Μεγάλη Δευτέρα, νωρίς το απόγευμα. Ο μετανάστης που μόλις έχω καθίσει δίπλα του στην αναμονή μετά τον εμβολιασμό κάνει την παρατήρηση ότι δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου γυναίκες στο εμβολιαστικό κέντρο Αθηνών στην οδό Ακαδημίας 59 όπου βρίσκομαι για να κάνω τη β΄ δόση του εμβολίου της AstraZeneca. «Δεν είναι ωραίο αυτό», λέει μέσα από τη μάσκα του.
Δύο μέρες αργότερα, πρωί της Μεγάλης Τετάρτης, δεκάδες νέες γυναίκες (και άνδρες) περιμένουν υπομονετικά για να μπουν στο κτίριο του ασφαλιστικού ταμείου, όπου στεγάζεται το κέντρο. Επειτα από λίγο οι πρώτες βγαίνουν εμβολιασμένες με την α΄ δόση AstraZeneca. «Θέλω όπως με εμπιστεύονται στη δουλειά μου να εμπιστεύομαι κι εγώ τους ειδικούς», λέει η Μαρία Ρ., 39 ετών που δουλεύει στο digital marketing. «To πολύ πολύ να γίνω τομάτα», λέει με εμφανή σαρκασμό μόλις βγαίνει από το εμβολιαστικό κέντρο η Ελένη Ν., 31 ετών που έχει έρθει για τον εμβολιασμό με τον πατέρα της. Και τη Μεγάλη Τετάρτη, πάντως, οι άνδρες αποτελούν την πλειονότητα, καθώς οι γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία, στην περίπτωση που έχουν συμβουλευθεί τον γυναικολόγο τους περιμένουν το άνοιγμα της πλατφόρμας των εμβολίων mRNA. Την ίδια συμβουλή έδωσε τη Mεγάλη Δευτέρα και η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου.
Τι γίνεται με τα εμβόλια που έχουν ιικό φορέα; «Κατά 99,9% και τα εμβόλια αυτά είναι απόλυτα ασφαλή για την κύηση. Σε αυτό το οποίο μειονεκτούν επί του παρόντος –και ελπίζουμε ότι θα είναι ένα πολύ μικρό διάστημα– είναι ότι δεν υπάρχουν δεδομένα, όπως αυτά για τα mRNA, που να στηρίζουν την απόλυτα ασφαλή χορήγηση των εμβολίων κατά την κύηση. Το ότι είναι περίπου σίγουρο ότι θα κριθούν ασφαλή στηρίζεται και από το γεγονός ότι αν μια γυναίκα εμβολιαστεί κατά την κύηση, μη γνωρίζοντας ότι είναι έγκυος, με εμβόλιο είτε της AstraZeneca είτε της Johnson & Johnson, αυτό δεν συνεπάγεται και διακοπή της κύησης. Επομένως, είναι μια στάση αναμονής για λίγο, μέχρι να μπορέσουμε να έχουμε στοιχεία και για αυτά τα εμβόλια».
Πηγές της επιτροπής διευκρίνιζαν ότι οι παρατηρήσεις της κ. Θεοδωρίδου αφορούσαν τις εγκύους, για τις οποίες οι αμερικανικές αρχές δεν έχουν δώσει στοιχεία όπως για τα εμβόλια mRNA και όχι γενικά τις γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία.
«Ορισμένες γυναίκες επικαλούνται τους γυναικολόγους τους που τους έχουν μιλήσει για την έλλειψη στοιχείων και τους λένε ότι θα ήταν καλύτερο να περιμένουν μέχρι αυτά να συγκεντρωθούν σε επίπεδο Ε.Ε.», λέει στην «Κ» στέλεχος του εμβολιαστικού κέντρου που επιθυμεί –επειδή δεν έχει εξουσιοδοτηθεί να μιλήσει– να παραμείνει ανώνυμο. Οι γυναικολόγοι τους λένε «πάρτε την απόφαση με δική σας ευθύνη». Τα ραντεβού με το επίμαχο εμβόλιο ήταν 82.000 τη Μεγάλη Δευτέρα, ανέβηκαν στις 110.000 το πρωί της Μ. Τρίτης και πλησίασαν τις 200.000 το επόμενο πρωί, με 103.000 πολίτες να αφορούν τις ηλικίες 30-39 ετών. «Οι νέοι άνθρωποι αποδείχθηκαν πολύ λιγότερο σκεπτικιστές από τους πιο ώριμους επειδή θέλουν να πάρουν πιο γρήγορα τη ζωή στα χέρια τους», είπε στην «Κ» μια πηγή της εθνικής εμβολιαστικής επιτροπής. Η παρατήρηση έγινε πραγματικότητα μπροστά στα μάτια μας στο πεζοδρόμιο της οδού Ακαδημίας. «Δυστυχώς πρέπει να το κάνω», μας είπε ο 56χρονος Σπύρος Σ. «Γιατί λέτε δυστυχώς;», ρωτήσαμε. «Διότι δεν είναι το καλύτερο», μας απάντησε. Οταν βγήκε από το εμβολιαστικό κέντρο φαινόταν σαφώς πιο αισιόδοξος και δεν ήταν ο μόνος.
Ο 39χρονος Μενέλαος Σ. είχε υπολογίσει ότι θα έμενε τρία τέταρτα της ώρας στο εμβολιαστικό κέντρο. Βγήκε στο τέταρτο και αναζητούσε τη γυναίκα του με το μικρό παιδί τους. Τον ρωτήσαμε αν χρειάστηκε να σταθμίσει κάτι. «Είμαστε δύο άνθρωποι σε home office (σ.σ. τηλεργασία) με μικρό παιδί. Τι να σταθμίσω;».
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές οι υπεύθυνοι της εμβολιαστικής καμπάνιας υπολόγιζαν ότι στην καλύτερη περίπτωση αυτή η κατηγορία του πληθυσμού θα ανταποκρινόταν –εξαιτίας της δημόσιας συζήτησης για το εμβόλιο της ΑΖ– σε ποσοστό 60% στην έκκληση να εμβολιασθούν. Μάλιστα, άλλες κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι η εκτίμηση αυτή ήταν «υπεραισιόδοξη» και κατέβαζαν το ποσοστό στο 50%. Ο συνολικός πληθυσμός σε αυτή την ηλικία είναι 1,1 εκατομμύριο. Κάποιοι από αυτούς έχουν ήδη εμβολιαστεί ή έχουν πάρει ραντεβού ως ένστολοι, ευπαθείς και φυσικά εκπαιδευτικοί.