Ενα «μπουκέτο» έργων μελέτης με στόχο την περιβαλλοντική προστασία και αποκατάσταση του Θερμαϊκού κόλπου, του θαλάσσιου οικοσυστήματος και της θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας υλοποιεί αυτή την περίοδο ο Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου, επιχειρώντας να συντονίσει και την παρέμβαση πολλών διαφορετικών φορέων και οργανισμών.
Η σημερινή περιβαλλοντική κατάσταση του Θερμαϊκού κόλπου, αν και βελτιωμένη συγκριτικά με το παρελθόν, εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα, όπως αναφέρει η πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης, Αθηνά Παναγιώτου: ρύπανση υδάτων, απόρριψη αποβλήτων, μη ορθολογική διαχείριση φερτών υλικών των ποταμών που εκβάλλουν στον Θερμαϊκό, μη αειφορική χρήση υδατικών και αλιευτικών πόρων, μη ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, αυξημένη οικιστική – τουριστική πίεση, έντονη οικονομική και βιομηχανική δραστηριότητα, εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών, υποβάθμιση δυτικού μετώπου, μη αξιοποίηση παράκτιου μετώπου. Ο Φορέας Διαχείρισης αναπτύσσει πέντε έργα ύψους 420.000 ευρώ μέσω του ΕΣΠΑ. Στο πρώτο έργο θα πραγματοποιηθεί ιχνηλάτηση των πηγών της ρύπανσης που εισέρχεται στον Θερμαϊκό μέσω των ποταμών και των χειμάρρων. Πρόκειται κυρίως για φορτία νιτρικών και φωσφορικών ουσιών προερχόμενα από τα λιπάσματα, αλλά και για λύματα από βιομηχανικές μονάδες ή οργανικά απόβλητα από μονάδες επεξεργασίας αστικών λυμάτων.
Επίσης, θα γίνει διερεύνηση πιθανών εσωτερικών πηγών συμβολής στον ευτροφισμό, όπως είναι οι μυδοκαλλιέργειες που υπάρχουν σε μεγάλη έκταση στον δυτικό Θερμαϊκό.
«Η πλεονάζουσα αυτή “τροφή” προκαλεί τοv ευτροφισμό των νερών, που ευνοεί το φαινόμενο της άνθισης του τοξικού φυτοπλαγκτού. Αυτό το φαινόμενο, μαζί με τις ερυθρές παλίρροιες (σ.σ. μεγάλη συγκέντρωση μικροοργανισμών με καφέ – κόκκινο χρώμα), “ταλαιπωρούν” συχνά τον Θερμαϊκό κόλπο, δημιουργώντας δυσοσμία και μια αποκρουστική εικόνα, ενώ ταυτόχρονα επηρεάζουν αρνητικά τη βιοποικιλότητα του κόλπου και τα ενδιαιτήματά του. Επίσης, διαταράσσεται η λειτουργία του τροφικού πλέγματος και εμφανίζονται σε αφθονία ζελατινώδεις οργανισμοί», σημειώνεται στην ανακοίνωση του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θερμαϊκού Κόλπου.
Υποθαλάσσια λιβάδια
Δύο έργα αποσκοπούν στην προστασία των πολύτιμων υποθαλάσσιων λιβαδιών φανερόγαμων (όπως τα λιβάδια ποσειδωνίας). Στο ένα από αυτά, επιστημονική ομάδα του ΑΠΘ επιχειρεί να δημιουργήσει ένα μοντέλο έγκαιρης προειδοποίησης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των ανθίσεων φυτοπλαγκτού, ενώ το δεύτερο έργο επιχειρεί τη χαρτογράφηση των υποθαλάσσιων λιβαδιών στην παράκτια ζώνη του εσωτερικού Θερμαϊκού κόλπου, έτσι ώστε να υπάρξει μια ακριβής αποτύπωση των ορίων τους.
Απειλούμενο είδος
Δύο ακόμη έργα αφορούν το είδος πίνα (Pinna nobilis), ένα απειλούμενο ενδημικό είδος της Μεσογείου, οι πληθυσμοί του οποίου έχουν αποδεκατιστεί τα τελευταία χρόνια εξαιτίας ενός παρασίτου. Θα γίνει παρακολούθηση των πληθυσμών, χαρτογράφηση των ενδιαιτημάτων του και εφαρμογή διαχειριστικών μέτρων για τη διατήρηση και προστασία των πληθυσμών του. «Στόχος είναι να γίνει ξανά ο Θερμαϊκός μια καθαρή θάλασσα, να αποδοθεί στους κατοίκους της πόλης για αναψυχή και, γιατί όχι, για κολύμβηση», τονίζει η κ. Παναγιώτου.