Aύξηση της χρήσης του ηλεκτρονικού τσιγάρου από τους 16χρονους την τελευταία πενταετία καταγράφεται στη χώρα μας. Ενώ η χρήση του συμβατικού τσιγάρου σε αυτή την ηλικία είναι σχετικά χαμηλή, με το 8,1% να δηλώνει ότι καπνίζει καθημερινά, η διείσδυση του ηλεκτρονικού τσιγάρου αυξάνεται: το 2019 χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου δήλωσε το 11% των 16χρονων, έναντι 6,8% το 2015.
Την ίδια στιγμή, επιρρεπείς στον τζόγο είναι οι Ελληνες έφηβοι, αφού σχεδόν δύο στους πέντε δηλώνουν ότι στοιχημάτισαν χρήματα τουλάχιστον μία φορά τον τελευταίο χρόνο, και το 14% 2-4 φορές τον μήνα.
Αυτά είναι ορισμένα από τα αποτελέσματα της πιο πρόσφατης έρευνας στον σχολικό πληθυσμό για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών και άλλες εξαρτητικές συμπεριφορές. Η έρευνα διενεργήθηκε σε πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 17.733 μαθητών ηλικίας 16 έως 18 ετών στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής έρευνας ESPAD.
Επίσης, ένας στους 8 (13,3%) αναφέρει χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου κατά την περίοδο της έρευνας και ένας στους 10 (9,6%) χρήση θερμαινόμενου τσιγάρου. Το κάπνισμα φαίνεται να μειώνεται σταθερά μεταξύ των 16χρονων την τελευταία 20ετία αλλά να παραμένει σταθερό μέσα στην τελευταία 8ετία στους εφήβους 17-18 ετών.
Εντούτοις, μέσα στην τελευταία 4ετία πριν από τη διεξαγωγή της έρευνας, διαπιστώνεται αύξηση της χρήσης ηλεκτρονικού τσιγάρου στους 16χρονους (από 6,8% σε 11,0% για χρήση τις τελευταίες 30 ημέρες πριν από την έρευνα).
Επτά στους 10 (70,2%) μαθητές 16 έως 18 ετών, έχουν καταναλώσει αλκοόλ τις 30 τελευταίες ημέρες πριν από τη διεξαγωγή της έρευνας. Διαχρονικά παρατηρείται καθοδική πορεία της κατανάλωσης αλκοόλ που συνεχίζεται και το 2019 και είναι ενδεικτικό ότι μεταξύ των 16χρονων μαθητών, το 62% ανέφερε το 2019 κατανάλωση αλκοόλ τις τελευταίες 30 ημέρες έναντι 66,2% το 2015 και 71,7% στο 2011.
Στοιχηματισμός
Σχεδόν δύο στους 5 μαθητές (37,8%) 16-18 ετών, κυρίως αγόρια, αναφέρουν ότι κατά τους τελευταίους 12 μήνες από τη διεξαγωγή της έρευνας έπαιξαν/στοιχημάτισαν χρήματα σε παιχνίδι, τουλάχιστον μία φορά. Ενας στους 7 μαθητές (14,1%) αναφέρει ότι στοιχημάτισε χρήματα 2-4 φορές τον μήνα, ενώ ένας στους 20 (5,0%) ότι στοιχημάτισε 2-3 φορές την εβδομάδα ή περισσότερο.
Εκτιμάται ότι μεταξύ των μαθητών που στοιχηματίζουν, περισσότερο από ένας στους 5 (22,8%) βρίσκεται σε κίνδυνο για παθολογική ενασχόληση με τον στοιχηματισμό, ενώ ένας στους 16 (6,3%) έχει ήδη παθολογική ενασχόληση. Ενας στους 4 εφήβους αναφέρει ότι στοιχηματίζει σε πρακτορεία και ένας στους 18 μέσω Διαδικτύου.
«Από τα ευρήματα της πιο πρόσφατης έρευνας ESPAD και τις συγκρίσεις τους με αυτά των προηγούμενων ερευνών τεκμηριώνεται ότι οι πολιτικές πρόληψης που αναπτύσσονται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας αποδίδουν, αφού οι καμπύλες του καπνίσματος και της χρήσης αλκοόλ εμφανίζουν καθοδική πορεία, ενώ η χρήση παράνομων ουσιών φαίνεται να σταθεροποιείται ή και να εμφανίζει τάσεις περιορισμού», σχολιάζει η ομότιμη καθηγήτρια του ΕΚΠΑ και υπεύθυνη του ελληνικού σκέλους της έρευνας στο ΕΠΙΨΥ, Αννα Κοκκέβη.
Οπως τονίζει, «τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη συνέχισης και ενίσχυσης των παρεμβάσεων πρόληψης, αναδεικνύοντας και τα σημεία εκείνα στα οποία θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο, όπως στις νέες εξαρτήσεις (ηλεκτρονικό τσιγάρο, ηλεκτρονικός τζόγος) καθώς και στις ομάδες υψηλού κινδύνου».