Επρεπε να φύγει αμέσως, χωρίς να κοιτάξει πίσω. Το βράδυ της περασμένης Τετάρτης ο Βασίλης Γερούτης άρπαξε τα φάρμακά του και εγκατέλειψε το σπίτι του στον οικισμό Μαυρολίμνη με τα ρούχα που φορούσε. «Δεν προλάβαινα, το βουνό είχε κοκκινίσει. Η φωτιά έτρεχε πολύ γρήγορα», λέει. Το πρωί της Παρασκευής επέστρεψε στο οικόπεδο στην οδό Ελπίδος, αλλά δεν βρήκε τοίχους, ούτε σκεπή, δεν έχει μείνει ούτε ένα δοκάρι όρθιο. Το κτίσμα κάηκε συθέμελα, εξαϋλώθηκε στο πέρασμα της φωτιάς.
«Ηταν ένα σπίτι καλό, λειτουργικό. Δεν έμεινε τίποτα. Εκεί ήταν η κουζίνα, οι κρεβατοκάμαρες, οι ντουλάπες με τα ρούχα», λέει. Το κουφάρι ενός ψυγείου, μια γάστρα και θρυμματισμένα κεραμίδια διακρίνονται μέσα στις στάχτες. Μόλις λίγες ημέρες πριν από την καταστροφή ο κ. Γερούτης λέει ότι είχε ολοκληρώσει τη μετακόμιση. Στην αυλή είχε και ένα φουσκωτό σκάφος με το οποίο σκόπευε να βγαίνει για ψάρεμα – και εκείνο κάηκε. Χρειάστηκε να περάσει το προηγούμενο βράδυ φιλοξενούμενος σε άλλο σπίτι. «Ηρθαμε τώρα για να πάρουμε οτιδήποτε γλίτωσε», λέει και φορτώνει στην καρότσα ενός αγροτικού κάποιους τενεκέδες με λάδι, έναν άθικτο πυροσβεστήρα και σύνεργα ψαρέματος. Μια διπλανή κατοικία υπέστη σοβαρές ζημιές, άλλες όμως μοιάζουν άθικτες.
Μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο μακριά, στον οικισμό Βαμβακιές, δύο ηλικιωμένοι μόλις έχουν φτάσει για να μετρήσουν ζημιές. Το τοπίο γύρω τους μοιάζει λες και η φωτιά, καθοδηγούμενη από τις ριπές του ανέμου την προηγούμενη ημέρα, επέλεγε τους στόχους της. «Θέμα τύχης ήταν, τι θα κάψει και τι όχι», λένε. Το σπίτι τους και οι λεμονιές στην αυλή τους τελικά δεν έχουν πειραχτεί. Οι φλόγες όμως έκαψαν το σπίτι του γείτονά τους απέναντι.
Χθες η φωτιά συνέχιζε το έργο της με διάσπαρτες εστίες σε περιοχές της Κορινθίας και της Δυτικής Αττικής. Εκτιμάται ότι πάνω από 40.000 στρέμματα δασικής έκτασης έχουν καταστραφεί. Εναέρια μέσα, συνολικά 12 αεροσκάφη και δύο ελικόπτερα, καθώς και επίγειες δυνάμεις επιχειρούσαν για τρίτη ημέρα την κατάσβεση, ενώ νέες αναζωπυρώσεις οδήγησαν χθες σε νέες προληπτικές εκκενώσεις οικισμών.
Μόνιμοι κάτοικοι, ιδιοκτήτες εξοχικών και αμπελουργοί προσπαθούσαν να προσεγγίσουν με οχήματα και μηχανές τις περιοχές που είχαν ήδη καεί και δεν ήταν αποκλεισμένες για να εκτιμήσουν το μέγεθος της καταστροφής. Από το Χάνι Δερβένι έως και τη θάλασσα σε αρκετά σημεία η εικόνα είναι αποκαρδιωτική. «Ηταν καταπράσινα, ένα κομμάτι παρθένο και κάηκε», λέει ο Δημήτρης Δεσύλλας, μόνιμος κάτοικος Σχίνου και πρόεδρος του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου. Μόλις δέκα ημέρες νωρίτερα είχε ενημερώσει τους συντοπίτες του ότι το εθελοντικό πυροσβεστικό τους όχημα είχε συντηρηθεί και ήταν ετοιμοπόλεμο για τη φετινή αντιπυρική περίοδο. Δεν περίμενε όμως ότι θα χρειαζόταν να κινητοποιηθεί τόσο γρήγορα. «Είναι πολύ νωρίς για μια τόσο μεγάλη φωτιά», λέει.
