«Αυτό το παιδί δεν θα επιβιώσει». Αυτή ήταν η γνωμάτευση των παιδιάτρων πριν από τριάντα χρόνια για τον ανάδοχο γιο του Τάκη Κουράκου. «Οταν ήρθε στο σπίτι ήταν 28 μηνών, αλλά είχε ανάπτυξη παιδιού πέντε μηνών», θυμάται σήμερα ο κ. Κουράκος, ο οποίος παρακολουθώντας τις ανακοινώσεις της υφυπουργού Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνας Μιχαηλίδου, το βράδυ της Τρίτης για τις μεταρρυθμίσεις στην αναδοχή, έκανε μια αυθόρμητη, σύντομη αλλά ηχηρή παρέμβαση. «Ο Χρήστος ακόμα μπουσουλούσε και έπινε μόνο γάλα» περιγράφει εν συνεχεία στην «Κ», «βρισκόταν πολύ πίσω αναπτυξιακά». Οι γιατροί δεν έδιναν ελπίδες.
«Με εξαίρεση έναν επιστήμονα, που μου εξήγησε ότι το χάδι των γονέων στην πλάτη του παιδιού απελευθερώνει μια αναπτυξιακή ορμόνη, αυτό το χάδι δεν ήταν δυνατόν να του το παρέχουν στο ίδρυμα». Με υπομονή και επιμονή ο ίδιος με την τότε σύζυγό του φρόντισαν τόσο το παιδί, που είδαν σταδιακά σημαντικές αλλαγές και διαπίστωσαν ιδίοις όμμασι ότι πολλά από τα προβλήματα προέρχονταν από τον ιδρυματισμό.
Το 1992 η απόφαση του νεαρού εκπαιδευτικού να γίνει ανάδοχος ενός παιδιού με νοητική υστέρηση προκάλεσε αίσθηση. «Ποιανού σταυρό πας να φορτωθείς, γιε μου;» μονολογούσε η μητέρα του. Νιόπαντρος, με μια πολλά υποσχόμενη καριέρα μπροστά του και εν αναμονή του βιολογικού του γιου, ο Τάκης έμοιαζε να μην έχει κανέναν λόγο να αναλάβει μια τέτοια ευθύνη. «Πρόκειται για ένα βήμα, που άμα το σκεφτείς πολύ, τελικά δεν το κάνεις», αποφαίνεται σήμερα. Ο ίδιος βρέθηκε τυχαία σε ένα ίδρυμα φροντίδας παιδιών. «Μπήκα μέσα θέλοντας να καταλάβω τι ήταν το κτίριο, στην είσοδο του οποίου, έβλεπα παιδιά 12 και 13 ετών να καπνίζουν» περιγράφει, «όταν μπήκα είδα δύο νοσοκόμες σε έναν θάλαμο με πενήντα κούνιες να τρέχουν για να τα ταΐσουν». Οταν τον αντίκρισαν, αντί άλλης ερώτησης, του είπαν: «Τι κοιτάς; βάλε ένα χεράκι και εσύ!». Οπως του διευκρίνισαν, «από τα μωρά που βλέπεις, δύο δεν έχουν κανέναν να τα συντρέξει».
Επειτα λίγο καιρό το ένα από τα δύο περνούσε το κατώφλι του σπιτιού του. «Πίστευα πάντα στον Θεό, αλλά η 30χρονη διαδρομή μου με τον Χρήστο, με έκανε να πιστέψω ακόμα περισσότερο», αναφέρει, «υπήρξαν θεόσταλτα σημάδια, ότι ήταν πεπρωμένο να μεγαλώσω αυτό το παιδί». Η πρώτη διαμονή του παιδιού, για παράδειγμα, προβλεπόταν να κρατήσει μόλις ένα Σαββατοκύριακο. «Χιόνισε, όμως, αποκλείστηκε η Πεντέλη, όπου βρισκόταν το ίδρυμα και τελικά έμεινε μαζί μας δεκαπέντε μέρες». Οσα εμπόδια εμφανίζονται στον δρόμο τους, γρήγορα ξεπερνιούνται. Η συνύπαρξη με τον βιολογικό γιο του κ. Κουράκου, ο οποίος μετά το διαζύγιο των γονιών του μένει με τη μητέρα του, αποδεικνύεται ευεργετική και οι δύο νέοι διατηρούν μέχρι και σήμερα στενή σχέση.
«Τώρα είναι και οι δύο ολόκληροι άνδρες και παίζουν μπουγέλο στο εξοχικό μας, σαν μικρά παιδιά» περιγράφει ο 68χρονος, που δεν κρύβει ότι ο Χρήστος έχει αντιμετωπίσει και ρατσιστικές συμπεριφορές στην Αθήνα. «Στη Μάνη, απ’ όπου κατάγομαι, η τοπική κοινωνία γνωρίζει τον Χρήστο, τον σέβεται και τον προστατεύει» υπογραμμίζει. Οταν πλέον ο Χρήστος έχει μεγαλώσει, ο κ. Κουράκος του προτείνει να ταξιδέψουν στην ιδιαίτερη πατρίδα του, για να γνωρίσουν τους δικούς του. «Ξέρω, ξέρω, δεν με νοιάζει» απαντά αιφνιδιαστικά το παιδί. «Σε όλα αυτά τα χρόνια, μία φορά έκανε μια ολιγόλεπτη επίσκεψη ο βιολογικός του πατέρας και τον είδαμε άλλη μία στα βαφτίσια του, που τον είχα εγώ καλέσει».
