Οι αλλαγές στην εκκλησιαστική εκπαίδευση, που συμπεριλαμβάνονται στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, αποκτούν σύνδεση με την επικαιρότητα και τη γενικότερη συζήτηση για τα κριτήρια επιλογής των ιερέων. Μια συζήτηση που τροφοδοτήθηκε από την επίθεση με καυστικό υγρό εναντίον ιεραρχών στη Μονή Πετράκη την περασμένη εβδομάδα και από τα όσα αποκαλύπτονται έπειτα από καταγγελία κατά ιερέα για σεξουαλική κακοποίηση ανήλικης στο Αγρίνιο.
Ουσιαστικά, η τομή που επιφέρει η νέα νομοθεσία, η οποία προέκυψε έπειτα από διεργασίες ανάμεσα στο υπουργείο Παιδείας και την Εκκλησία, είναι ότι θέτει συγκεκριμένες προϋποθέσεις αναφορικά με τη μόρφωση και κατάρτιση όσων επιλέγονται για να χειροτονηθούν ιερείς. Με το υφιστάμενο καθεστώς δεν υπάρχει ανάλογο κριτήριο τυπικών προσόντων. Με τις νέες ρυθμίσεις αναδιαμορφώνεται ο χάρτης της δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας και ανώτατης εκκλησιαστικής εκπαίδευσης, με βασική επιδίωξη να διαμορφωθεί ένα συνεκτικό πλαίσιο που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις και στην αναβάθμιση συνολικά του εκκλησιαστικού προσωπικού.
Στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης γίνεται συγχώνευση των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών που λειτουργούν σε Ιωάννινα και Θεσσαλονίκη. Πλέον, Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες θα λειτουργούν σε Αθήνα και Κρήτη, με πρόβλεψη μείωσης των προγραμμάτων ιερατικών σπουδών από τέσσερα σε δύο. Στόχος των αλλαγών είναι να επιτευχθεί αναβάθμιση των ιερατικών σπουδών στη χώρα μας. Το χαμηλό επίπεδο των φοιτητών αντικατοπτρίζεται στις βάσεις εισαγωγής, που κυμαίνονται από 5.000 μέχρι 7.000 μόρια.
Παράλληλα, με τον νέο νόμο ιδρύονται Σχολές Μαθητείας Υποψηφίων Κληρικών, μεταλυκειακής εκπαίδευσης και διετούς φοίτησης. Προϋπόθεση για να μισθοδοτείται από το Δημόσιο κάποιος που στο μέλλον διορίζεται κληρικός θα είναι να έχει αποφοιτήσει από τις σχολές αυτές. Οι απόφοιτοι θα έχουν τη δυνατότητα, με κατατακτήριες εξετάσεις, να εισέρχονται στις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες.
Μέσα από αυτές τις αλλαγές επιδιώκεται να υπάρξει ένα πλαίσιο στη δεξαμενή προέλευσης των προσώπων που επιλέγονται για να γίνουν κληρικοί, καθώς με το υφιστάμενο πλαίσιο ακόμα και απόφοιτοι δημοτικού έχουν αυτήν τη δυνατότητα. Αυτό όμως έχει συνολική επίπτωση στο επίπεδο του προσωπικού της Εκκλησίας και αντανακλά στις σχέσεις με την κοινωνία – ιδιαίτερα σε μια εποχή που και ο Κλήρος καλείται να διαχειριστεί σημαντικά ζητήματα που άπτονται της καθημερινότητας των πιστών, όπως φάνηκε με την πρόσφατη εμπειρία από τη διαχείριση της πανδημίας.