«Ηταν μια δύσκολη φωτιά», ανέφερε σε έκτακτη ενημέρωση ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς. «Την πρώτη μέρα, σε 4,5 ώρες η φωτιά περπάτησε 10,3 χιλιόμετρα. Και όλα αυτά μέσα σε οικισμούς, κάτω από δύσκολες συνθήκες».
Ο κ. Δεσύλλας λέει ότι ο ίδιος δεν έλαβε στον Σχίνο προειδοποιητικό μήνυμα μέσω του «112» το πρώτο βράδυ της φωτιάς. «Την επόμενη ημέρα κάτοικος στον οικισμό Πευκενέα μου είπε ότι εκείνη ενημερώθηκε μέσω του «112» για εκκένωση», λέει. Ο κ. Χαρδαλιάς ανέφερε ότι κατά την πρώτη νύχτα δεν χρειάστηκε να ενεργοποιηθεί ο αριθμός έκτακτης ανάγκης. «Στις περιπτώσεις που είδαμε ότι η αλλαγή των ανέμων ή η ισχυροποίησή τους ή κάποια ζητήματα υπερτοπικά μπορούσαν ενδεχομένως να δημιουργήσουν πρόβλημα στην ανθρώπινη ζωή, βεβαίως και το ενεργοποιήσαμε», δήλωσε.
Στην αρχική εστία
Την περασμένη Τετάρτη ο Γιώργος Λάμπρου ήταν ο πρώτος εθελοντής που προσέγγισε μαζί με τον πατέρα του, τον θείο του και άλλα δύο άτομα με το όχημα του τοπικού συλλόγου στην αρχική εστία της φωτιάς στην περιοχή Μπάφανι. Εφτασε για να τους συνδράμει και ένα πυροσβεστικό όχημα που στάθμευε στην Περαχώρα, προτού έρθουν περισσότερες ενισχύσεις. Σύμφωνα με την περιγραφή του, η φωτιά είχε ξεκινήσει στα τελευταία σπίτια προς το βουνό, σε έναν ελαιώνα με ξερά χόρτα. Μετά ο ισχυρός άνεμος τη μετέφερε στο δάσος. «Την είδε ένας πολίτης από την παραλία, ειδοποίησε και εντός δέκα λεπτών ήμασταν εκεί», λέει. «Δεν είχα νιώσει άλλοτε τόσο μεγάλη πυρκαγιά στην περιοχή μας. Πολύ δυνατός άνεμος, πυκνή βλάστηση, πολύ στενά δρομάκια, οι φλόγες έφταναν πάνω από τα 20 με 25 μέτρα», λέει. Οταν μιλάει στην «Κ» εξακολουθεί να βρίσκεται σε επιφυλακή, έχοντας συμπληρώσει μόλις δύο με τρεις ώρες ύπνου την προηγούμενη νύχτα.
Από νωρίς έσπευσε στην αρχική εστία και ο κ. Δεσύλλας. «Είδα πόσο γρήγορα απλώθηκε. Παρατάγαμε σωλήνες για να γλιτώσουμε εμείς. Δεν προλαβαίνεις αν μεγαλώσει η φωτιά με τόσο αέρα», λέει. «Οι φλόγες πήδαγαν από το ένα δένδρο στο άλλο, ήταν τεράστιες. Η φωτιά έφυγε από αυτό το σημείο και με τον άνεμο που είχε έφτασε μέχρι τη θάλασσα, στις Βαμβακιές και στη Μαυρολίμνη». Σύμφωνα με την πρώτη εικόνα που έχει, προτού ολοκληρωθεί κάποια επίσημη καταγραφή, λέει ότι κάηκαν τουλάχιστον δέκα σπίτια σε αυτούς τους δύο οικισμούς. Χθες προσπαθούσε και εκείνος να σβήσει μικροεστίες σε διάφορα σημεία. «Θα πρέπει να βρούμε τρόπους να αποκατασταθεί αυτός ο τόπος», λέει.