Ο Χρήστος τα τελευταία χρόνια φοιτά στο Σικιαρίδειο Ιδρυμα, όπου πραγματικά «ανθίζει». Εκεί, αναπτύσσει πλήθος δεξιοτήτων, μαθαίνει το επάγγελμα του κηπουρού θερμοκηπίων, προπονείται στην ποδηλασία, στην οποία έχει κλίση εξ ου και έχει αναδειχθεί παραολυμπιονίκης. «Του αρέσει πολύ να συζητάμε για ηλεκτρονικούς υπολογιστές, ποδηλασία και… πολιτική», αναφέρει ο πατέρας του, για τον οποίο τρέφει, όπως είναι φυσικό, υπέρμετρη αγάπη. «Είχα μεγάλη αγωνία για το μέλλον, όμως πρόσφατα δεσμεύτηκε ένα προσφιλές μας πρόσωπο, νεαρής, μάλιστα, ηλικίας να αναλάβει την αναδοχή του, όταν εγώ θα έχω φύγει από τη ζωή», καταλήγει.
Αναγκαιότητα
Η παραπάνω ιστορία αποδεικνύει την αναγκαιότητα η αναδοχή να γίνει περισσότερο οικεία σε όλους μας, καθώς οι δομές στην Ελλάδα φιλοξενούν κυρίως παιδιά, κατάλληλα για αναδοχή. «Σήμερα 1.569 παιδιά μεγαλώνουν σε κλειστές δομές παιδικής προστασίας», ανέφερε η κ. Μιχαηλίδου στην παρουσίαση της καμπάνιας «Αλλαξε τη ζωή ενός παιδιού – Γίνε ανάδοχος», «εξ αυτών μόλις τα 74 προορίζονται για υιοθεσία (4,7%), έχει ξεκαθαριστεί δηλαδή ότι δεν υπάρχει σχέση με τη βιολογική τους οικογένεια και έχουν τακτοποιηθεί αντιστοίχως οι νομικές τους εκκρεμότητες». Στην πλειονότητά τους πρόκειται για παιδιά άνω των έξι ετών, τα οποία ως επί το πλείστον οι ενδιαφερόμενοι δεν προτιμούν. Διαμετρικά αντίθετες είναι οι προσδοκίες των υποψήφιων γονέων. «Από τις 984 αιτήσεις που έχουμε στο Εθνικό Μητρώο και έχουν επομένως μπει στη διαδικασία της ηλεκτρονικής σύνδεσης με παιδί, οι 966 είναι για υιοθεσία και μόλις οι 18 για αναδοχή – δηλαδή το 1,8%. Αυτή η ασυμμετρία στερεί από εκατοντάδες παιδιά το διαβατήριο εξόδου από το ίδρυμα» τόνισε η υφυπουργός, προαναγγέλλοντας σειρά μέτρων για τη στήριξη της αναδοχής. Κατ’ αρχάς, όσοι είναι ήδη ανάδοχοι, δηλαδή 494 συμπολίτες μας, ξεκινούν από τα τέλη Ιουνίου να εισπράττουν μηνιαία οικονομική ενίσχυση ύψους 325 έως 1.200 ευρώ – μια διαδικασία που θα γίνεται αυτόματα μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Ταυτόχρονα, μέσα στο καλοκαίρι κατατίθεται νομοσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο διευρύνονται τα ηλικιακά όρια, τα οποία ήταν από 30 έως 60, σε 25 έως 75 ετών, υπό την προϋπόθεση η διαφορά ηλικίας με το παιδί να μην ξεπερνά τα 60 χρόνια. Δικαίωμα στην αναδοχή έχει κάθε πολίτης, ανεξαρτήτως φύλου, θρησκείας και σεξουαλικών προτιμήσεων.
Αντίστοιχα, δεν τίθενται πλέον προϋποθέσεις για την οικογενειακή κατάσταση των ενδιαφερομένων – μπορούν να είναι μεμονωμένα άτομα, να είναι έγγαμο ζευγάρι ή να έχουν υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης. «Ο ανάδοχος γονέας είναι ο άνθρωπος που βγάζει ένα παιδί από τη δομή και το φέρνει στην κοινωνία. Στα μάτια αυτού του παιδιού είναι πηγή έμπνευσης και θαυμασμού, είναι αυτός που το φροντίζει, του μεταφέρει αξίες και ιδανικά, που το διδάσκει, είναι το σημαντικό πρόσωπο στο οποίο το παιδί θα προστρέξει για να βρει λύσεις στις ανάγκες του και για να μοιραστεί τις χαρές του – και τα προβλήματά του», υπογράμμισε η υφυπουργός.