ενώ οι Eλληνες επιστήμονες έχουν ισχυρή παρουσία στα ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά προγράμματα (με την Ελλάδα στην 6η θέση της κατάταξης), στην παραγωγή καινοτομίας η Ελλάδα κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις διεθνών δεικτών.

Με πρόθεση επίσης οι σπουδές να αποσυνδεθούν από το όνειρο της θέσης στο Δημόσιο σχεδιάζονται αλλαγές στην εκπαίδευση των εκπαιδευτικών. Ειδικότερα, σήμερα περίπου 300 από τα 430 τμήματα ΑΕΙ έχουν ως μία από τις επαγγελματικές προοπτικές (με επαγγελματικά δικαιώματα) τον διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση. Ωστόσο, λόγω και του δημογραφικού οι πιθανότητες διορισμού στην εκπαίδευση περιορίζονται. Παράλληλα, κρίνεται ότι πρέπει να αναβαθμιστεί η εκπαίδευση των υποψήφιων εκπαιδευτικών στα παιδαγωγικά θέματα. Για τον λόγο αυτό θα καθιερωθεί το πιστοποιητικό εκπαιδευτή, ώστε οι απόφοιτοι ΑΕΙ να αποκτούν (όπου είναι αναγκαίο) εκτός από την επιστημονική γνώση του τομέα στον οποίο θα διδάξουν (π.χ. φυσική, μαθηματικά) και επιστημονική γνώση της ίδιας της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Αυτό δεν θα αποκτάται με μαθήματα εντός της σχολής τους αλλά με σπουδές σε δεύτερο κύκλο, μετά το πρώτο πτυχίο.

Κατάρτιση και ενίσχυση δεξιοτήτων

«Πρέπει να κάνουμε μία καινούργια αρχή στον τομέα της κατάρτισης και της ενίσχυσης των δεξιοτήτων» λέει, μιλώντας στην «Κ», ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Κωστής Χατζηδάκης. Στο πλαίσιο αυτό τα πανεπιστήμια θα έχουν κρίσιμο ρόλο. Συγκεκριμένα, κονδύλι περίπου ενός δισ. ευρώ θα διατεθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων, καθώς η Ελλάδα υστερεί σημαντικά στο πεδίο αυτό μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Το βάρος θα δοθεί στην ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, ενώ καίριο μέλημα είναι τα προγράμματα να έχουν σχέση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, σε αντίθεση με ό,τι είχε συμβεί έως τώρα. Επίσης, ο σχεδιασμός θα επικεντρωθεί και στην κατάρτιση και επανακατάρτιση εργαζομένων σε τομείς (π.χ. τουρισμός, λιανεμπόριο), που έχουν πληγεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ετσι, η ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου απηύθυνε πρόσκληση στα ΑΕΙ για να συμμετάσχουν στην οργάνωση προγραμμάτων κατάρτισης μέσω των Κέντρων Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) που διαθέτουν. Και αυτό διότι έως τώρα θεωρείται πως τα ΑΕΙ δεν έχουν αξιοποιηθεί επαρκώς, με βάση τη δυναμική τους. Για το θέμα θα συσταθεί επιτροπή μεταξύ ΟΑΕΔ και ΑΕΙ, ενώ ο σχεδιασμός θα αποτυπωθεί σε νομοσχέδιο εντός των επομένων μηνών.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή