Ως έναν σημαντικό τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για σοβαρότερη νόσο και νοσηλεία από την COVID-19 χαρακτηρίζουν το κάπνισμα οι ειδικοί επιστήμονες. Οπως τονίζουν, ο καπνιστής έχει στην επιφάνεια των κυττάρων σε μεγαλύτερη ποσότητα το ένζυμο που αποτελεί την πύλη εισόδου του ιού, ενώ και οι κοινωνικές συνήθειες των καπνιστών, που βγάζουν τη μάσκα για να κάνουν χρήση των προϊόντων καπνού, αγγίζουν με μεγαλύτερη συχνότητα το πρόσωπό τους και συχνά κάνουν κοινή χρήση αντικειμένων όπως ο αναπτήρας, ευοδώνουν τη μετάδοση του ιού. Αν και στην πρώτη φάση της πανδημίας είχε παρατηρηθεί το παράδοξο το ποσοστό των καπνιστών που νοσηλεύτηκαν λόγω της COVID-19 να είναι χαμηλότερο από το αντίστοιχο του γενικού πληθυσμού, κάτι που οδήγησε κάποιους να κάνουν λόγο ακόμα και για προστατευτική δράση του καπνίσματος, μία πιο μακροχρόνια και προσεκτική ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι αυτό δεν ισχύει. Συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση 18 μελετών που διενήργησε η Α΄ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του ΕΚΠΑ στο Ιπποκράτειο, σε δείγμα 6.310 ασθενών, κατέδειξε ότι το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο για βαρύτερη νόσο COVID-19 κατά 34%. Αλλη ανάλυση, σε περίπου 2.000.000 ασθενείς με COVID, κατέδειξε ότι ασθενείς που κάπνιζαν είχαν υψηλότερο φορτίο συμπτωμάτων (πυρετό, βήχα και δύσπνοια) και περισσότερες πιθανότητες να νοσηλευτούν σε σύγκριση με τους μη καπνιστές.
Ηλεκτρονικό τσιγάρο
Από τον κίνδυνο δεν ξεφεύγουν όσοι κάνουν χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου. Μελέτη από τις ΗΠΑ έδειξε ότι όσοι νέοι χρησιμοποιούσαν ηλεκτρονικά τσιγάρα είχαν πέντε φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να διαγνωστούν με COVID-19 και όσοι ήταν «διπλοί χρήστες», δηλαδή έκαναν χρήση ηλεκτρονικών και συμβατικών τσιγάρων, είχαν επτά φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να διαγνωστούν με τη νόσο.
Αυτά τόνισαν χθες οι ειδικοί γιατροί της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (πρόεδρος Στέλιος Λουκίδης, αναπλ. καθηγήτρια Παρασκευή Κατσαούνου, Μάρθα Ανδρούτσου, Ζαφειρία Μπαρμπαρέσου), της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (πρόεδρος Ιωάννης Κανακάκης, Κωνσταντίνος Τούτουζας, Χαράλαμπος Βλαχόπουλος) και ο αντιδήμαρχος Αθηναίων Εμμανουήλ Καλαμπόκας σε εκδήλωση για την 31η Μαΐου – Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, που εφέτος έχει το μήνυμα «Δεσμεύομαι και Σταματώ». Οπως τόνισαν οι ειδικοί, εκτιμάται ότι έως και το 2050 η πανδημία του καπνίσματος θα έχει στοιχίσει 520.000.000 θανάτους (υπολογίζοντας τους θανάτους από τις αρχές του 20ού αιώνα). «Εάν καταφέρουμε τώρα να πείσουμε τους μισούς νέους να μην ξεκινήσουν το κάπνισμα, θα γλιτώσουμε σε 25 χρόνια 20.000.000 θανάτους. Και αν βοηθήσουμε το 50% των νυν καπνιστών να διακόψουν το κάπνισμα, θα γλιτώσουμε 180.000.000 θανάτους». Στη χώρα μας το ποσοστό των καπνιστών μειώνεται σταθερά τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια –σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το 25% των ενηλίκων έκανε το 2019 καθημερινή χρήση καπνού– αλλά παραμένει υψηλό.
Το 70% των καπνιστών επιθυμεί να διακόψει, το 40% έχει κάνει προσπάθειες και μόνο το 3%-5% καταφέρνει να διακόψει χωρίς βοήθεια. Αυτή η βοήθεια δεν φαίνεται να έρχεται από το ηλεκτρονικό τσιγάρο.
Μελέτες έχουν δείξει ότι αυτός που χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό τσιγάρο ως μέσο για να διακόψει το κάπνισμα έχει 32% λιγότερες πιθανότητες να πετύχει τον στόχο του, έναντι αυτού που θα αναζητήσει εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια. Οπως ανέφεραν οι ειδικοί, στο Ηνωμένο Βασίλειο έπειτα από δέκα χρόνια διαδεδομένης χρήσης ηλεκτρονικού τσιγάρου, τα ποσοστά των καπνιστών παραμένουν σταθερά.