Οι ιστορικοί της αρχαιότητας αρέσκονταν να γράφουν για τους διαρκείς πολέμους και τις διάσημες μάχες, οι οποίες χιλάδες χρόνια μετά εξακολουθούν να τροφοδοτούν τη φαντασία, μέσα από ταινίες και βιβλία που εμπνεύστηκαν από τον Όμηρο και τον Ηρόδοτο. Ωστόσο, ιστορίες από την Ιλιάδα και την Οδύσσεια δεν έχουν «εισφέρει» πολλές φυσικές ενδείξεις ότι τα γεγονότα που περιγράφουν πραγματικά συνέβησαν.
Όλα αυτά μέχρι την έναρξη ανασκαφών από μία μικρή ομάδα Ιταλών αρχαιολόγων, έξω από τα τείχη της αρχαίας πόλης Ιμέρα στις ακτές της βόρειας Σικελίας. Στην περιοχή, που αποτελούσε ελληνική αποικία βρέθηκαν αρκετοί μαζικοί τάφοι που χρονολογούνται στις αρχές του 5ου αιώνα π.Χ. Όλα τα άτομα στους τάφους ήταν άνδρες, πολλοί είχαν κάποιο βίαιο τραύμα ή και όπλα καρφωμένα στα οστά τους.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτοί οι άντρες θα μπορούσαν να ήταν στρατιώτες που πολέμησαν το 480 π.Χ. και 409 π.Χ. στη μάχη της Ιμέρας, που γράφτηκε από τους αρχαίους Έλληνες ιστορικούς. Μάλιστα μια διεπιστημονική ομάδα ανθρωπολόγων, αρχαιολόγων και γεωλόγων ανέλυσαν τα δόντια αυτών των ανθρώπων που έζησαν πριν από 2.400 χρόνια για να καταλάβουν ποιοι ήταν και από πού προέρχονταν. Φαίνεται ότι οι πρώτοι ιστορικοί δεν διέδωσαν ολόκληρη την ιστορία και τα ευρήματά μπορεί να ξαναγράψουν τμήματά της.
Ο Ηρόδοτος και ένας άλλος ιστορικός, ο Διόδωρος Σικελιώτης, έγραψαν και οι δύο για τις μάχες της Ιμέρας. Περιγράφουν την πρώτη μάχη το 480 π.Χ. ως νίκη μιας συμμαχίας Ελλήνων από όλη τη Σικελία επί μιας Καρχηδονικής δύναμης από την περιοχή που βρίσκεται σήμερα η Τυνησία. Τρεις γενιές αργότερα, η δεύτερη μάχη το 409 π.Χ. ήταν πιο χαοτική. Τότε οι ντόπιοι έμειναν χωρίς έξωθεν ελληνική βοήθεια και η Ιμέρα έπεσε στα χέρια των Καρχηδονίων.
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι εν μέρει η ιστορική αφήγηση είναι σωστή, καθώς υπήρξαν όντως δύο μάχες στην Ιμέρα, περίπου τα δύο τρίτα των δυνάμεων της Ιμέρας στην πρώτη μάχη δεν ήταν ντόπιοι (ενώ στη δεύτερη μάχη μόνο το ένα τέταρτο δεν ήταν ντόπιοι) και Έλληνες στρατιώτες από άλλα μέρη εκτός Ιμέρας πολέμησαν στο πλευρό των ντόπιων Ελλήνων. Από την άλλη πλευρά, όμως, η ανάλυση δείχνει ότι πολλοί από τους μη ντόπιους στρατιώτες στην πραγματικότητα δεν ήταν Έλληνες, αλλά από άλλα μέρη της Μεσογείου, πιθανώς μισθοφόροι για λογαριασμό των Ελλήνων.
«Πιθανώς οι αρχαίες κοινότητες και σίγουρα οι αρχαίοι στρατοί εμφάνιζαν μεγαλύτερη διαφοροποίηση από ό,τι αρχικά νομίζαμε», ανέφεραν οι επιστήμονες.
«Οι ισοτοπικές μελέτες δείχνουν ότι πιθανώς επρόκειτο για ανθρώπους που μισθώνονταν από την ακτή της Καταλανίας, από όλη την Ιβηρική Χερσόνησο, από την ηπειρωτική Ελλάδα ή ακόμη και από τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Έτσι, μπορεί να ήταν είτε Έλληνες είτε αυτόχθονες που οι κλασσικές πηγές θεωρούσαν βαρβάρους. Προφανώς αυτοί οι “βάρβαροι” ήταν πολύ πιο ενσωματωμένοι στις καθημερινές ζωές των “κανονικών” Ελλήνων από ό,τι θεωρείτο έως τώρα», δήλωσε στο New Scientist ο δρ Μάριο Νόβακ του Ινστιτούτου Ανθρωπολογικών Ερευνών της Κροατίας.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι ελληνικές ιστορικές πηγές υποτίμησαν την εμπλοκή των ξένων μισθοφόρων, προκειμένου να προάγουν μία πιο ελληνοκεντρική αφήγηση και να ευθυγραμμίσουν τη νίκη στην πρώτη μάχη της Ιμέρας με άλλες ελληνικές επιτυχίες κατά των Περσών στην ηπειρωτική Ελλάδα περίπου την ίδια εποχή. Επίσης, η αρχαιοελληνική κοινωνία πιθανώς δεν ενθουσιαζόταν γενικότερα στην ιδέα των ξένων μισθοφόρων, οπότε το θέμα έτεινε να αποσιωπάται.
Πηγή: theconversation