Η περίπτωση της αξιοποίησης των τριών ιστορικών κτιρίων και του περιβάλλοντος χώρου (πλατείας), στον λόφο Καστέλλι, στην «καρδιά» της παλιάς πόλης των Χανίων, ιδιοκτησίας του Πολυτεχνείου Κρήτης, έχει καταστεί ένα ζήτημα που παρουσιάζει πανελλήνιο ενδιαφέρον, και σε επίπεδο ουσίας, αλλά και σε επίπεδο συμβολισμών.
Δεν είναι τυχαίο ότι επί της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας αξιοποίησης, που είχε αναλάβει η προηγούμενη πρυτανική αρχή και συνεχίζει η σημερινή διοίκηση, είχε ταχθεί σαφώς υπέρ και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στη συνάντηση με την ομοσπονδία πανεπιστημιακών ΠΟΣΔΕΠ το 2018 και σε δύο δημόσιες αναφορές του το 2017 και το 2018.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ένα από τα τρία κτίρια (5η Μεραρχία), που αντιμετωπίζει σοβαρά στατικά προβλήματα εδώ και πολλά χρόνια με βάση επίσημες εκθέσεις των αρμόδιων υπηρεσιών, τελούσε υπό κατάληψη από το 2004! Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, το 2011, να χαθεί μία μοναδική ευκαιρία για την αποκατάσταση του κτιρίου και τη χρήση του για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Τότε, δυστυχώς, ουδείς στάθηκε στο πλευρό του Πολυτεχνείου Κρήτης. Αρκετοί αδιαφόρησαν, άλλοι φοβήθηκαν και άλλοι στήριξαν τους καταληψίες εις βάρος του ιδρύματος και των πραγματικών συμφερόντων της τοπικής κοινωνίας των Χανίων.
Η αξιοποίηση των τριών κτιρίων και συνολικά της περιουσίας του Πολυτεχνείου Κρήτης ήταν και παραμένει μία αυτονόητη επιλογή στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου των ΑΕΙ και της εξεύρεσης πόρων για την υποστήριξη του διδακτικού και ερευνητικού του έργου.
Επιλογή που έγινε με απόλυτη διαφάνεια και συλλογικές αποφάσεις των θεσμικών οργάνων από την προηγούμενη πρυτανική αρχή και με την ισχυρή στήριξη της γενικής συνέλευσης του Ενιαίου Συλλόγου ΔΕΠ του ιδρύματος.
Η σύμβαση, που υπεγράφη το 2017 μεταξύ της Εταιρείας Αξιοποίησης και Διαχείρισης Περιουσίας και του Τεχνολογικού Πάρκου του Πολυτεχνείου Κρήτης και της εταιρείας που προέκυψε έπειτα από ανοιχτό δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό, προβλέπει την εκμίσθωση των τριών ιστορικών κτιρίων για χρονικό διάστημα 25 ετών, έναντι συνολικού τιμήματος 8,9 εκατ. ευρώ (356.000 ευρώ ετησίως). Το επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας προβλέπει τη δαπάνη επιπλέον ποσού ύψους 18 εκατ. ευρώ για την πλήρη αποκατάσταση των τριών κτιρίων με απόλυτο σεβασμό στην ιστορικότητά τους και στη λειτουργία τους ως ξενοδοχείο 40-45 δωματίων, διαδικασία που αποτελεί διεθνή πρακτική, καθώς σημαντικά ιστορικά κτίρια, ακόμα και ολόκληρες μεσαιωνικές πόλεις, έχουν διασωθεί, έχουν αποκατασταθεί πλήρως και έχουν αναδειχθεί με τρόπο εξαιρετικό, μέσω ανάλογων πρωτοβουλιών για την αξιοποίησή τους.
Σημαντικές είναι, επίσης, η οικονομική ωφέλεια για την πόλη και η δημιουργία 200 ισοδύναμων θέσεων εργασίας για τους συμπολίτες μας.
Στη σύμβαση προβλέπονται ακόμη, μεταξύ άλλων, ως αναγκαίες συνθήκες η έγκριση των μελετών εργασιών από όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες (Αρχαιολογία, Υπηρεσία Δόμησης κ.ά.), η επίβλεψη των εργασιών από το Πολυτεχνείο Κρήτης και η ελεύθερη πρόσβαση στην πλατεία στον λόφο Καστέλλι για όλους τους πολίτες, βάσει σχετικού όρου. Ελεύθερη πρόσβαση που δεν υπήρχε όλα τα χρόνια της κατάληψης, καθώς οι καταληψίες φρόντιζαν να κλειδώνουν με λουκέτο την πύλη που οδηγεί στον χώρο της πλατείας!
Το Πολυτεχνείο Κρήτης, παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες και τα προβλήματα, κατάφερε τα τελευταία χρόνια να κάνει σημαντικά βήματα μπροστά, τόσο σε θέματα ανάπτυξης, όσο και σε θέματα εξωστρέφειας, με πιο πρόσφατο βήμα τη συμμετοχή του σε σύμπραξη επτά ευρωπαϊκών πανεπιστημίων για τη δημιουργία κοινού διεθνούς προγράμματος σπουδών.
Ο σεβασμός στο αυτοδιοίκητο του ιδρύματος, το δικαίωμα αλλά και η υποχρέωση αξιοποίησης της περιουσίας του και η πεποίθηση ότι το συνολικό σχέδιο κινείται στη σωστή κατεύθυνση, στοχεύοντας πρωτίστως στη στήριξη της επιτυχούς εκπαιδευτικής/ερευνητικής πορείας του και στην παροχή καλύτερων υπηρεσιών στους φοιτητές του, επιβάλλουν να συνεχιστεί απρόσκοπτα αυτή η πορεία ανάπτυξης και εξωστρέφειας.
* Ο κ. Γιώργος Καρυστινός είναι καθηγητής, πρόεδρος Ενιαίου Συλλόγου ΔΕΠ και μέλος Δ.Σ. της Εταιρείας Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του Πολυτεχνείου Κρήτης.